فشار خون بالا چیست؟
فشار خون بالا وضعیتی است که در آن فشار خون بالاتر از حد طبیعی است. فشار خون در طول روز بر اساس فعالیت‌های فرد تغییر می‌کند و در نوسان است. فشار خون بالا در یک مقطع خاص لزوما بیانگر ابتلا به بیماری فشار خون نیست. اگر مقادیر فشار خون اندازه‌گیری شده در فواصل مشخص و در دفعات معینی بالا باشد، پزشکان تشخیص بیماری فشار خون را برای فرد می‌دهند.
هر چه سطح فشار خون فردی بالاتر باشد، خطر ابتلا به سایر بیماری‌ها مانند بیماری قلبی، حمله قلبی و سکته مغزی بیشتر است. پزشک می‌تواند با بررسی سطح فشار خون سیستولیک و دیاستولیک و مقایسه آن‌ها با سطوح موجود در دستورالعمل‌های خاص، فشار خون بالا را تشخیص داده و تصمیمات درمانی را اتخاذ کند. مقدار فشار خون با بیان کردن دو عدد بیان می‌شود. عدد بالاتر فشار سیستولیک و عدد پایین‌تر فشار دیاستولیک است.
دستورالعمل‌های مورد استفاده برای تشخیص فشار خون بالا ممکن است در میان پزشکان و مراجع پزشکی مختلف متفاوت باشد. برخی از پزشکان در صورتی که فشار خون بیماران به طور مداوم ۹۰/۱۴۰ میلی‌متر جیوه یا بالاتر باشد، تشخیص فشار خون بالا را برای بیمار می‌دهند. سایر پزشکان در صورتی که فشار خون بیماران به طور مداوم ۸۰/۱۳۰ میلی‌متر جیوه یا بالاتر باشد، فشار خون بالا را به عنوان تشخیص بیان می‌کنند. دکترنکست در این مطلب به بیان مهم‌ترین دلایل افزایش فشار خون در شب پرداخته و راهکارهایی برای کنترل آن ارائه می‌دهد.
افزایش فشار خون در شب چیست؟
تصور عمومی بر این است که بدن در خواب و در طول شب از نظر متغیرهای سلامت پایدار است. اما در برخی افراد ممکن است علائم فشار خون بالا در خواب مشاهده شود. این امر می‌تواند عواقب مرگباری داشته باشد. مطالعات جدید نشان می‌دهد افرادی که فشار خون در شب و در هنگام خواب را تجربه می‌کنند (وضعیتی به نام فشار خون شبانه) بیشتر در معرض نارسایی قلبی و سایر اشکال بیماری‌های قلبی‌عروقی هستند. فشار خون در شب می‌تواند حتی در بین افرادی که فشار خون آن‌ها در طول روز طبیعی است نیز رخ دهد.
تشخیص این وضعیت خطرناک دشوار است، زیرا بررسی‌های معمول فشار خون تقریباً همیشه در ساعات روز انجام می‌شود. بر اساس تعریف انجمن قلبوعروق آمریکا در سال ۲۰۱۷، فشار خون در شب (فشار خون شبانه) به مقادیر بالاتر از ۶۵/۱۱۰ میلی‌متر جیوه در نظر گرفته می‌شود.
مهم‌ترین دلایل افزایش فشار خون در شب
فشار خون، یک متغیر چندعاملی است. به این معنی که عوامل متعددی می‌توانند باعث افزایش یا کاهش آن شوند. افزایش فشار خون در طول شب می‌تواند علل متعددی داشته باشد. وضعیت فیزیکی بدن به صورت خوابیده خود یکی از عوامل افزایش فشار خون در شب بوده چرا که با افزایش بازگشت وریدی همراه است. همچنین افرادی که از نظر ژن و ژنتیک مستعد هستند، بیشتر فشار خون بالا در شب را تجربه می‌کنند. از جمله سایر عوامل می‌توان موارد زیر را نام برد:
محیط
برای مثال، دمای بالا و هوای گرم می‌تواند فشار خون در خواب و در طول شب را افزایش دهد. بنابراین افراد مستعد در شب‌های تابستان بیشتر شاهد بالا رفتن ناگهانی فشارخون در طول شب هستند.
رژیم غذایی نامناسب
از جمله مهم‌ترین عادات فردی می‌توان به رژیم غذایی نامناسب اشاره کرد. افرادی که مقادیر بالای نمک را در رژیم غذایی خود مصرف می‌کنند بیشتر در معرض فشار خون بالا در شب هستند. برای دریافت رژيم غذایی مناسب برای فشار خون بالا، با پزشک خود مشورت کنید.
خواب نامناسب
تحقیقات نشان داده است خواب نامناسب نیز می‌تواند در بالا رفتن فشار خون در شب موثر باشد. بسیاری از افراد دچار فشار خون ممکن است به دلیل شب‌ادراری خوابی با کیفیت پایین و منقطع داشته باشند. افرادی که در مشاغلی با شیفت‌های شبانه مشغول هستند بیشتر مستعد بالا رفتن فشار خون در طول شب خواهند بود.
فعالیت بدنی ناکافی
نداشتن فعالیت بدنی منظم، تغییرات فیزیکی و چاقی می‌تواند با افزایش فشار خون در شب همراه باشد. در کنار عدم رعایت رژیم غذایی و ورزش نکردن، سایر مشکلات سلامت از جمله مشکلات تیروئید نیز می‌تواند در افزایش فشار خون در شب دخیل باشد.
عوامل خطر فشار خون شبانه
انجمن قلبوعروق آمریکا چند مورد را به عنوان عوامل خطر فشار خون شبانه مطرح کرده است که عبارتند از:
- سن بالا
- نژاد آسیایی
- چاقی
- استرس
- فشار خون بالا
- دیابت شیرین
- حساسیت به نمک
گاها فشار خون بالا در شب ممکن است به دلیل سایر بیماری‌ها از جمله موارد زیر به وجود آید:
- آپنه انسدادی خواب
- بیماری‌های غدد درو‌ن‌ریز (آلدوسترونیسم اولیه، فشار خون کلیوی‌عروقی، سندروم کوشینگ و فئوکروسایتوما)
- بیماری مزمن کلیوی
متخصصان بیماری‌های قلب و عروق در دکترنکست
مضررات فشار خون بالا در شب
فشار خون شبانه در طول خواب با حوادث قلبی‌عروقی و آسیب اندام‌ها ارتباط نزدیکی دارد. فشار خون بالا سرپایی شبانه با حوادث قلبی‌عروقی کشنده و غیرکشنده (سکته مغزی، انفارکتوس میوکارد و مرگ قلبی‌عروقی) بیشتر از فشار خون بالا سرپایی در روز، به ویژه در بیماران مصرف‌کننده داروی ضد فشار خون مرتبط است. به طور کلی الگوی فشار خون، در شب نسبت به روز بیشتر با حوادث قلبی‌عروقی مرتبط بوده است. یک مطالعه معتبر اخیر نشان داد افزایش تغییرپذیری فشار خون در شب، خطر حوادث قلبی‌عروقی را مستقل از میانگین فشار خون شبانه، بالا می‌برد.
بیماری‌های عروق مغزی خاموش که با MRI مغز شناسایی می‌شوند، مانند انفارکتوس مغزی خاموش، خونریزی‌های کوچک و بیماری ماده سفید، اغلب در بیماران مبتلا به پرفشاری خون شبانه و الگوهای نوسانی فشار خون در شب یافت می‌شوند. افزایش فشار در شب شرایط را برای ابتلا به اختلال عملکرد روانشناختی (اختلال عملکرد شناختی، بی‌حسی، زمین خوردن و سبک زندگی منفعلانه با تحرک کم و سکته مغزی)، بیماری فشار خون بالا و آسیب عروقی مساعد می‌کند.
علائم فشار خون بالا در شب
فشار خون بالا در هر فرد می‌تواند با علائم متفاوتی همراه باشد. در بسیاری از افراد سردرد، چشم درد و فشار خون بالا ممکن است به هم مرتبط باشند. سردرد به دنبال افزایش ناگهانی فشار خون شایع است. فشار خون بالا و سرگیجه نیز ممکن است در برخی افراد به خصوص افراد مسن مشاهده شود.
درد در ناحیه معده و فشار خون بالا ممکن است گاها در بعضی شرایط به هم مرتبط باشند. برخی افراد معتقدند با بالا رفتن فشار خون، درد معده و سوء هاضمه را تجربه می‌کنند. در طول شب و در هنگام خواب ممکن است تنگی نفس با فشار خون بالا بروز پیدا کند.. این امر ممکن است با آپنه انسدادی هنگام خواب همراه باشد.
گاها وجود خون در ادرار نیز می‌تواند مطرح‌کننده فشار خون بالا در شب باشد. البته در این مورد باید رد سایر علل توسط پزشک متخصص انجام شود. تنگی نفس در طول خواب به دنبال افزایش فشار خون برای افرادی که آن را تجربه می‌کنند اغلب ناخوشایند است. خون دماغ شدن نیز می‌تواند یکی دیگر از علائم بالا رفتن فشار خون باشد. این حالت گاهی به قدری زیاد برای فرد اتفاق می‌افتد که خود او تشخیص می‌دهد فشار خونش بالا رفته است.
خواه در طول روز و خواه شب‌هنگام، بالا رفتن فشار خون و درد قفسه سینه ممکن است همراه باهم ظاهر شوند. با این حال درد قفسه‌سینه تحت هر شرایطی باید در راستای رد علل قلبی محتمل بررسی شود، بنابراین این علامت نیاز به پیگیری فوری دارد. در بسیاری از افراد ضعف و بی‌حالی از اولین علائم افزایش فشار خون است. فشار خون بالا و بی‌حالی به خصوص در افراد مسن شایع‌تر است. البته بالا رفتن فشار خون ممکن است علت اصلی بی‌حالی نباشد و خود به دلیل مشکلی دیگر اتفاق بیفتد. بنابراین سایر علل ضعف و بی‌حالی باید پیگیری شود.
فشارخون بالا در زنان باردار بسیار مهم است و فورا نیاز به پیگیری و تماس با پزشک زنان دارد. همچنین فشار خون بالا در جوانان بیشتر مطرح‌کننده زمینه ژنتیکی بیماری بوده و به احتمال بیشتری نیاز به درمان دارویی دارد.
راه‌های کنترل فشار خون بالا در شب
برای فشار خون بالا چه بخوریم؟
- مهم‌ترین نکته در مورد رژیم غذایی، کاهش حداکثری مصرف نمک و عدم مصرف الکل است. در ادامه برخی خوراکی‌های مفید برای کنترل فشار خون آمده است.
۱. سبزیجات برگدار که سرشار از پتاسیم هستند از جمله: - کاهو
- آرگولا
- کلم پیچ
- شلغم
- اسفناج
- برگ چغندر
- چغندر سوئیسی
۲. میوه‌ها به‌ویژه توت‌ها
۳. چغندر قرمز
۴. شیر و ماست بدون چربی
۵. جو دوسر
۶. موز
۷. انواع ماهی با مقادیر بالای امگا۳
۸.آجیل، دانه‌های روغنی و حبوبات
۹. سیر و ادویه‌جات
۱۰. شکلات تلخ
۱۲. روغن زیتون
۱۳. انار
۱۴. چای سبز (بهترین دمنوش برای فشار خون بالا)
کنترل فشار خون بالا با کاهش استرس
ارتباط بین استرس و فشار خون بالا ثابت شده است. استرس مداوم به طور باورنکردنی به بدن آسیب می‌رساند. وقتی احساس استرس دارید، بدن شما از نظر فیزیکی نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد، به گونه‌ای که در طی یک رویداد استرس‌زا، فشار خون افزایش می‌یابد. با به‌کارگیری روش‌های کنترل اضطراب از جمله مدیتیشن، از خود در مقابل عوارض آن بر فشار خون محافظت کنید.
کنترل فشار خون با ورزش
در طول هفته ۱۵۰ دقیقه ورزش با فشار متوسط (۵ روز در هفته و روزانه ۳۰ دقیقه) می‌تواند به کنترل فشار خون و بهبود وضعیت سلامت فرد کمک زیادی کند.
کنترل فشار خون بالا با داشتن خواب منظم
برای برخورداری از سلامت کافی سیستم قلبوعروق و تنظیم فشار خون، خواب کافی (۷ تا ۹ ساعت در شب) داشته باشید.
کنترل فشار خون با ترک سیگار
هر سیگاری که مصرف می‌کنید باعث افزایش فشار خون می‌شود. در درازمدت، این عادت به طور قابل‌توجهی به فشار خون بالا کمک می‌کند. سیگار همچنین به دیواره رگ‌های خونی آسیب می‌رساند و شریان‌ها را باریک‌تر می‌کند.
درمان خانگی فشار خون بالا
پایین آوردن فشار خون بالا راه‌های متعددی دارد. این امر می‌تواند فورا و یا به صورت تدریجی انجام شود. در صورتی که توسط متخصص بیماری قلبوعروق، تحت درمان دارویی برای درمان فشار خون بالا باشید، مصرف داروها طبق دستور پزشک اولویت است. برای درمان فشار خون بالا در منزل، غیر از مداخله دارویی، راهکارهایی وجود دارد از جمله:
- حمام با آب گرم. حداقل ۱۵ دقیقه در حمام بمانید. این کار همچنین می‌تواند به کاهش تنش عضلانی و کاهش اضطراب کمک کند.
- یک تمرین تنفسی انجام دهید. یک نفس عمیق بکشید، نفس خود را حدود دو ثانیه نگه دارید، سپس به آرامی نفس خود را بیرون دهید. چند لحظه مکث کنید و تکرار کنید.
- آرامش خود را باز یابید. استرس یکی از عوامل کلیدی فشار خون بالا است، بنابراین هر کاری که می‌توانید، برای بازیابی آرامش انجام دهید. این ممکن است به سادگی چند لحظه نشستن در یک اتاق ساکت، انجام چند تمرین کششی، خواندن یک کتاب خوب یا مراقبه باشد.
در صورتی که فشار خون شما با درمان‌های غیر دارویی تحت کنترل قرار نگرفته لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید. با نوبت دهی آنلاین می‌توانید به‌راحتی از پزشک نوبت بگیرید.
جمع بندی
فشار خون بالا در شب یکی از مشکلات شایع سلامت بوده که ممکن است هر فردی را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. فشار خون بالا در شب با مصرف نمک، رژیم غذایی نامناسب، خواب نامناسب، فعالیت فیزیکی ناکافی و استعداد ژنتیکی مرتبط است. هر فرد ممکن است علائم متعددی را به دنبال افزایش فشار خون در شب تجربه کند که از جمله آن‌ها می‌توان به سردرد، سرگیجه، چشم درد، درد معده، خون در ادرار، تنگی نفس و درد قفسه سینه اشاره کرد. پایین آوردن فشار خون بالا با اصلاح برخی عادات از جمله ترک سیگار و الکل، مصرف کم‌تر نمک، ورزش، خواب منظم و کاهش سطح استرس ممکن است.
علت فشار خون بالا در شب چیست؟
افزایش فشار خون در شب علل مختلفی دارد. مصرف زیاد نمک، خواب نامنظم، عدم تحرک و اضطراب از جمله آن‌هاست.
آیا فشار خون بالا را در منزل می‌توان درمان کرد؟
راهکارهای خانگی برای کاهش فشار خون وجود دارد. با این حال مراجعه به پزشک متخصص قلب برای راهنمایی بیشتر توصیه می‌شود.
کدام میوه فشار خون را بالا می برد؟
میوه‌های حاوی فولات می‌توانند منجر به بالا بردن فشار خون شوند از جمله لیمو، پرتغال و گریپ فروت.
آیا پایین آوردن فوری فشار خون بالا ممکن است؟
بهترین روش کاهش فوری فشار خون، استفاده از دارو تحت نظر پزشک است. هیچ روش امنی برای کاهش فوری فشار خون بالا در منزل وجود ندارد.
