تفکر خودکشی پدیده‌ای است که در هر شرایطی باید توسط خود فرد یا نزدیکان او جدی گرفته شود. این افکار زمانی به‌وجود می‌آید که از نظر فرد دلایل برای نبودن بر دلایل برای بودن سنگینی کند. نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که این بحران‌ها موقتی و گذرا هستند. دلایل زمینه‌ای بسیاری وجود دارند که عدم توجه به آن‌ها در طول زمان می‌تواند افکار خودکشی را در ذهن ایجاد کند. در این مطلب دکترنکست راجع به خودمراقبتی در پیشگیری از خودکشی صحبت می‌کنیم.
پیشگیری از خودکشی با درمان افسردگی
افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی است؛ بنابراین اگر احتمال می‌دهید که به افسردگی دچار شده‌اید حتما با مراجعه به روان‌شناس و متخصص روان‌پزشک این موضوع را پیگیری کنید. در طول دوره افسردگی شاید سخت باشد تا با کسی در این مورد صحبت کنید اما این کار می‌تواند بسیار مفید باشد. اگرچه صحبت کردن به تنهایی افسردگی را درمان نمی‌کند، اما این موضوع را یادآوری می‌کند که شما تنها نیستید.
افکار خودکشی اغلب به دلیل وجود یک اختلال روانشناسی که تشخیص داده نشده یا به‌درستی تحت درمان قرار نگرفته است، ایجاد می‌شود. بسیاری از این اختلالات قابل درمان هستند؛ بنابراین مراجعه به روان‌شناس یا روان‌پزشک مهم و بسیار موثر است. پیگیری و درمان اختلالات روانشناسی یک اصل مهم خودمراقبتی در پیشگیری از خودکشی است.
چرا افکار خودکشی به سراغمان می‌آید؟
بسیاری از افراد در طول عمر خود دچار بروز این افکار می‌شوند. اگر به این افکار دچار شده‌اید، فکر نکنید که شخصیت ضعیف و ناتوانی دارید. این افکار صرفا به‌دلایل زمینه‌ای بروز می‌کنند؛ مثلا در حال تحمل رنج بسیار زیادی هستید. حتی جالب است بدانید که برخی از داروهای ضدافسردگی می‌توانند باعث بروز تفکرات خودکشی شوند که در این صورت بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. با گذشت زمان و پشتیبانی سایرین می‌توانید بر مشکلات خود غلبه کنید و از شر این افکار خلاص شوید.
متخصصان اعصاب و روان در دکترنکست
در صورت بروز افکار خودکشی چه اقدامی کنیم؟
- با یک نفر صحبت کنید: بگذارید خانواده یا دوستانتان بدانند که شما در چه شرایطی هستید. آن‌ها می‌توانند شما را حمایت و برای گذر از بحران راهنمایی کنند. گاهی اوقات فقط بیان افکار و احساسات برای یکی از نزدیکان کمک‌کننده است. افکار و احساسات بعضا می‌توانند گیج‌کننده و مبهم باشند اما با صحبت کردن درباره آن‌ها می‌توانید مسائل را از دید دیگری هم ببینید. همچنین می‌توانید با مشاورین اورژانس اجتماعی و خطوط صدای مشاور صحبت کنید. برای این کار می‌توانید با شماره‌های ۱۲۳ و ۱۴۸۰ تماس بگیرید.
- سعی کنید به آینده فکر نکنید و تمرکز خود را روی زمان حال بگذارید.
- از مصرف الکل یا دارو خودداری کنید. اگر از قبل دارویی توسط پزشک برای شما تجویز شده است حتما با پزشک مشورت کنید. برای مشورت با پزشک می‌توانید از خدمات نوبت دهی آنلاین دکترنکست استفاده کنید.
- تنها نمانید، به یک مکان امن مثل خانه دوستتان بروید.
- خود را مشغول کاری کنید که از آن لذت می‌برید.
- یک برنامه برای چنین مواقعی تهیه کنید. اگر در حال مبارزه با افکار خودکشی هستید داشتن یک دستورالعمل برای زمانی که دچار هجوم شدید این افکار می‌شوید، می‌تواند بسیار موثر باشد. می‌توانید دراین‌باره با یک روان‌شناس مشورت کنید.
افکار خودکشی اغلب موقتی هستند
معمولا افکار و احساسات خودکشی با گذشت زمان تغییر پیدا می‌کنند. بنابراین اگر فردی که قصد خودکشی دارد چند روز بیشتر به خود وقت بدهد و به‌دنبال راه حل‌های بیشتری باشد ممکن است از خودکشی منصرف شود. مهارت‌های مهم زندگی مثل حل مسئله می‌تواند در بحران‌ها به فرد کمک زیادی بکند. اگر دچار هجوم افکار خودکشی می‌شوید لازم است بدانید که این افکار موقتی و قابل بهبود یا درمان هستند. با متخصصین سلامت روان مشورت کنید و سعی کنید مهارت‌های حل مسئله را بیاموزید.
مهارت حل مسئله؛ نقش کلیدی در پیشگیری از خودکشی
به مهارت لازم برای برخورد فعالانه و سازنده با چالش‌های زندگی روزمره، مهارت حل مسئله گفته می‌شود. در واقع این مهارت کمک می‌کند تا با استفاده از منطق، مشکلات را بهطور صحیح درک و یک راه حل هوشمندانه برای آن‌ها پیدا کنیم. تقویت مهارت حل مسئله کمک زیادی به افراد برای مقابله با چالش‌های زندگی می‌کند و نقش کلیدی در پیشگیری از خودکشی دارد.
مراحل حل مسئله:
- شناسایی و تعریف مسئله: شاید به‌دلیل وجود احساسات منفی این کار سخت باشد اما سعی کنید بهطور مختصر مشکل را روی کاغذ بنویسید.
- نوشتن راه حل‌های احتمالی: هر چیزی که در مورد راه‌های حل مسئله به ذهنتان می‌آید روی کاغذ بنویسید.
- ارزیابی راه حل‌ها: همه راه‌هایی که لیست کرده‌اید را بررسی کنید و مزایا و معایب آن‌ها را در نظر بگیرید.
- انتخاب بهترین راه حل و انجام آن: بعد از بررسی جوانب مثبت و منفی هر گزینه، بهترین گزینه را انتخاب کنید. اگر انتخاب بهترین گزینه برایتان سخت است آن راهی که فکر می‌کنید شاید بهتر باشد، انتخاب کنید.
- ارزیابی مجدد: همواره ارزیابی راهی که رفتید و مرور نتایج آن ارزشمند است. اگر نتایج حاصل‌شده مطلوب نیست می‌توانید مجددا مراحل حل مسئله را از ابتدا طی کنید و راه حل دیگری بیابید.
اگر احساس تنهایی می‌کنید، اگر افکار خودکشی مدام به سراغ شما می‌آیند و فکر می‌کنید که هیچ‌کس نمی‌تواند به شما کمک کند، به نکاتی که در این مقاله اشاره شد توجه کنید و سعی کنید آن‌ها را به‌کار بگیرید. با خانواده یا دوستانتان در مورد احساسات خود صحبت کنید و از یک متخصص سلامت روان کمک بگیرید. افکار خودکشی معمولا موقتی هستند و با عمل به توصیه‌های این مقاله می‌توانید آن‌ها را درمان کنید.
