رشد سلول‌هایی در مغز که به روشی غیرعادی و غیرقابل کنترل تکثیر می‌شوند، تومور مغزی نامیده می‌شود. انواع مختلفی از تومورهای مغزی وجود دارد. برخی از آن‌ها سرطانی یا بدخیم و تعدادی دیگر غیرسرطانی یا خوش‌خیم هستند. علائم تومور مغزی خوش خیم و بدخیم تنوع زیادی دارد؛ اما شخصی که به بیماری دچار می‌شود، به‌ندرت پیش می‌آید که همه آن‌ها را داشته باشد. آیا علائم تومور مغزی در خانم ها با مردان فرق دارد؟ علائم بیماری با توجه به محل رشد تومور در مغز، نوع و اندازه آن، متفاوت است. مطالعه این مقاله را تا پایان ادامه دهید تا با شایع ترین علائم تومور مغزی آشنا شوید.
علائم عمومی تومور مغزی
تومور مغزی علائم مختلفی ایجاد می‌کند. علائم عمومی تومور مغزی شامل سردرد، تشنج، تاری دید، تغییرات حسی مانند بویایی و شنوایی، تغییرات شخصیتی، مشکل در خوابیدن، مشکلات حافظه، خستگی، تهوع و استفراغ، خواب آلودگی، مشکل در راه رفتن یا انجام فعالیت‌های روزانه و ضعف در یک طرف بدن است.
اگرچه علائم تومور مغزی در اقایان و خانم‌ها تقریبا یکسان است؛ اما علائم تومور مغزی در زنان بیشتر و شایع‌تر از نشانه‌های این بیماری در مردان است. همچنین علائم تومور مغزی در جوانان می‌تواند با افراد مسن‌تر متفاوت باشد. بسیاری از علائم ممکن است ناشی از مشکلات دیگری باشد؛ پس برای تشخیص درست با متخصص مغز و اعصاب صحبت کنید. در ادامه علائم عمومی این بیماری بررسی شده‌اند.
1. سردرد
بدتر شدن سردرد یکی از شایع ترین علائم تومور مغزی است. وجود تومور در مغز می‌تواند به اعصاب حساس و رگ‌های خونی فشار وارد کند. همچنین این بیماری از جریان آزادانه مایع در مغز جلوگیری می‌کند و افزایش فشار ناشی از آن باعث سردرد می‌شود. سردرد می‌تواند از علائم تومور مغزی در نوجوانان دختر و پسر باشد.
2. تشنج
تومورهای مغزی باعث فشار بر ساختار مغز می‌شود. این شرایط می‌تواند با سیگنال‌های الکتریکی بین سلول‌های عصبی تداخل داشته باشد و منجر به تشنج شود. تشنج گاهی اوقات جزء علائم اولیه تومور مغزی است؛ اما می‌تواند در هر مرحله‌ای رخ دهد. حدود نیمی از افراد مبتلا به بیماری حداقل یک تشنج را تجربه خواهند کرد. از تشنج به‌عنوان علائم تومور مغزی در کودکان نیز نام برده می‌شود.
3. تغییرات شخصیتی یا خلقی
تومورها می‌توانند با مختل کردن عملکرد مغز، روی شخصیت و رفتار فرد تاثیر بگذارند. تومور مغزی باعث تغییرات خلقی هم می‌شود. افراد مبتلا معمولا زودرنج و منفعل هستند و بدون هیچ دلیلی با اطرافیان خود مشاجره می‌کنند.
4. از دست دادن حافظه و سردرگمی
تومور مغزی می‌تواند باعث مشکلات حافظه نیز بشود. اگر تومور، استخوان تمپورال (گیجگاهی) را تحت تاثیر قرار دهد، احتمال این مشکل بیشتر است. همچنین توموری که بر پیشانی تاثیر می‌گذارد می‌تواند استدلال و تصمیم‌گیری را مختل کند. به‌عنوان مثال، احتمالا متوجه شوید که:
- تمرکز کردن برای‌تان سخت است و به‌راحتی حواس شما پرت می‌شود.
- در مورد مسائل ساده گیج می‌شوید.
- نمی‌توانید چند کار را همزمان انجام دهید و در برنامه‌ریزی مشکل دارید.
- مشکلات حافظه کوتاه مدت دارید.
5. خستگی شدید
خستگی شدید فراتر از احساس خستگی عادی است. خستگی می‌تواند به دلیل یک تومور سرطانی مغز باشد؛ اما به احتمال زیاد اولین علامت نیست. اگر هر یک از نشانه‌های زیر در شما وجود دارد احتمالا در شرایط خستگی شدید قرار دارید:
- در اکثر اوقات کاملا خسته هستید.
- به‌طور کلی احساس ضعف می‌کنید و در اندام‌تان احساس سنگینی دارید.
- در وسط روز به خواب می‌روید.
- توانایی تمرکز ندارید.
- تحریک‌پذیر و بی‌نظم هستید.
6. افسردگی
افسردگی یک علامت رایج در بین افرادی است که دچار تومور مغزی شده‌اند. حتی کسانی که مراقب بیمار هستند، ممکن است در طول دوره درمان به افسردگی دچار شوند. علائم زیر می‌تواند از نشانه‌های افسردگی در شخص بیمار یا حتی افراد نزدیکش باشد:
- احساس غم و اندوه طولانی؛
- نداشتن علاقه به کارهای لذت‌بخش؛
- کمبود انرژی، مشکل در خواب یا بی‌خوابی؛
- افکار خودزنی یا خودکشی؛
- احساس گناه یا بی‌ارزشی.
7. تهوع و استفراغ
یکی از علائم تومورهای مغزی در مراحل اولیه، حالت تهوع و استفراغ است؛ چرا که تومور باعث عدم تعادل هورمونی یا افزایش فشار در مغز می‌شود. حالت تهوع و استفراغ در طول درمان تومور مغز می‌تواند از عوارض جانبی شیمی‌درمانی یا درمان‌های دیگر نیز باشد.
اگرچه ممکن است به دلایل دیگری مانند مسمومیت غذایی، آنفولانزا یا بارداری حالت تهوع و استفراغ رخ دهد؛ اما استفراغ ناشی از تومور مغزی شدید بوده و با استفراغ‌های دیگر متفاوت است. این نشانه را می‌توان از علائم تومور مغزی در جوانان دختر نام برد.
8. ضعف و بی‌حسی
احساس ضعف می‌تواند به این دلیل رخ دهد که بدن در حال مبارزه با یک تومور است. برخی از تومورهای مغزی باعث بی‌حسی یا گزگز شدن دست‌ها و پاها می‌شوند. ضعف و بی‌حسی عضلانی فقط در یک سمت از بدن اتفاق می‌افتد و وجود تومور در قسمت‌های خاصی از مغز را نشان می‌دهد. ضعف یا بی‌حسی می‌تواند از عوارض جانبی درمان سرطان نیز باشد.
از نشانه‌های بالا به‌عنوان علائم پنهان تومور مغزی نام برده می‌شود؛ چون احتمالا با بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته شوند و شخص تا شدیدتر شدن شرایط متوجه تومور نشود. البته احساس گرسنگی شدید، افزایش وزن و سرگیجه هم می‌تواند از علائم این بیماری باشد. برای بهتر شدن سرگیجه، مطلب «درمان سرگیجه» را پیشنهاد می‌کنیم.
علائم تومور مغزی بر اساس محل تومور
علائم تومورهای مغزی به محل تومور در مغز هم وابسته است. همچنین نشانه‌های این بیماری احتمالا به سرعت رشد تومور مغزی بستگی داشته باشد که به آن درجه تومور گفته می‌شود. برخی از علائم می‌توانند دیدگاهی را در مورد محل قرارگیری تومور در مغز ارائه دهند که در زیر به آن‌ها اشاره شده است:
- مشکل بینایی: اگر تومور در داخل یا اطراف غده هیپوفیز، عصب بینایی، لوب پس‌سری یا لوب تمپورال باشد، باعث ایجاد مشکل در بینایی خواهد شد.
- مشکل در گفتار، خواندن و نوشتن: این مشکلات احتمالا ناشی از یک تومور در نزدیکی لوب تمپورال یا پاریتال باشد.
- مشکل شنوایی: مشکلاتی مانند کم‌شنوایی احتمالا توسط یک تومور در نزدیکی اعصاب جمجمه یا لوب تمپورال ایجاد شود.
- مشکل در بلع: اگر در بلع مشکل دارید، احتمالا یک تومور در نزدیکی مخچه، داخل یا نزدیک اعصاب جمجمه‌ای وجود دارد.
- مشکل در دست‌ها مانند لرزش دست، بازوها، پاها یا مشکل در راه رفتن: این مشکلات می‌تواند ناشی از یک تومور در نزدیکی مخچه، لوب فرونتال یا ساقه مغز باشد.
- مشکل در تعادل: مشکلات تعادل احتمالا وجود تومور در نزدیکی مخچه، ساقه مغز یا پایه مغز را نشان می‌دهد.
- بی حسی، ضعف یا درد صورت: این مشکلات نیز ممکن است در ابتلا به توموری که ساقه مغز را درگیر می‌کند رخ دهد.
نحوه تشخیص تومور مغزی
تشخیص تومور مغزی با معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی فرد شروع می‌شود. معاینه فیزیکی شامل یک معاینه دقیق است. پزشک احتمالا پس از اتمام معاینه آزمایش‌های بیشتری مانند سی‌تی اسکن، ام آر آی، آنژیوگرافی و بافت‌برداری را تجویز کند.
این آزمایش‌ها روی نظر نهایی دکتر موثر هستند؛ برای مثال سی‌تی اسکن می‌تواند به تشخیص خونریزی مغزی کمک کند. همچنین آزمایش خون می‌تواند برای تشخیص تومور کمک‌کننده باشد؛ چرا که برخی از علائم تومور مغزی در ازمایش خون (تغییر میزان برخی از هورمون‌ها) قابل تشخیص است.
متخصصان بیماری‌های مغز و اعصاب در دکترنکست
جمع بندی
آیا علائم تومور مغزی بدخیم و خوش خیم را می‌شناسید؟ آیا علائم تومور مغزی در مردان با خانم‌ها متفاوت است؟ اگر برخی از علائم بیماری را دارید، قطعا بدین معنی نیست که به این بیماری دچار هستید. از آنجایی‌که این علائم با بسیاری از شرایط دیگر همپوشانی دارند، تشخیص صحیح مهم است. البته نه‌تنها در تومور مغزی، بلکه برای بسیاری از بیماری‌ها، تشخیص و درمان زودهنگام چشم‌انداز بهتری را فراهم می‌کند. برای ملاقات با متخصص آنکولوژی وقت بگیرید. تعیین علت علائم شما اولین قدم برای دریافت درمان مورد نیاز است.
منابع:
