کمردرد یکی از رایج‌ترین دلایلی است که افراد به‌واسطه آن، از کار و فعالیت روزمره باز می‌مانند و یکی از علل اصلی ناتوانی در سراسر جهان است. خوشبختانه، اقداماتی هستند که می‌توانند برای درمان کمردرد یا پیشگیری از آن کمک کنند؛ به‌خصوص برای افراد کمتر از 60 سال.
اگر راه‌های پیشگیری، با شکست مواجه شد، درمان‌های ساده خانگی و استفاده صحیح از اعضای بدن در حین کار، در عرض چند هفته، تا حد زیادی کمردرد را بهبود می‌بخشند. برای درمان کمردرد به‌ندرت نیاز به جراحی است. با این وجود، بهتر است این بیماری و راه‌های درمان آن را بیشتر بشناسید.
علائم کمردرد چیست و چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
علائم این بیماری، می‌توانند از درد عضلانی گرفته تا احساس تیر‌کشیدن یا سوزش، متغیر باشند. همچنین، درد می‌تواند به پایین ساق پا سرایت کند. خم‌شدن، پیچ‌خوردن کمر، بلند‌کردن اجسام، ایستادن یا راه‌رفتن، می‌تواند آن را بدتر کند. اغلب، این بیماری با درمان‌های خانگی و خود‌مراقبتی، به‌صورت تدریجی و در عرض چند هفته بهبود می‌یابد. اما ضروری‌ست برای درمان کمردردی که علائم زیر را دارد، با پزشک خود تماس بگیرید:
- بیشتر از چند هفته ماندگاری دارد؛
- بسیار شدید است و حتی با استراحت مطلق هم بهبود نمی‌یابد؛
- یک یا هر دو پا را درگیر می‌کند، به‌خصوص اگر باعث زانودرد هم شود؛
- باعث بروز حس ضعف، گزگز یا بی‌حسی در یک یا هر دو پا می‌شود؛
- با کاهش وزن بی‌دلیل همراه است.
همچنین باید اشاره کرد که در موارد نادر، کمردرد می‌تواند نشانه یک مشکل جدی برای سلامت باشد. در این‌گونه موارد، باید به دنبال درمان فوری کمردرد باشید؛ به‌خصوص اگر:
- باعث بروز مشکلاتی در عملکرد روده یا مثانه شود؛
- همراه با تب شدید باشد؛
- به دنبال زمین‌خوردن، ضربه به پشت یا آسیب‌های دیگر ایجاد شود.
علل بروز کمردرد
پیش از آنکه به دنبال روش درست درمان کمردرد باشید، بهتر است در مورد علل ایجاد آن بدانید. شرایط و عواملی که معمولاً با احتمال بروز کمردرد مرتبط هستند، خیلی زیاد است؛ اما در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.
کشیدگی ماهیچه یا رباط
بلند‌کردن مکرر وسایل سنگین یا حرکت ناگهانی، می‌تواند عضلات پشت و رباط‌های ستون فقرات را تحت فشار قرار دهد. همچنین فشار مداوم روی کمر می‌تواند باعث اسپاسم عضلانی دردناک شود.
دیسک‌های برآمده یا پاره‌شده
دیسک‌ها مانند بالشتک محافظی بین استخوان‌های ستون فقرات عمل می‌کنند. مواد نرم داخل دیسک، می‌توانند برآمده یا پاره شوند و روی عصب فشار بیاورند. بااین‌حال، برآمدگی یا پارگی دیسک، ممکن است باعث کمردرد نشود یا قرص مسکن فوری درد کمر این مشکل را حل کند. اما بهترین راه برای درمان سریع درد دیسک کمر مراجعه به پزشک است.
آرتروز
این بیماری می‌تواند کمر را تحت تاثیر قرار دهد. در برخی موارد، آرتریت در ستون فقرات، می‌تواند منجر به باریک‌شدن فضای اطراف نخاع شود و وضعیتی به نام تنگی نخاع را ایجاد کند که داروی قوی برای کمر درد هم باعث تسکین آن نشود.
اسپوندیلیت آنکیلوزان
این بیماری التهابی، می‌تواند باعث جوش‌خوردن برخی از استخوان‌های ستون فقرات شود. برای همین، ستون فقرات انعطاف‌پذیری کمتر و درد زیادی را به همراه دارد و این امر، افراد را به فکر راه‌حلی برای درمان کمردرد می‌اندازد.
پوکی استخوان
اگر استخوان‌ها متخلخل و شکننده شوند، مهره‌های ستون فقرات نیز می‌توانند دچار شکستگی‌هایی شوند. این وضعیت معمولاً کمردردهای شدید را به همراه دارد که حتی ممکن است بهترین قرص برای کمر درد هم برای درمان آن کاربردی نباشد! هرچند که باز هم باید به مراجعه هر چه سریع‌تر به پزشک تاکید کنیم.
عفونت رحمی
گاهی عفونت‌های رحمی، باعث کمردرد شدید و درد در ناحیه لگنی می‌شوند. درمان خانگی عفونت رحم و کمر درد مانند مصرف دمنوش‌های گیاهی، تا حد زیادی این درد را کاهش می‌دهد. بااین‌حال، بهتر است قبل از هر کاری با پزشک زنان مشورت کنید.
چه کسانی بیشتر در معرض کمردرد هستند؟
هر فردی در هر سنی، می‌تواند دچار درد در ناحیه کمر شود؛ حتی کودکان و نوجوانان. به‌طور کل، برخی از عوامل که بیشتر مربوط به سبک زندگی هستند، می‌توانند خطر ابتلا به کمردرد را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:
- سن: احتمال ابتلا به کمردرد با افزایش سن بیشتر می‌شود.
- ورزش‌نکردن: عضلات ضعیف در پشت و شکم، ممکن است منجر به کمردرد شوند.
- اضافه‌وزن: اضافه‌وزن، فشار مضاعفی به کمر وارد می‌کند.
- برخی بیماری‌ها: برخی از انواع آرتریت و سرطان، می‌توانند باعث بروز کمردرد شوند.
- بلند‌کردن نامناسب اجسام: فشار به پشت هنگام بلند‌کردن اشیا، می‌تواند باعث ایجاد درد شود و ذهن افراد را برای درمان کمردرد مشغول کند.
- شرایط روانی: به نظر می‌رسد افراد مستعد افسردگی و اضطراب، بیشتر در معرض خطر کمردرد هستند. همچنین استرس می‌تواند باعث تنش عضلانی و کمردرد شود.
- سیگار‌کشیدن: سیگار‌کشیدن اغلب باعث سرفه می‌شود که می‌تواند دلیل فتق دیسک باشد. سیگار همچنین جریان خون به ستون فقرات را کاهش می‌دهد و برای همین، خطر پوکی استخوان و درد در کمر افزایش پیدا می‌کند.
راه‌های درمان کمردرد
معمولاً با استراحت و درمان خانگی کمر درد، این بیماری برطرف می‌شود؛ اما گاهی اوقات، درمان دارویی ضروری‌ست. مسکن‌های معمولی و استفاده از کمپرس گرم یا کیسه یخ روی کمر، درد آن را کاهش می‌دهد. استراحت پس از فعالیت‌های شدید هم می‌تواند کمک‌کننده باشد. اگر درمان کمر درد شدید با این موارد ممکن نشد، باید به دنبال درمان پزشکی بود.
فیزیوتراپی
در فیزیوتراپی، اعمال گرما و سرما روی کمر، استفاده از اولتراسوند و تحریک الکتریکی و همچنین برخی از تکنیک‌های آزادسازی عضله، ممکن است به درمان کمردرد کمک کنند. با بهبود درد، فیزیوتراپ ممکن است برخی از تمرینات قدرتی برای بهبود انعطاف‌پذیری عضلات پشت و شکم را تجویز کند. این امر برای انواع قوز کمر هم مفید است.
دارودرمانی
انواع قرص کمر درد مانند مسکن‌های بدون نسخه، گاهی برای درمان درد کمر به‌تنهایی کافی نیستند. ممکن است نیاز به تجویز داروهای NSAID وجود داشته باشد که باید برای دوره‌های کوتاه و زیر نظر پزشک مصرف شوند. در برخی موارد، ممکن است از شل‌کننده‌های عضلانی استفاده شود. همچنین کمردرد و سلکوکسیب دو یار جدانشدنی هستند و بسیاری از پزشکان، برای درد کمر استفاده از این قرص را تجویز می‌کنند. البته تاکید می‌شود که به هیچ عنوان، خودسرانه از دارویی استفاده نکنید.
تزریق بوتاکس
بر اساس برخی مطالعات علمی، تزریق بوتاکس (سم بوتولیسم) به‌عنوان بهترین آمپول برای کمر درد شناخته می‌شود. بوتاکس با فلج‌کردن ماهیچه‌های رگ‌به‌رگ‌شده، درد را کاهش می‌دهد. البته باید اشاره کرد که تزریق بوتاکس برای درمان کمردرد، معمولاً حدود 3 تا 4 ماه مؤثر است و بعد از آن، دیگر اثربخشی خود را از دست می‌دهد.
تزریق داروهای ضد التهابی
اگر گزینه‌های درمانی دیگر مؤثر نباشند، ممکن است به فضای اطراف نخاع، آمپول شیری رنگ کمر درد تزریق شود که یک داروی ضد التهابی است. این داروها به کاهش التهاب ریشه‌های عصبی در کمر کمک می‌کنند.
درمان کششی
در این روش، برای کشش عضلات کمر از قرقره و وزنه استفاده می‌شود که در اکثر موارد، باعث برگشت فتق دیسک به موقعیت خود و درمان کمر درد می‌شود. همچنین این کار می‌تواند درد را موقتاً تسکین دهد؛ اما فقط زمانی که کشش اعمال می‌شود.
درمان شناختی رفتاری
این روش درمانی، شامل تکنیک‌های آرام‌سازی و راه‌های حفظ نگرش مثبت است که به مدیریت کمردرد مزمن در اثر استرس و اضطراب کمک می‌کند. مطالعات نشان می‌دهند افرادی که این روش درمان کمردرد را امتحان می‌کنند، تمایل دارند فعال‌تر شوند و ورزش کنند و در نتیجه، خطر عود کمردرد کاهش می‌یابد.
روش‌های پیشگیری از کمردرد
اصلاح سبک زندگی، یکی از راه‌های مهم درمان کمردرد و حتی پیشگیری از آن است. به‌جای آنکه به دنبال یک معجون برای درمان کمر درد باشید که به‌صورت معجزه‌آسایی عمل کند، می‌توانید چاره را در رعایت برخی نکات ریز و حتی به‌ظاهر بی‌اهمیت بیابید. در ادامه به برخی از این نکات اشاره می‌کنیم:
- ورزش کنید: فعالیت‌های هوازی منظم به‌ویژه آن‌هایی که کمر را تحت فشار قرار نمی‌دهند، می‌توانند قدرت و استقامت عضلات پشت را افزایش دهند. پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و شنا انتخاب‌های خوبی هستند.
- مراقب وزن خود باشید: اضافه‌وزن، عضلات کمر را تحت فشار قرار می‌دهد. به‌جای فکر به این سؤال که برای درمان کمر درد چه بخوریم، هوشمندانه غذاهای سالم را برای حفظ سلامت بدن و کاهش وزن مصرف کنید.
- سیگار را ترک کنید: علاوه بر ترک سیگار، تا جای ممکن از استرس هم دوری کنید.
- از بدن هوشمندانه استفاده کنید: برای بلند‌کردن اجسام، به‌یک‌باره خم نشوید و سعی کنید به‌جای فشار روی کمر، از پاهای خود برای برداشتن جسم استفاده کنید. در واقع، کمر خود را صاف نگه دارید و فقط از ناحیه زانو خم شوید.
- هوشمندانه بنشینید: اگر کارمند هستید یا مدام پای کامپیوتر می‌نشینید، برای درمان کمردرد، صندلی‌ای را انتخاب کنید که دارای پشتی مناسب، تکیه‌گاه دست و پایه چرخان باشد.
متخصصان ارتوپدی، روماتولوژی در دکترنکست
جمع‌بندی
شاید بسیاری از ما در اولین مواجهه با این بیماری، فوراً به سراغ این برویم که بهترین میوه برای کمر درد را پیدا کنیم یا از بهترین پماد برای کمر درد استفاده کنیم؛ بدون اینکه متوجه شویم این درد در طول زمان ایجاد شده است! در این‌گونه موارد، بهترین راه، مشورت‌گرفتن و دریافت نوبت متخصص ارتوپد آنلاین است. با این کار، مشکل به‌درستی سنجیده می‌شود و بعد از کشف علت بروز آن، راه درمان معرفی می‌شود.
منابع:
