دیابت یک بیماری مزمن همراه با عوارض مختلف است که ضرورت پایش بیماران دیابتی را دو چندان می‌کند. از طرفی بحران همه‌گیری کووید-19 منجر به افزایش استفاده از پزشکی از راه دور (تله‌مدیسین) شده است. در این مقاله دکترنکست در مورد مدیریت دیابت از راه دور و ارزشمندی این روش در کنترل آن صحبت می‌کند.
دیابت و عوارض آن
تشخیص دیابت معیارهای بالینی خاص خود را دارد. پس از تشخیص بیماری، هدف اصلی درمان کنترل قند خون و پیشگیری از عوارض دیابت است. از عوارض خطرناک این بیماری می‌توان به مشکلات کلیوی، اختلال در بینایی و زخم پای دیابتی اشاره کرد. تمامی این مشکلات با کنترل صحیح قند خون و پایش بیماران دیابتی قابل پیشگیری است. با این حال، بیشتر مواقع پذیرش کم بیماران دیابتی و عدم پایش بیماری منجر به بروز عوارض خطرناکی می‌شود. امروزه با گسترش تکنولوژی، تله‌مدیسین راهکاری است که می‌تواند به پایش و مدیریت دیابت از راه دور کمک کند و میزان بروز عوارض آن را کاهش دهد.
اهداف مدیریت از راه دور دیابت
به طور کلی، هدف اصلی پزشکی از راه دور افزایش دسترسی بیمار به متخصص مراقبت‌های بهداشتی است. همواره مشکلاتی مثل فاصله جغرافیایی، زمان و هزینه مانع مراجعه بیماران به پزشک بوده است. این مشکلات در پایش و مدیریت بیماری‌های مزمن بیشتر هم می‌شود؛ چرا که این بیماران اغلب پذیرش کافی برای مراجعه منظم به پزشک و دریافت مشاوره بالینی را ندارند. هدف پزشکی از راه دور و زیرشاخه‌های آن مثل مشاوره از راه دور (Tele-Consultation)، رفع این مشکلات است. خدمات مشاوره آنلاین پزشکی دکترنکست با همین هدف فراهم شده است.
روش‌های مشاوره از راه دور
وابسته به هدف و سهولت در دسترسی به تکنولوژی، مشاوره از راه دور روش‌های مختلفی دارد.
- انواع روش‌های ارتباطی
- بر اساس متن: مثل ارسال پیام، ایمیل و استفاده از شبکه‌های اجتماعی مثل واتساپ
- بر اساس ویدئو: مثل تماس تصویری و استفاده از اسکایپ، زوم و …
- بر اساس صوت: مثل تماس صوتی
- انواع زمان برقراری ارتباط
- ارتباط همزمان (real-time): مثل تماس تصویری که پاسخ سریع و کمک به حل مشکل بیمار در کمترین زمان ممکن را فراهم می‌کند.
- ارتباط غیرهمزمان: مثل ارسال ایمیل که به متخصص اجازه می‌دهد به راحتی سوال را بررسی کند و سپس پاسخ دهد.
نکته مهم این است که پزشک باید مهارت و منابع لازم را ارزیابی کرده و خود را برای استفاده از پلتفرم‌های مختلف پزشکی از راه دور آماده کند.
ارزیابی خطر دیابت با مشاوره از راه دور
خطر دیابت می‌تواند با استخراج سابقه خانوادگی دیابت، دیابت بارداری، تولد نوزاد با وزن بیشتر از 3.5 کیلوگرم، بیماری تخمدان پلی‌کیستیک و همچنین بررسی عوامل خطر مثل سبک زندگی کم‌تحرک، مصرف الکل و تنباکو، فشار خون بالا، اختلال چربی خون و اضطراب، از طریق مشاوره از راه دور ارزیابی شود.
فوق تخصصان غدد داخلی و متابولیسم در دکترنکست
جنبه‌های پایش و مدیریت از راه دور دیابت
پزشکی از راه دور از جنبه‌های مختلفی می‌تواند به مدیریت بیماران دیابتی کمک کند:
- پایش طولانی‌مدت عوامل تعیین‌کننده
- گلوکز خون
- فشار خون
- وزن
- ارزیابی نحوه مصرف داروها توسط بیمار و اثربخشی آن‌ها
- مشاوره و آموزش به بیمار جهت بهبود سبک زندگی
- ارائه رژیم غذایی مناسب
- تنظیم برنامه ورزشی
- بررسی عوارض احتمالی دیابت
- معاینه فیزیکی از طریق ویدئو مثل بررسی زخم در پاها و یا ناهنجاری پوستی در محل تزریق انسولین
سخن پایانی
مطالعات مختلفی بر روی تاثیر استفاده از تله‌مدیسین در کنترل دیابت انجام شده است. نتایج این مطالعات نشان داده که ارائه مراقبت‌های تخصصی دیابت از طریق پزشکی از راه دور، ایمن است و با صرفه‌جویی در زمان، هزینه، رضایت و پذیرش بالای بیماران همراه می‌باشد.
