بلادونا پی بی (Belladonna PB) ترکیبی از آلکالوئیدهای بلادونا و فنوباربیتال، دارویی است که در درجه اول برای مدیریت بیماری‌های گوارشی مانند سندرم روده تحریک پذیر و کولون اسپاستیک استفاده می‌شود. در مقاله از مجله سلامت دکترنکست به بررسی جامع دستورالعمل‌های استفاده، عوارض جانبی، تداخلات دارویی و کاربرد داروی بلادونا پی بی می‌پردازیم.
موارد مصرف بلادونا پی بی
قرص بلادونا پی بی برای چیه؟ بلادونا پی بی برای تسکین دردهای اسپاسمی در شرایطی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر و کولون اسپاستیک استفاده می‌شود. همچنین همراه با سایر داروها برای درمان زخم دئودنال نیز ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد. آلکالوئیدهای بلادونا در دارو شامل هیوسیامین، آتروپین و اسکوپولامین به‌عنوان ضد اسپاسم عمل می‌کنند. این اجزا با کند کردن حرکات طبیعی روده و شل کردن ماهیچه‌های معده و روده اثر خود را می‌گذارند و در نتیجه علائم گرفتگی معده و روده را کاهش می‌دهند. فنوباربیتال، ماده فعال دیگری است که به‌عنوان یک آرام‌بخش باربیتورات به کاهش اضطراب و اعمال اثرات آرام‌بخش بر مغز کمک میکند.
بلادونا پی بی به عنوان درمان کمکی در درمان سندرم روده تحریک پذیر (کولون تحریک‌پذیر، کولون اسپاستیک، کولیت مخاطی) و انتروکولیت حاد استفاده می‌شود. با این حال، این دارو توسط FDA به‌عنوان تایید نشده است و استفاده از آن دارای خطرات قابل توجهی است، از جمله احتمال آسیب رساندن به جنین در صورت تجویز به یک زن باردار، افزایش خطر گرمازدگی در صورت استفاده در آب و هوای گرم، یبوست و ایجاد خواب‌آلودگی یا تاری دید.
نحوه عملکرد بلادونا پی بی
آلکالوئیدهای بلادونا در قرص بلادونا پی بی با کند کردن حرکات طبیعی روده و شل کردن ماهیچه‌های معده و روده عمل می‌کنند و در نتیجه علائم گرفتگی و اسهال ناشی از تحرکات شدید معده و روده را کاهش می‌دهند. فنوباربیتال نیز به کاهش اضطراب و ایجاد اثرات آرام‌بخشی کمک میکند.
اشکال دارویی بلادونا پی بی
این دارو به اشکال و دوزهای زیر در بازار دارویی ایران موجود است:
- شربت بلادونا پی بی (الگزیر)
- قرص بلادونا پی بی
برخلاف تصور بسیاری از افراد قطره بلادونا پی بی در ایران وجود ندارد.
ترکیبات قرص و شربت:
- آتروپین سولفات ۱۹.۴ میکروگرم
- اسکوپولامین هیدروبروماید ۶.۵ میکروگرم
- هیوسیامین سولفات ۱۰۳.۷ میکروگرم
- فنوباربیتال ۱۶.۲ میلی‌گرم
نحوه تجویز و مصرف بلادونا پی بی
همانطور که گفته شد این دارو در اشکال مختلف از جمله قرص و شربت بلادونا پی بی برای کودکان یا سالمندانی که قادر به بلع نیستند، موجود است. قرص‌های با رهش فوری یا اشکال مایع معمولاً سه تا چهار بار در روز مصرف می‌شوند. مهم است که این دارو را ظرف یک ساعت پس از مصرف آنتی‌اسیدها یا داروی اسهال مصرف نکنید، زیرا این داروها می‌توانند اثر آلکالوئیدهای بلادونا را کم کنند.
بلادونا پی بی باید طبق دستور پزشک و به‌صورت خوراکی مصرف شود. در نظر داشته باشید که این دارو به‌عنوان خط اول درمان مشکلات ذکر شده مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و معمولاً داروهای دیگری برای رفع علائم و مشکلات گوارشی مشابه تجویز می‌شوند. بنابراین از مصرف خودسرانه این دارو برای اهداف مختلف مثل استفاده از شربت بلادونا پی بی برای اسهال یا قرص بلادونا پی بی برای میگرن خودداری کرده و به پزشک فوق تخصص گوارش و کبد بالغین مراجعه کنید.
عوارض جانبی بلادونا پی بی
عوارض جانبی شایع و نادر
در حالی که بلادونا پی بی در درمان برخی از شرایط پزشکی موثر است، ممکن است عوارض جانبی مختلفی ایجاد کند. عوارض بلادونا پی بی به‌طور شایع عبارتند از خشکی دهان، کاهش تعریق، سرگیجه و یبوست. واکنش‌های جانبی کمتر شایع یا نادر ممکن است شامل تاری دید، مشکل در ادرار کردن و اختلال حافظه باشد.
فوق تخصصان گوارش و کبد در دکترنکست
عوارض جانبی جدی
موارد جدی که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند عبارتند از: درد چشم، بثورات پوستی یا کهیر، خون‌ریزی یا کبودی غیر معمول و زردی چشم یا پوست. علاوه بر این، این دارو ممکن است باعث افزایش حساسیت به نور شود و استفاده از عینک آفتابی و اجتناب از نور شدید توصیه می‌شود.
اقدامات احتیاطی
Belladonna PB باید با احتیاط در بیماران مبتلا به بیماری‌های خاص مانند گلوکوم، بزرگی خوش‌خیم پروستات، مشکلات قلبی، فشار خون بالا و اختلالات تیروئید استفاده شود. همچنین در بیماران مبتلا به پورفیری متناوب حاد و کسانی که بی‌قراری ناشی از مصرف فنوباربیتال را نشان می‌دهند، منع مصرف دارد.
اگرچه ممکن است این دارو در جمعیت‌های خاص مانند کودکان، زنان باردار و زنان شیرده استفاده شود، با این حال، استفاده از آن در این جمعیت‌ها به دلیل خطرات و عوارض جانبی احتمالی باید تحت راهنمایی پزشک متخصص انجام شود.
تداخلات دارویی بلادونا پی بی
بلادونا پی بی ممکن است با سایر داروها، از جمله آنتی‌اسیدها، داروهای ضد اسهال و داروهای مسکن خاص تداخل داشته باشد و اثربخشی آن را تغییر دهد. حتما فهرستی از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید تهیه کرده و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید تا تداخلات دارویی بلادونا پی بی را به‌طور موثر مدیریت کنند.
تداخل با داروهای تضعیف‌کننده سیستم عصبی مرکزی
Belladonna PB می‌تواند اثرات الکل و سایر داروهای آرام‌کننده سیستم عصبی مرکزی را افزایش دهد، که ممکن است منجر به افزایش خواب‌آلودگی یا اثرات آرام‌بخشی شود. توجه به این فعل و انفعالات بسیار مهم است زیرا می‌تواند بر توانایی بیمار در رانندگی یا کار با ماشین آلات تأثیر بگذارد.
جمع‌بندی
بلادونا پی بی یک داروی ترکیبی برای مدیریت اسپاسم گوارشی و ناراحتی مرتبط با شرایطی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر است. این دارو با کند کردن حرکات طبیعی روده و شل کردن عضلات معده و روده عمل میکند و در نتیجه علائم اسپاسم معده و روده را کاهش می‌دهد. با این حال، به دلیل عوارض جانبی احتمالی و تداخلات آن با سایر داروها، این دارو کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و مصرف آن باید تحت نظارت دقیق پزشک انجام شود. بیماران باید به دستورالعمل‌های پزشک خود پایبند باشند و هر گونه عوارض جانبی یا نگرانی را در طول دوره درمان خود گزارش کنند.
منابع:
