لوپوس یک بیماری مادام‌العمر است که می‌تواند بخش‌های زیادی از زندگی شما را تحت‌تاثیر قرار دهد. اما بسیاری از افراد مبتلا به لوپوس زندگی سالم و طولانی دارند. در این مطلب دکترنکست راهکارهایی را برای کنترل علائم، جلوگیری از عود و مقابله با چالش‌های لوپوس ارائه می‌دهد.
برای کنترل علائم لوپوس چه کنم؟
بهترین راه برای کنترل لوپوس، پیروی از برنامه درمانی و مراقبت از خود است. موارد زیر می‌تواند کمک‌کننده باشد:
- علائم را یاد بگیرید تا متوجه شعله‌ور شدن بیماری شوید و بدانید که چه زمانی بیماری در حال فعال شدن است.
- به طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید.
- با تعیین اهداف واقع‌بینانه برای خود، استرس را کاهش دهید.
- زمانی را که در نور خورشید، نور فلورسنت و هالوژن می‌گذرانید محدود کنید.
- همیشه غذاهای سالم را انتخاب کنید.
- به اندازه کافی بخوابید و استراحت کنید.
- زیر نظر پزشک، به طور منظم فعالیت بدنی داشته باشید.
- افرادی را در ذهن داشته باشید که به آن‌ها اعتماد دارید و می‌توانید از آن‌ها کمک بخواهید.
- علی‌رغم تمام تلاش‌های شما برای پیروی از برنامه درمانی و مراقبت خوب از خود، ممکن است در مواقعی علائم لوپوس بدتر شود. با پزشک فوق تخصص روماتولوژی خود در مورد راه‌های تسکین علائم مشورت کنید.
منظور از شعله‌ور شدن لوپوس چیست؟
زمان‌هایی که علائم شما بدتر می‌شود و احساس بیماری شدید می‌کنید، شعله‌ور شدن نامیده می‌شود. فعال شدن بیماری می‌تواند متناوب باشد. ممکن است یک هفته ورم و علائم پوستی داشته باشید و هفته بعد هیچ علامتی نداشته باشید. گاهی‌اوقات شعله‌ور شدن بدون علائم واضح رخ می‌دهد و تنها با دادن آزمایش مشخص می‌شود. برخی موارد فعال‌شدن خفیف هستند، اما برخی دیگر جدی هستند و نیاز به مراقبت پزشکی دارند.
عوامل محرک برای شعله‌ور شدن لوپوس چیست؟
محرک‌های رایج عبارتند از:
- کار زیاد و استراحت ناکافی
- فشار روانی
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا قرار گرفتن در معرض نور فلورسنت یا هالوژن
- عفونت
- تروما
- قطع سرخود داروها
- مصرف انواعی از داروها که باعث تحریک بیماری می‌شوند
حتی اگر برای لوپوس دارو مصرف می‌کنید، ممکن است متوجه شوید که برخی عوامل باعث شعله ور شدن آن می‌شوند. به عنوان مثال، اگر داروی لوپوس خود را مصرف کرده‌اید، ممکن است پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب یا پس از یک روز سخت در محل کار، علائم شما همچنان تشدید شود.
از کجا بفهمم که بیماری من شعله‌ور شده است؟
عودهای لوپوس اغلب علائم هشداردهنده دارند. اگر بتوانید علائم هشداردهنده را تشخیص دهید، می‌توانید از تشدید بیماری پیشگیری کنید یا از شدت آن بکاهید. قبل از شعله‌ور شدن، علائم شما ممکن است بدتر شود. همچنین ممکن است علائم و نشانه‌های جدیدی مانند موارد زیر ظاهر شوند:
- احساس خستگی مفرط
- درد
- جوش پوستی
- تب
- معده درد
- سردرد شدید
- سرگیجه
هیچ راهی برای تشخیص خفیف یا شدید بودن این حمله‌ها وجود ندارد. شعله‌ور شدن خفیف یا متوسط ممکن است فقط باعث ایجاد بثورات یا درد مفاصل بیشتر شود. اما شعله‌ور شدن شدید می‌تواند منجر به آسیب اندام‌های مختلف گردد. برای مثال تجمع مایع در اطراف قلب یا آسیب شدید کلیوی. در صورت مشاهده علائم هشداردهنده شعله‌ور شدن، با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک شما ممکن است بخواهد تغییراتی در دارو یا برنامه درمانی شما ایجاد کند.
فوق تخصصان روماتولوژی در دکترنکست
آیا لازم است رژیم غذایی خود را تغییر دهم؟
شاید. ممکن است لازم باشد بر اساس علائم بیماری یا برنامه درمانی خود تغییراتی در آنچه می‌خورید ایجاد کنید. از پزشک خود بپرسید که آیا به دلیل بیماری لوپوس نیاز به خوردن غذاهای خاص یا محدود کردن سایر غذاها دارید یا خیر. اگر به دلیل ابتلا به لوپوس چربی خون شما بالا رفته است، ممکن است لازم باشد یک برنامه غذایی کم‌چرب را دنبال کنید. اگر کورتون و سایر داروها باعث افزایش وزن شما می‌شوند، ممکن است لازم باشد از یک برنامه غذایی کم کالری پیروی کنید. از آنجایی که افراد مبتلا به لوپوس باید از نور خورشید دوری کنند، احتمال دارد این بیماران دچار کمبود ویتامین D شوند. پزشک مربوطه در این موارد مکمل‌های لازم را تجویز می‌کند.
آیا در صورت ابتلا به لوپوس می‌توانم واکسن بزنم؟
بله. شما می‌توانید بسیاری از واکسن‌ها را دریافت کنید، اما نه همه. واکسن‌هایی که حاوی ویروس‌های زنده نیستند برای افراد مبتلا به لوپوس بی‌خطرند. لوپوس همچنین خطر ابتلا به عفونت‌هایی مانند آنفولانزا یا ذات‌الریه را افزایش می‌دهد. بنابراین پزشک شما احتمالاً تزریق واکسن آنفولانزا و واکسن‌های ذات‌الریه را توصیه می‌کند.
واکسن‌هایی که برای افراد مبتلا به لوپوس بی‌خطر هستند:
- واکسن آنفولانزا (به یاد داشته باشید که نباید از فرم اسپری این واکسن استفاده کنید. زیرا این فرم شکل زنده‌ای از ویروس است که برای افراد مبتلا به لوپوس یا کسانی که با آن‌ها در یک خانواده زندگی می‌کنند، توصیه نمی‌شود. باید از فرم تزریقی استفاده کنید.
- واکسن پنومونی
- واکسن ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
- واکسن کزاز، دیفتری و سیاه سرفه (TD/TDap)
واکسن‌های حاوی ویروس‌های زنده که قبل از استفاده حتما باید با پزشک مشورت کنید:
- واکسن واریسلا (آبله مرغان)
- واکسن هرپس زوستر (زونا)
- واکسن سرخک، اوریون و سرخجه (MMR)
با این حال، برخی از افراد مبتلا به لوپوس هنگام دریافت این واکسن‌ها با ویروس‌های زنده مشکلی ندارند.
