تابه‌حال برای شما اتفاق افتاده است که بعد از خوردن یک غذا یا صرف یک نوشیدنی، سوزش عجیبی را در معده حس کنید؟ رفلاکس معده گرید ۱ دلیل بروز این مشکل رایج گوارشی است و بسیاری از ما با خوردن عرق نعناع به دنبال درمان آن هستیم. دلیل علمی بروز این مشکل و راه‌های درمان آن را در ادامه این مطلب از drnext بررسی خواهیم کرد.
رفلاکس اسید معده چیست و چرا اتفاق میافتد؟
معده حاوی اسیدکلریدریک؛ یک اسید قوی است که برای تجزیه مواد غذایی و محافظت در برابر عوامل بیماری‌زا مانند باکتری‌ها مفید است. پوشش داخلی معده، برای محافظت از خود در برابر اسید، قدرتمند ساخته شده است؛ اما مری این‌گونه نیست. این عارضه که به رفلاکس اسید (Acid Reflux) هم شهرت دارد، زمانی اتفاق میافتد که کمی از اسید معده به مری راه پیدا کند. سوزش سر دل از اصلی‌ترین و مهم‌ترین علائم رفلاکس معده به شمار می‌رود.
در واقع وقتی دریچه بین معده و مری از کار بیفتد، محتوای معده به مری باز می‌گردد. این عارضه، رفلاکس اسید نام دارد. اگر هم مدام تکرار شود، بیماری شدت پیدا کرده و نیازمند درمان جدی است. خلط گلو و رفلاکس معده هم به‌عنوان یکی از علائم این اختلال میتواند باشد. این مشکل زمانی اتفاق میافتد که اسید از معده به گلو می‌رسد و منجر به علائمی مانند گرفتگی صدا، خلط گلو، نیاز به صاف کردن گلو و سرفه میشود.
علائم خطرناک رفلاکس معده
علائم و نشانههای رایج این بیماری عبارتند از:
- احساس سوزش در قفسه سینه (سوزش سر دل) معمولاً بعد از غذا خوردن. این سوزش ممکن است در شب یا هنگام دراز کشیدن بدتر شود؛
- درد بالای شکم یا قفسه سینه هم از علائم این بیماری است؛
- بازگشت غذا یا یک مایع ترش به گلو که گاهی بلافاصله بعد از مصرف غذا هم رخ میدهد؛
- مشکل در بلع (دیسفاژی) که با احساس وجود یک توده در گلو همراه است.
- سرفه‌های شبانه، خلط گلو و رفلاکس هم میتوانند با هم مرتبط باشند.
اگر رفلاکس اسید شبانه دارید، ممکن است علائم زیر را هم تجربه کنید:
- سرفه مداوم؛
- التهاب تارهای صوتی (لارنژیت)؛
- تنگی نفس.
رفلاکس معده و سرطان
رفلاکس معده، با افزایش خطر ابتلا به سرطان مری مرتبط است. قرار گرفتن مزمن طولانی‌مدت مری در معرض اسید معده میتواند منجر به تغییراتی در پوشش مری شود، وضعیتی که به‌نام مری بارت شناخته میشود. مری بارت به نوبه خود میتواند به سرطان مری تبدیل شود. در حالی که رابطه بین بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) و سایر انواع سرطان، مانند سرطان معده، کمتر واضح است، شواهد فزاینده‌ای از ارتباط احتمالی وجود دارد. برای افراد مبتلا به این بیماری مهم است که از این خطرات آگاه باشند و در مورد استراتژی‌های غربالگری و مدیریت مناسب با با پزشک مشورت کنند.
درمان رفلاکس معده
فراموش نکنید، این بیماری میتواند هر فردی را در هر سنی تحت‌تأثیر قرار دهد. چاقی، سیگار‌کشیدن، نداشتن فعالیت بدنی و ورزش، مصرف برخی داروها از جمله داروهای ضدآسم، آنتی‌هیستامین‌ها، مسکن‌ها و داروهای ضدافسردگی، بارداری و عادات غذایی نادرست با بروز علائم ریفلاکس معده مرتبط است.
همچنین زیاده‌روی در مصرف کافئین، الکل، غذاهای چرب، درازکشیدن کمی پس از صرف غذا و مصرف نوشابه‌های گازدار و آبمیوه‌های اسیدی هم از دیگر دلایل بروز این عارضه هستند. زیاده‌روی در مصرف دارچین و رفلاکس معده با هم مرتبط هستند. اگر با وجود رعایت موارد گفته شده همچنان به رفلاکس اسید معده دچار شدید، راه‌های زیر برای درمان مفید است.
درمان خانگی رفلاکس معده
اگر می‌خواهید از رفلاکس اسید به مری جلوگیری کنید یا سریعا از سوزش سر دل خلاص شوید، راه‌های خانگی برای کاهش و حتی پیشگیری از علائم آن وجود دارند:
- آدامس بدون قند بجوید. جویدن آدامس باعث افزایش تولید بزاق و کاهش سوزش سر دل میشود. در واقع، بزاق میتواند به بلع بهتر و در نتیجه، پایین‌نگه‌داشتن اسید معده کمک کند.
- یک موز رسیده بخورید. محتوای بالای پتاسیم در موز، این میوه را به یک ماده غذایی نسبتا قلیایی تبدیل می‌کند. بنابراین، ممکن است به مقابله با اسید معده کمک کرده و بهترین روش درمان رفلاکس معده در خانه باشد. مصرف خرما و رفلاکس معده هم میتواند مرتبط باشد. خرما نیز حاوی مقادیر پتاسیم و فیبر است که میتواند به کاهش اسید معده کمک کند.
- عوامل استرس‌زا را کاهش دهید. استرس مزمن، عوارض جسمی بر بدن شما می‌گذارد؛ علائمی از جمله کند‌کردن هضم و حساس‌شدن شما به درد. هر چه غذا طولانی‌تر در معده بماند، احتمال رفلاکس اسید معده بیشتر میشود و به این ترتیب ارتباط بین استرس و رفلاکس معده واضح و مشخص است.
- استعمال دخانیات تأثیر منفی بر سلامتی دارد. حتی دود آن، میتواند رفلاکس اسید معده به مری را افزایش دهد. ترک سیگار این فشار را عادی می‌کند و احتمال رفلاکس را کاهش میدهد.
- زنجبیل مصرف کنید. جوشاندن زنجبیل و آب و مصرف آن هم یکی دیگر از راه‌های درمان خانگی این عارضه است.
- خیار ترکیبی قلیایی و حاوی مقدار زیادی آب است که ممکن است به رقیق شدن اسید موجود در گلو و کاهش علائم رفلاکس اسید کمک کند. بعید است که این ماده بیماری GERD را تشدید کند؛ بنابراین خوردن خیار برای رفلاکس معده بی‌خطر است. با این حال، مهم است که از مصرف خیار همراه با گوجه فرنگی، فلفل تند، پیاز و سایر غذاهایی که ممکن است باعث رفلاکس اسید شوند، اجتناب کنید.
فوق تخصصان گوارش و کبد در دکترنکست
دارودرمانی
بهترین دارو برای رفلاکس معده به ۳ دسته PPIها مثل داروی امپرازول، مسدودکننده‌های H2 مثل قرص فاموتیدین و آنتی‌اسیدها تقسیم میشود. این داروها تولید اسید در معده و احتمال آسیب به معده و مری را کاهش می‌دهند. استفاده از آنها به‌طور کلی بی‌خطر است؛ اما مانند هر دارویی، عوارض جانبی دارند. به‌عنوان مثال، گاهی در جذب مواد مغذی مشکل ایجاد می‌کنند و منجر به سوءتغذیه می‌شوند. بنابراین این داروها را تنها باید زیر نظر پزشک مصرف کنید.
عمل جراحی رفلاکس معده
اگر علائم این بیماری با تغییر شیوه زندگی یا مصرف دارو بهبود نیافت، ممکن است فرد نیاز به جراحی داشته باشد. همچنین برخی از بیماران، جراحی را به‌عنوان جایگزینی برای مصرف داروهای رفلاکس معده در طول عمر ترجیح می‌دهند. البته باید متخصص گوارش، جراحی را برای درمان تجویز کند.
هدف از جراحی برای بیماری، تقویت سد ضد رفلاکس است. در طی یک روش به نام فوندوپلیکاسیون، جراح، قسمت بالایی معده را در اطراف قسمت تحتانی مری می‌پیچد. این کار مانعی برای بازگشت اسید به مری ایجاد می‌کند. ممکن است جراح این روش درمان صددرصد رفلاکس معده را به‌صورت لاپاراسکوپی (بدون برش) انجام دهد که با زمان بهبودی سریع‌تری همراه است.
جمع بندی
فراموش نکنید سبک زندگی سالم و دوری از مواد مضری چون دخانیات و الکل، راه پیشگیری از این بیماری و هر بیماری دیگری است. نظر شما در این خصوص چیست؟ آیا تابه‌حال به این عارضه دچار شده‌اید؟ اگر فکر می‌کنید که علایم رفلاکس معده را تجربه می‌کنید، برای رزرو وقت، وارد سایت نوبت دهی دکترنکست شوید، یک نوبت بگیرید و زودتر برای درمان اقدام کنید. درمان زودتر این بیماری به معنای تجربه درد کمتر و سوزش کمتر در قفسه سینه است.
منابع:
