بیماری وبا (Cholera) یک بیماری باکتریایی است که معمولا از طریق آب آلوده منتشر می‌شود. این بیماری، اسهال شدید و کم‌آبی بدن را به همراه خواهد داشت. در صورت عدم درمان، وبا می‌تواند در عرض چند ساعت کشنده باشد؛ حتی در افراد سالمی که هیچ‌گونه مشکل قبلی نداشته‌اند! با‌این‌حال، در صورت تشخیص به‌موقع، وبا به‌راحتی درمان خواهد شد.
در همین راستا، داشتن آگاهی از شرایط و علایم وبا، به افراد در تشخیص زودهنگام و درمان بیماری کمک خواهد کرد. بنابراین ما قصد داریم این مقاله از مجله سلامت دکترنکست را به بررسی این بیماری اختصاص دهیم. در ادامه به پرسش‌هایی از قبیل «بیماری وبا چیست و علائم و راههای درمان آن کدام‌اند» پاسخ خواهیم داد.
وبا چیست؟
وبا یک بیماری عفونی است که باعث اختلال در عملکرد روده‌ها و در نتیجه، اسهال آبکی شدید می‌شود. این بیماری در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به کم‌آبی بدن و حتی مرگ شود. در کشورهای صنعتی، تصفیه آب و فاضلاب مدرن، عملا بیماری وبا را از بین برده است. اما هنوز هم امکان ابتلا به وبا در ایران و سایر نقاط دنیا وجود دارد. به همین دلیل، ضروری است که بدانید میکروب وبا چیست و چگونه منتقل و درمان می‌شود.
همانطور که در عکس بیماری وبا می‌بینید، این بیماری در اثر نوشیدن آب یا خوردن غذای آلوده به باکتری ویبریو کلرا (Vibrio cholerae) به وجود می‌آید. پس در واقع چیزی به اسم ویروس وبا وجود ندارد و عامل بیماری وبا یک باکتری است؛ دقیقا مانند سل که یک بیماری باکتریایی است. شما می‌توانید اطلاعات مربوط به بیماری سل و درمان آن را در مجله سلامت سایت دکترنکست بخوانید. بد نیست بدانید که وبا در مکان‌های شلوغ و با بهداشت نامناسب، شایع‌تر است. پس با دانستن حقایق و اطلاعات مربوط به آن، می‌توانید به محافظت از سلامت خود و خانواده‌تان کمک کنید.
متخصصان بیماری‌های عفونی در دکترنکست
علائم وبا
راههای انتقال بیماری وبا معمولا از طریق منابع آب آلوده، میوه‌ها و سبزیجات خام و غذاهای دریایی خام یا نیم‌پز است. اکثر افرادی که در معرض میکروب وبا قرار می‌گیرند، ممکن است علائمی نداشته باشند و ندانند که آلوده شده‌اند. اما از آنجایی که آن‌ها باکتری‌های وبا را به مدت 7 تا 14 روز از طریق مدفوع خود دفع می‌کنند، همچنان می‌توانند دیگران را از طریق آب آلوده، مبتلا کنند. پس در واقع از این طریق، وبا واگیردار است و به‌وسیله فرد آلوده می‌تواند به سایرین هم منتقل شود.
اکثر اوقات، اسهال خفیف یا متوسط از علائم ابتلا به وباست که تشخیص آن از اسهال ناشی از سایر بیماری‌ها دشوار است. مثلا ممکن است اسهال و استفراغ به دلیل بیماری پنومونی باشد. به‌طور کلی، علائم بیماری وبا شامل موارد زیر است:
- اسهال آبکی؛
- تهوع و استفراغ؛
- کم‌آبی بدن (کاهش 10 درصد یا بیشتر از وزن بدن نشان‌دهنده کم‌آبی شدید بدن است)؛
- ضربان قلب نامنظم؛
- از‌دست‌دادن خاصیت ارتجاعی پوست (توانایی بازگشت سریع به حالت اولیه در صورت نیشگون‌گرفتن)؛
- خشکی غشاهای مخاطی شامل داخل دهان، گلو، بینی و پلک‌ها؛
- فشار خون پایین؛
- احساس تشنگی فراوان؛
- گرفتگی عضلات.
دقت کنید که در صورت مشاهده و احساس‌کردن هر کدام از موارد بالا و خصوصا مشاهده علائم وبا در کودکان، حتما به پزشک یا متخصص داخلی مراجعه کنید. عدم جدی‌گرفتن این بیماری، می‌تواند نتایج خطرناکی به همراه داشته باشد.
درمان وبا
باید بدانید که بیماری وبا قابل درمان است؛ اما در صورتی که بدانید علائم وبا چیست و با شناسایی آن‌ها، فورا به کمک پزشک، اقدام به درمان کنید. متاسفانه در صورت عدم درمان، این بیماری می‌تواند در عرض چند ساعت، باعث از‌دست‌رفتن آب بدن و در نتیجه مرگ شود. راههای درمان وبا به شرح زیر هستند:
- بازجذب آب و هیدراتاسیون: هدف، جایگزینی مایعات و الکترولیت‌های از‌دست‌رفته با استفاده از محلول‌های آب‌رسانی خوراکی (ORS) است.
- مایعات داخل وریدی: برای افرادی که به‌شدت کم‌آب هستند، ممکن است از مایعات داخل وریدی هم استفاده شود.
- آنتی‌بیوتیک‌ها: گاهی ممکن است از آنتی‌بیوتیک‌ها به‌عنوان داروی وبا استفاده شود. تجویز برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها توسط پزشک، می‌تواند اسهال مرتبط با وبا و مدت‌زمان آن را در افراد شدیدا بیمار کاهش دهد.
- واکسن وبا: برای وبا واکسنی هم وجود دارد که البته سازمان بهداشت جهانی، دستورالعمل‌های خاصی برای تزریق این واکسن ارائه داده است.
- درمان وبا در طب سنتی: در طب سنتی برای درمان وبا، خوردن ریحان، ترخون، سیب، سیر و آب انار پیشنهاد می‌شود. البته بهتر است از درمان خودسرانه جلوگیری کنید و حتما از یک پزشک کمک بگیرید.
به یاد داشته باشید که برای پیشگیری از وبا، از خوردن میوه‌ها و سبزیجات خام و نشسته، شیر و فرآورده‌های شیری غیر پاستوریزه و گوشت یا صدف خام یا نیم‌پز جلوگیری کنید. اگر به آلوده‌بودن محیطی مشکوک هستید، حتما بهداشت را رعایت کنید و آب را برای مصارف شست‌وشو و آشامیدن حتما بجوشانید. مرتبا صورت و دست‌های خود را با آب و صابون بشویید و ضدعفونی کنید. رعایت این موارد، نه‌تنها جلوی ابتلا به بیماری وبا، بلکه جلوی ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها مانند آبله میمون و… را هم می‌گیرد.
جمع بندی
وبا نوعی بیماری باکتریایی است که امکان ابتلا به آن در مکان‌ها و کشورهای شلوغ و با بهداشت نامناسب، افزایش می‌یابد. پس اگر زیاد اهل سفر هستید، ممکن است بیشتر در معرض بیماری‌هایی مانند وبا، بیماری لایم و… قرار گیرید. بنابراین، نیاز است که آگاهی خود را از این بیماری‌ها افزایش دهید و سلامت خود را تضمین کنید.
ما در این مطلب، به بررسی بیماری وبا، علائم و راههای درمان آن پرداختیم. در صورت مشاهده علائم این بیماری و سایر بیماری‌ها، می‌توانید برای درمان از پزشکان دکترنکست کمک بگیرید.
منابع:
