افزایش قد بعد از بلوغ از نگاه پزشکان

قد هر کسی یک ویژگی با اهمیت غیرقابل انکار در ظاهر و تناسب اندام او به شمار می‌آید. داشتن قد متوسط و بلند اغلب اوقات یک ویژگی مثبت از منظر زیبایی تلقی می‌شود. با توجه به اهمیت آن چندین سوال ممکن است برای شما مطرح شود. آیا افزایش قد بعد از بلوغ ممکن است؟ قرص افزایش قد بعد از بلوغ وجود دارد؟ حرکات کششی برای افزایش قد بعد از بلوغ تا چه حد در افزایش قد موثرند؟ آيا آمپول افزایش قد بعد از بلوغ موثر است؟ ورزش هایی برای افزایش قد بعد از بلوغ کدامند؟ آیا ترشح هورمون افزایش قد بعد از بلوغ متوقف می‌شود و این عامل عدم افزایش قد بعد از ۲۰ سالگی است؟ دکتر افزایش قد بعد از بلوغ کیست؟ آيا افزایش قد بعد از بلوغ با طب سنتی ممکن است؟ برای اکثر افراد، به دلیل بسته شدن صفحات رشد در استخوان‌ها، قد بعد از ۱۸ تا ۲۰  سالگی دیگر افزایش نمی‌یابد. بنابراین تجربه افزایش قد بعد از 20 سالگی بعید است. با این حال، تغذیه مناسب در دوران کودکی و نوجوانی می‌تواند به فرد کمک کند تا قد خود را به حداکثر برساند. در ادامه به نکات پیرامون تجربه افزایش قد بعد از بلوغ و تشریح علل محدودیت راه‌های افزایش قد بعد از بلوغ می‌پردازیم.

آیا افزایش قد بعد از بلوغ امکان‌پذیر است؟

قد هر فرد عمدتا توسط ژنتیک تعیین می‌شود، اما این تمام داستان نیست. به طور کلی قد در دوقلوها همبستگی بالایی دارد. این بدان معنی است که اگر یکی از دوقلوها قد بلند باشد، احتمالاً دیگری نیز قد بلند خواهد بود. مطالعه روی دوقلوها نشان داده است که ۶۰ تا ۸۰ درصد از تفاوت قد بین افراد به دلیل ژنتیک است. ۲۰ تا ۴۰ درصد دیگر به دلیل عوامل محیطی مانند تغذیه اتفاق می‌افتد. در واقع روند رشد قد در سراسر جهان به اهمیت عوامل تغذیه و سبک زندگی اشاره دارد.

یک مطالعه بزرگ اخیر که شامل ۱۸.۶ میلیون نفر بود، تغییرات قد را در قرن گذشته بررسی کرد. این مطالعه نشان داد که در بسیاری از کشورها، افراد به طور متوسط در سال ۱۹۹۶ نسبت به سال ۱۸۹۶ قد بلندتری داشتند. بهبود مصرف مواد مغذی در این کشورها ممکن است دلیل این تغییر باشد. بنابراین به دلیل عوامل محیطی مانند تغذیه در بسیاری از کشورها، قد متوسط در طول قرن گذشته افزایش یافته است.

رشد قد بعد از ۱۸ سالگی

واقعیت این است که در اکثر افراد، قد پس از ۱۸ سالگی افزایش نمی‌یابد. حتی با یک رژیم غذایی سالم، قد اکثر افراد بعد از سن ۱۸ تا ۲۰ سالگی افزایش پیدا نمی‌کند. دلیل توقف افزایش قد از این سن به بعد بسته شدن صفحات رشد استخوان‌ها است. صفحات رشد یا صفحات اپی‌فیزیال، قسمت‌هایی از غضروف‌های تخصصی در نزدیکی انتهای استخوان‌های بلند هستند. افزایش قد در درجه اول به دلیل بلند شدن استخوان‌های بلند رخ می‌دهد، زیرا صفحات رشد هنوز فعال یا “باز” هستند. نزدیک به پایان بلوغ، تغییرات هورمونی باعث سفت شدن یا “بسته شدن” صفحات رشد طولی استخوان‌ها می شود. صفحات رشد در زنان حدود ۱۶ سالگی و در مردان بین ۱۴ تا ۱۹ سالگی بسته می‌شود. بنابراین افزایش قد پسران بعد از بلوغ حدودا تا ۱۹ سالگی و دختران تا ۱۶ می‌تواند ادامه یابد.

اگرچه رشد واقعی استخوان‌های بلند در بیشتر بزرگسالان رخ نمی‌دهد، برخی تغییرات جزئی روزانه در قد رایج است. علت این تغییر در طول روز فشرده شدن جزئی دیسک‌های ستون فقرات است. فعالیت‌های روزانه بر غضروف و مایع ستون فقرات تأثیر گذاشته و با گذشت از روز، کاهش جزئی در قد رخ می‌دهد. این کاهش قد در طول روز ممکن است تا حدود ۱.۵ سانتی‌متر باشد. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ارتفاع دیسک‌های ستون فقرات ممکن است تا بزرگسالی کماکان افزایش یابد، اما تاثیر آن بر قد کلی اندک است.

چه ورزشی قد را بلند می‌کند؟

هیچ ورزش یا تکنیک‌ کششی نمی‌تواند قد را بلندتر کند. یک افسانه رایج در مورد قد این است که برخی از تمرینات یا تکنیک‌های کششی می‌توانند قد را بلندتر کنند. بسیاری از مردم ادعا می‌کنند که فعالیت‌هایی مانند بارفیکس، کوهنوردی و شنا می‌تواند قد را افزایش دهد. متأسفانه شواهد خوبی برای حمایت از این ادعاها وجود ندارد. درست است که قد شما در طول روز به دلیل فشردگی و رفع فشار دیسک‌های غضروفی در ستون فقرات کمی متفاوت است اما این تاثیرات بر قد بسیار اندک و موقت گزارش شده است.

ورزش احتمالا قد را کوتاه نمی‌کند

بسیاری از مردم نگران این هستند که ورزش، به ویژه وزنه‌برداری، می‌تواند برای قد مضر باشد. بخشی از این نگرانی مختص کودکان و نوجوانانی است که صفحات رشد آن‌ها بسته نشده است. غضروف صفحات رشد ضعیف‌تر از استخوان بالغی است که در دوران بزرگسالی تشکیل می‌شود و به طور بالقوه می‌تواند راحت‌تر آسیب ببیند. بیشتر تحقیقات نشان می‌دهد که تمرینات با وزنه در تمام سنین ایمن و مفید است، به شرطی که نظارت مناسبی بر روی آن انجام شود. علاوه بر این، مطالعات نشان داده‌اند که تمرین با وزنه قبل از بزرگسالی باعث کاهش رشد نمی‌شود.

اکثر پزشکان و متخصصان پزشکی ورزشی نیز موافق هستند که نیازی به اجتناب از وزنه زدن در کودکان و نوجوانان نیست. در بزرگسالان، صفحات رشد بسته شده و قوی‌تر از دوران کودکی شده است. به همین دلیل، خطر آسیب صفحه رشد نگرانی عمده‌ای نیست. در واقع، وزنه‌برداری می‌تواند منجر به فشرده‌سازی جزئی دیسک‌های ستون فقرات در بزرگسالان شود. با این حال، این امر برگشت پذیر است و همچنین در طول فعالیت‌های عادی روزانه رخ می‌دهد. یکی از دلایل بالقوه برای نگرانی، آسیب‌هایی مانند فتق دیسک است.

سبک زندگی سالم برای افزایش قد

اگرچه ممکن است در بزرگسالی نتوانید قد خود را به طور قابل توجهی تغییر دهید، اما کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای به حداکثر رساندن پتانسیل قد خود در سال‌های نوجوانی انجام دهید. به طور کلی، اطمینان از مصرف غذا به میزان لازم و دریافت مقادیر ویتامین و مواد معدنی کافی ضروری است. در حالی که بسیاری از کودکان به اندازه کافی (یا حتی بیش از حد) غذا می‌خورند، کیفیت رژیم غذایی آن‌ها اغلب ضعیف است. به همین دلیل، بسیاری از افراد در جامعه مدرن دچار کمبود مواد مغذی مهمی مانند ویتامین D و کلسیم می‌شوند. این مواد مغذی برای رشد استخوان و سلامت کلی بسیار مهم هستند. 

خوردن پروتئین کافی برای سلامت استخوان‌ها ضروری است، اگرچه برخی از افراد این سوال را مطرح کرده‌اند که آیا مصرف پروتئین بیش‌از حد می‌تواند به استخوان آسیب برساند یا خیر. با این حال، مطالعات نشان می‌دهد که مصرف پروتئین بیشتر برای استخوان‌های شما مضر نیست. در واقع، مصرف پروتئین بیشتر برای تراکم استخوان ستون فقرات مفید واقع می‌شود. یکی از راه‌های افزایش مصرف پروتئین این است که سعی کنید در هر وعده حداقل ۲۰ گرم پروتئین مصرف کنید.

در حالی که تغذیه با شیر مادر در شیرخوارگی و تغذیه مناسب در دوران کودکی برای رسیدن به بالاترین قد ممکن ضروری است، ممکن است بین زن و مرد تفاوت‌هایی وجود داشته باشد. برخی تحقیقات نشان داده است که عوامل محیطی مانند تغذیه ممکن است نقش بیشتری در قد زنان نسبت به مردان داشته باشد. این ممکن است تا حدی به دلیل تفاوت در دسترسی به غذا و مراقبت‌های پزشکی یا نرخ بالاتر پوکی استخوان در زنان باشد. جوانب دیگر سبک زندگی، مانند سیگار نکشیدن نیز می‌تواند برای قد در طول رشد مفید باشد. با این حال، مهم است به یاد داشته باشید در حالی که عوامل سبک زندگی در دوران کودکی می‌توانند بر قد تأثیر بگذارند، قد نهایی یک فرد هنوز هم بیشتر به ژنتیک او بستگی دارد. 

برای بهبود رشد کودکان مشکلات زمینه‌ای و بیماری‌های او نیز باید کنترل شود. به خصوص بیماری‌های متابولیک باید تحت نظر قرار گیرند. علائم دیابت در کودکان، کم کاری تیروئید و سایر بیماری‌های او باید توسط پزشک ارزیابی شوند.

بیماری‌هایی که باعث افزایش قد می‌شوند

اگرچه بیشتر بزرگسالان بعد از ۱۸ تا ۲۰ سالگی بلندتر نمی‌شوند، اما استثناهایی برای این قانون وجود دارد. اول اینکه بسته شدن صفحات رشد ممکن است در برخی افراد به تعویق بیفتد. اگر صفحات رشد پس از بلوغ باز بمانند، که غیرمعمول است، قد می‌تواند همچنان افزایش یابد. دوم اینکه، برخی افراد از غول‌پیکری (آکرومگالی) رنج می‌برند. این وضعیت باعث رشد بیش از حد می‌شود که اغلب به دلیل تولید بیش از حد هورمون رشد قد است. با این حال، این افراد معمولاً فقط تا زمانی که صفحات رشد آن‌ها در حدود سن ۲۲ سالگی بسته شود، رشد قدی دارند. علاوه بر این، یکی از اشکال هموکروماتوز، وضعیتی که در آن آهن بیش از حد در روده‌ها جذب می‌شود، ممکن است باعث افزایش قد شود.

جمع بندی

افزایش قد امروز یک دغدغه بزرگ برای بسیاری از جوامع است. افزایش قد بعد از بلوغ و کمی بعد از آن، تا بسته شدن صفحات رشد استخوان‌های طولی ادامه می‌یابد. این به این معنا است که از این زمان به بعد افزایش قد تقریبا ممکن نیست. هیچ ورزش یا حرکت کششی خاصی برای افزایش قد بعد از این زمان تاثیر قابل توجهی ندارد. قد افراد عمدتا بر اساس ژنتیک افراد و قد والدین آن‌ها تعیین می‌شود. با این حال عوامل محیطی از قبیل داشتن تغذیه سالم و کافی قبل از بلوغ می‌تواند به رسیدن قد افراد به حداکثر میزان ممکن کمک کند. اگر در مورد طول قد و زمان بسته شدن صفحات رشد سوالی دارید، با فوق تخصص غدد آنلاین در ارتباط باشید.

منابع:

clevelandclinic، kidshealth