افسردگی ماژور (MDD) یا افسردگی بالینی، یک نوع اختلال شایع روحی است که می‌تواند هر کسی را تحت‌تاثیر قرار دهد. شایع‌ترین علائم آن، ناراحتی مداوم یا تحریک‌پذیری است. احساس غم و اندوه، بخشی طبیعی از تجربه انسانی است. همه انسان‌ها، هنگام مرگ یکی از عزیزان یا بعد از پشت‌سر‌گذاشتن چالش‌های زندگی مانند طلاق یا بیماری جدی، ممکن است احساس ناراحتی یا افسردگی کنند.
این احساسات معمولا کوتاه‌مدت هستند؛ اما زمانی که فرد برای مدت طولانی احساس غم و اندوه شدیدی را تجربه میکند، ممکن است دچار اختلال افسردگی ماژور باشد. این علائم باید به مدت حداقل دو هفته طول بکشند تا اختلال تشخیص داده شود.
اما افسردگی ماژور چیست و چه علائمی دارد؟ در ادامه این مطلب، به بررسی این اختلال و علائمی که ممکن است داشته باشد، می‌پردازیم. تا انتهای مطلب با ما همراه شوید تا به‌طور کامل با این اختلال روحی رایج آشنا شوید.
افسردگی ماژور چیست؟
افسردگی ماژور که به نام افسردگی بالینی هم معروف است، یک وضعیت پزشکی حائز اهمیت است که می‌تواند بسیاری از زمینه‌های زندگی را تحت‌تاثیر قرار دهد. این اختلال روی خلق‌‌وخو، رفتار و همچنین عملکردهای مختلف بدن مانند اشتها و خواب تاثیر می‌گذارد.
برخی از افراد مبتلا به اختلال افسردگی ماژور، هرگز تحت درمان قرار نمی‌گیرند. با این وجود، اکثر افراد مبتلا به این اختلال، می‌توانند یاد بگیرند با درمان کنار بیایند و فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهند. داروها، روان‌درمانی و سایر روش‌ها می‌توانند به‌طور موثری افراد مبتلا به MDD را درمان و به مدیریت علائم کمک کنند.
علائم افسردگی ماژور
پزشک یا متخصص سلامت روان می‌تواند MDD را بر اساس علائم، احساسات و رفتارهای شما تشخیص دهد. معمولا سوالات خاصی از شما پرسیده می‌شود یا پرسشنامه‌ای داده می‌شود تا متخصص بتواند بهتر تشخیص دهد که افسردگی ماژور دارید یا دچار نوع دیگری از اختلال هستید. علائم افسردگی در کودکان و بزرگسالان، ممکن است گاهی مشابه هم باشند و در برخی موارد، با هم تفاوت داشته باشند. اگر شما 5 مورد از علائم زیر یا بیشتر را در دوره دو‌هفته‌ای تجربه کنید، احتمال وجود این اختلال در شما بالا می‌رود:
- تقریبا هر روز یا بیشتر روزها، احساس ناراحتی می‌کنید یا بدخلق و زودرنج شده‌اید؛
- به بیشتر کارهایی که قبلا از آن‌ها لذت می‌بردید، دیگر علاقه‌ای ندارید؛
- افزایش یا کاهش وزن ناگهانی یا تغییر در اشتها دارید؛
- برای خوابیدن مشکل دارید یا بیش از حد معمول می‌خوابید؛
- احساس بی‌قراری را تجربه می‌کنید؛
- احساس خستگی غیر معمول و کمبود انرژی دارید؛
- معمولا در خصوص مواردی که احساس گناه یا بی‌ارزش‌بودن ایجاد نمی‌کنند، احساس گناه یا بی‌ارزشی می‌کنید؛
- در تمرکز، فکر‌کردن و تصمیم‌گیری دچار مشکل شده‌اید؛
- در مورد آسیب‌رساندن به خودتان یا خودکشی فکر می‌کنید.
علائم در گروه‌های سنی مختلف
در ادامه، به بررسی این علائم در گروه‌های سنی مختلف می‌پردازیم.
علائم در نوجوانان
افسردگی ماژور در دوران نوجوانی علائم خاصی دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- شروع یا افزایش مصرف مواد (مانند الکل و سیگار)؛
- عملکرد تحصیلی ضعیف‌تر؛
- مشکلات با همسالان؛
- افزایش انزوای اجتماعی.
علائم در افراد مسن
علائم افسردگی ماژور در افراد مسن، مشابه سایر گروه‌های سنی است. این افسردگی، اغلب علت درد فیزیکی در افراد مسن است که ربطی به سایر مشکلات پزشکی فرد ندارد. افسردگی در افراد مبتلا به آلزایمر و سایر بیماری‌های زوال عقل، رایج است و گاهی اوقات به آن افسردگی سالمندی می‌گویند. افراد مسن دارای بیماری مزمن 80% بیشتر از افراد عادی در معرض خطر ابتلا به افسردگی هستند؛ به‌خصوص اگر عملکرد بدن آن‌ها محدود شده باشد.
متخصصان اعصاب و روان در دکترنکست
چه عواملی باعث افسردگی ماژور می‌شوند؟
علت دقیق اختلال افسردگی ماژور مشخص نیست. با این وجود، چندین عامل می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به این نوع افسردگی شود. ترکیبی از ژن‌ها و استرس می‌تواند روی عملکرد شیمیایی مغز تاثیر بگذارد و توانایی فرد را در حفظ پایداری احساسات کاهش دهد.
همچنین، تغییر در تعادل هورمون‌ها می‌تواند به پیشرفت این افسردگی کمک کند. عوامل دیگری که باعث افسردگی از نوع ماژور می‌شوند، به شرح زیر است:
- الکل یا استفاده از مواد مخدر؛
- برخی از بیماری‌ها، مانند سرطان یا کم‌کاری تیروئید؛
- داروهای خاصی مثل انواع استروئیدها؛
- تجاوز و سوءاستفاده در دوران کودکی.
درمان افسردگی ماژور
افسردگی ماژور اغلب با دارو و روان‌درمانی بهبود پیدا میکند. برخی از اصلاحات در سبک زندگی نیز می‌تواند به کاهش نشانه های افسردگی کمک کند. افرادی که MDD شدید دارند یا به فکر آسیب‌رساندن به بدن خودشان هستند، ممکن است نیاز داشته باشند در طول دوره درمان در بیمارستان بمانند.
داروی افسردگی ماژور
متخصصین اغلب برای درمان علائم افسردگی ماژور با تجویز داروهای ضدافسردگی شروع می‌کنند. داروهای تجویزی به نام داروهای ضد افسردگی، می‌توانند به تغییر ساختار شیمیایی مغز که باعث افسردگی می‌شوند، کمک کنند. انواع مختلفی از داروهای ضد افسردگی برای کودکان و بزرگسالان وجود دارند. ممکن است نیاز به زمان بیشتر و آزمایش بیش از یک دارو باشد تا بفهمید کدامیک برای شما بهترین نتیجه را دارد.
روان‌درمانی
روان‌درمانی که به‌عنوان درمان روانشناختی یا گفتاردرمانی نیز شناخته می‌شود، می‌تواند به‌طور موثر، افراد مبتلا به افسردگی ماژور را درمان کند. این درمان شامل ملاقات منظم با روان‌درمانگر، برای صحبت در مورد شرایط شما و مسائل مربوط به آن است. روان‌درمانی می‌تواند به افراد در مسائل زیر کمک کند:
- سازگاری با بحران و موقعیت‌های استرس‌زا؛
- بهبود مهارت‌های ارتباطی؛
- پیدا‌کردن راه‌حل‌های بهتر برای کنار‌آمدن با چالش‌ها و حل مشکلات؛
- افزایش عزت‌نفس؛
- داشتن احساس رضایت از زندگی و کنترل آن.
تغییر در سبک زندگی
علاوه‌بر مصرف دارو و رفتن به جلسات روان‌درمانی، با ایجاد تغییراتی کوچک در سبک زندگی، می‌توانید به بهبود علائم افسردگی ماژور کمک کنید. به‌طور مثال، می‌توانید عادات غذایی خود را بهبود دهید. توجه داشته باشید هیچ غذایی نمی‌تواند افسردگی را درمان کند؛ اما انتخاب برخی از غذاهای سالم، می‌تواند به سلامت روان کمک کند. خوردن این غذاها را در نظر بگیرید:
- خوردن غذاهایی که حاوی اسید چرب امگا 3 هستند مانند ماهی سالمون؛
- غذاهای منبع غنی ویتامین B، مانند لوبیا و غلات کامل؛
- مصرف مواد غذایی حاوی منیزیم که در آجیل، دانه‌ها و ماست پیدا می‌شود.
جمع بندی
اگر شما هم دچار افسردگی ماژور هستید و اکثر اوقات احساس ناامیدی می‌کنید، مهم است این نکته را به یاد داشته باشید که این اختلال را می‌توان با موفقیت درمان کرد. هنوز هم امید وجود دارد. شما می‌توانید با رزرو نوبت روانپزشک، مسیر درمان را شروع کنید. پیگیری جلسات درمانی و گوش‌دادن به توصیه متخصص، می‌تواند روند بهبود شما را سرعت ببخشد و شما را از زندگی دشوار دور کند.
منابع:
