هرآنچه باید درباره ی ماماها بدانیم

ماما کیست؟

ماما یک ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی است که برای حمایت و مراقبت از زنان در دوران بارداری، زایمان و پس از زایمان آموزش دیده است. او به شما کمک می‌کند تا در دوران بارداری سالم بمانید و در صورت عدم بروز عوارض، با کمترین مداخله زایمان کنید. ماماها همچنین در چند هفته اول پس از تولد از شما و کودکتان مراقبت می‌کنند.

نقش برجسته ماماها در دو سال اخیر و در طول همه‌گیری ویروس کرونا

در طول دو سال گذشته، ماماها، کارکنان مراکز زایمان و دانشجویان مامایی مانند سایر اعضای کادر درمان، با شرایط فوق‌العاده‌ای مواجه شده‌اند و جان خود را برای ارائه مراقبت عالی به زنان و خانواده‌هایشان به خطر انداخته‌اند. اکنون زمان آن است که نه تنها از نحوه حضور آن‌ها در جوامع مختلف در طول همه‌گیری قدردانی کنیم، بلکه سعی کنیم نقش آن‌ها را در نظام سلامت به خوبی بشناسیم و حامی حقوق آن‌ها باشیم.

جوامع مختلف تا چه حد با وظایف یک ماما آشنا هستند؟

به نظر می‌رسد اغلب افراد جامعه خصوصا زنان و مادران با حدود وظایف یک ماما در طی مراقبت‌های بارداری، زایمان و مراقبت‌های پس از زایمان اشنا هستند. سوالی که اغلب ذهن افراد را مشغول می‌کند این است که “آیا ماما و متخصص زنان و زایمان وظایف مشترکی دارند؟ ” یا “تفاوت مدرک تحصیلی یک ماما و یک متخصص زنان و زایمان چیست؟”. در ادامه تلاش می‌کنیم به تفاوت‌های این دو حرفه و همچنین وظایف حرفه مامایی بپردازیم.

هر بارداری باید تحت نظارت یک ماما یا متخصص زنان باشد

در هر بارداری، دوران بارداری باید توسط یک متخصص ارزیابی شود و مراقبت‌های بارداری باید به دقت انجام شود. بخشی از جامعه این مراقبت‌ها را به یک ماما می‌سپارند. بخشی نیز تحت نظر یک متخصص زنان و زایمان قرار می‌گیرند. در برخی مراکز نیز تیمی از متخصصین زنان و زایمان و ماماها با همکاری یکدیگر بارداری را تحت نظر می‌گیرند. شرایطی وجود دارد که ممکن است یک ماما شما را به یک متخصص زنان ارجاع دهد. برای مثال در صورت بروز عوارض بارداری مانند لکه‌بینی طی بارداری، خونریزی، جفت سرراهی و… مداخله ی‍ک متخصص زنان ضروری است.

همچنین در بعضی شرایط ممکن است در نظر گرفت یک ماما به عنوان ناظر دوره بارداری برای بیمار با توجه به شرایط او مطلوب‌تر باشد. برای مثال اگر در محل زندگی فرد باردار متخصصین زنان کمی باشند و فاصله محل زندگی تا محل ویزیت بارداری زیاد باشد، رفت‌و‌آمدهای مکرر و همچنین هزینه بالای ویزیت ممکن است فرد را متضرر کند. در این شرایط ماماها برای مراقبت‌های مکرر بارداری ارجح هستند.

مدرک تحصیلی متخصص زنان و زایمان چیست

متخصصین زنان و زایمان، ابتدا دوره ۷ ساله پزشکی عمومی را طی می‌کنند. سپس دوره ۴ ساله رزیدنتی زنان و زایمان را می‌گذرانند. طی این دوره در زمینه‌های زنان، زایمان، سونوگرافی، انکولوژی زنان و مراقبت‌های پیشگیرانه آموزش و مهارت کافی را فرا می‌گیرند. آن‌ها پزشکانی هستند که برای انجام جراحی نیز آموزش دیده‌اند. این جراحی‌ها می‌تواند شامل زایمان سزارین (سزارین) و اپیزیوتومی (ترمیم برش ایجاد شده در ناحیه پرینه طی خروج نوزاد از کانال زایمانی) باشد. پزشکان متخصص زنان همچنین برای مدیریت عوارض مرتبط با بارداری با مداخلات پزشکی مانند القاء یا زایمان آموزش دیده‌اند.

محل فعالیت متخصصین زنان و زایمان کجاست؟

پزشکان متخصص زنان و زایمان می‌توانند در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها یا مطب‌های خصوصی به طبابت بپردازند. توجه داشته باشید که پس از این چهار سال، برخی از متخصصین زنان مطالعات بیشتری را دنبال می‌کنند و در زمینه‌های خاص مانند ناباروری یا سلامت جنین تخصص می‌یابند.

مدرک تحصیلی ماماها چیست؟

اکثریت آن‌ها مدرک کارشناسی ارشد دارند یا در یک برنامه آموزشی معتبر شرکت کرده‌اند. مدارک تحصیلی ماماها متفاوت است. بسته به سیاست‌های آموزشی هر کشور ممکن است افراد پس از سپری کردن کارشناسی پرستاری دوره‌های مامایی را بگذرانند و یا از همان ابتدا در زمینه مامایی اقدام به تحصیل کنند.

سایر تفاوت‌های ماماها با متخصصین زنان و زایمان

گذشته از آموزش و اعتبار، ماماها بیشتر بر تشویق زایمان طبیعی و ارائه مراقبت‌های جامع برای بارداری و دوره پس از زایمان تمرکز می‌کنند. تأکید بر آموزش، با تمرکز بر موضوعاتی مانند تغذیه، شیردهی و مراقبت از نوزاد است. در حالی که ماماها اغلب با یک تیم شامل پزشکان متخصص فعالیت می‌کنند که می‌تواند شامل یک متخصص زنان و زایمان باشد، به طور کلی، آن‌ها بر کاهش اتکای زن باردار به مداخلات پزشکی تمرکز می‌کنند، مگر اینکه کاملاً ضروری باشد.

شواهد نشان داده است که مزایای اعتماد به ماماها طی بارداری و زایمان با نتایج زیر همراه است:

• کم شدن نرخ مرگ‌و‌میر نوزادان
• کاهش نیاز به مداخلات و القاء کمکی زایمان
• نرخ بالاتر رضایت از کیفیت مراقبت‌های بارداری
• کم شدن خطر زایمان زودرس
• کاهش خطر زایمان سزارین

کدام یک برای شما بهتر است، یک متخصص زنان و زایمان یا یک ماما؟

پاسخ به این سوال بستگی دارد که چه چیزی برای شما مهم است و آیا در دسته حاملگی‌های پرخطر قرار می‌گیرید یا خیر.

ممکن است یک متخصص زنان را ترجیح دهید اگر…

اگر حاملگی پرخطر دارید، می‌خواهید از طریق سزارین زایمان کنید یا نگران مشکلات پزشکی قبلی هستید، یک متخصص زنان یک انتخاب عالی برای مراقبت‌های دوران بارداری شماست. یک متخصص زنان در کنار انجام مراقبت‌های بارداری برای زنان باردار، به بیماران غیرباردار نیز خدمات درمانی ارائه می‌دهد. بنابراین ممکن است فرد تصمیم بگیرد پس از مثبت شدن تست بارداری، ادامه راه را با پزشک زنان خود ادامه دهد. اگر یک اورژانس زایمان پیش بیاید و نیاز به سزارین باشد، خیالتان راحت است که پزشکتان برای انجام جراحی آموزش دیده است.

ممکن است یک ماما را ترجیح دهید اگر…

اگر بارداری شما کم خطر تلقی شود، یک ماما می‌تواند انتخاب خوبی برای شما باشد. ماماها برای زنانی که می‌خواهند یک رویکرد جامع‌تر نسبت به بارداری داشته باشند و برای مداخلات غیرپزشکی جهت مقابله با دردها و مشکلات بارداری مشتاق‌ترند، ایده‌آل هستند. علاوه بر این، خدمات مامایی در اغلب کشورها معمولاً تحت پوشش بیمه است و می‌تواند دوران بارداری را با هزینه‌های کمتری همراه کند. برخی از زنان نیز ویزیت‌های خانگی را ترجیح می‌دهند و در این زمینه ماماها کمک بزرگی برایشان هستند.

حتی اگر بارداری شما پرخطر باشد، می‌توانید به ماما مراجعه کنید. اما مطمئن شوید که مامایی که انتخاب می‌کنید بخشی از یک تیم پزشکی بوده، یا می‌تواند در صورت بروز عوارض با یک متخصص زنان و زایمان مشورت کند یا با او تماس بگیرد. همچنین، عوارض حتی در حاملگی‌های کم‌خطر نیز ممکن است رخ دهد. بنابراین ماما باید در شرایط بروز عوارض، شروع مداخلات درمانی را توسط متخصص زنان، در برنامه شما قرار دهد.