گال چیست؟
گال از چی به وجود میاد؟ عامل بیماری حشره گال است؟ بیماری گال یا scabies در واقع یک بیماری انگلی بوده و به دنبال هجوم نوع خاصی از کنه (Sarcoptes Scabiei) به پوست انسان رخ می‌دهد. کنه میکروسکوپی گال در لایه بالایی پوست زندگی کرده و در آنجا تخم‌ریزی میکند. شایع‌ترین علائم این بیماری خارش شدید و بثورات پوستی جوش مانند است. کنه گال معمولاً از طریق تماس مستقیم، طولانیمدت و پوست به پوست با فردی که این بیماری را دارد پخش میشود.
گال پوستی در سراسر جهان یافت شده و افراد از هر نژاد و طبقات اجتماعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری در شرایط شلوغ که تماس نزدیک بدن و پوست مکرر است به سرعت گسترش مییابد. موسساتی مانند خانه‌های سالمندان، مراکز مراقبت گسترده و زندان‌ها اغلب محل شیوع آن هستند.
گال پوسته‌دار (نروژی)
گال پوسته‌دار شکل شدیدی از این بیماری است که می‌تواند در برخی از افراد دچار نقص ایمنی و نیز افراد مسن و ناتوان رخ دهد. افراد مبتلا به این شکل از بیماری، دارای پوسته ضخیم پوستی هستند که حاوی تعداد زیادی کنه گال و تخم است. افراد مبتلا به گال پوسته‌دار برای افراد دیگر بسیار مسری بوده و می‌توانند آلودگی را به راحتی، هم از طریق تماس مستقیم پوست به پوست و هم از طریق آلودگی اقلامی مانند لباس، ملافه و مبلمان خود پخش کنند. بیماران مبتلا به گال پوسته دار ممکن است علائم و نشانه‌های معمول گال مانند بثورات یا خارش مشخص را نشان ندهند. این افراد به صورت سریع و تهاجمی تحت درمان بیماری گال قرار گرفته تا از شیوع آن جلوگیری شود. درمان سریع گال در این افراد بسیار مهم است.
شروع علائم گال بعد از آلودگی
اگر فردی قبلاً هرگز گال نداشته است، ممکن است تظاهر علائم ۴ تا ۶ هفته پس از آلودگی با کنه، طول بکشد. لازم به یادآوری است که فرد مبتلا می‌تواند در این مدت گال را پخش کند، حتی اگر هنوز علائمی نداشته باشد. در فردی که قبلا گال داشته است، علائم معمولاً خیلی زودتر (۱ تا ۴ روز) پس از مواجهه ظاهر میشود.
علائم و نشانه‌های ابتلا به گال
شایع‌ترین علائم و نشانه‌های گال خارش شدید، به‌ویژه در شب، و بثورات خارش‌دار جوش مانند است. خارش و بثورات ممکن است بیشتر بدن را تحت تاثیر قرار دهد یا محدود به نقاط خاصی مانند مچ دست، آرنج، زیر بغل، شیار بین انگشتان، نوک پستان، آلت تناسلی، کمر، خط کمربند و باسن باشد. بثورات همچنین می‌تواند شامل تاول‌های ریز و فلس باشد. خاراندن بثورات می‌تواند باعث زخم‌های پوستی شود. گاهی اوقات این زخم‌ها توسط باکتری عفونی می‌شوند.
گاها خطوط ریز روی پوست دیده میشود. این‌ها در اثر تونل زدن کنه گال ماده درست در زیر سطح پوست ایجاد می‌شوند. این ضایعات به صورت خطوط ریز برجسته و خاکستری مایل به سفید یا به رنگ پوست، در سطح پوست ظاهر می‌شوند. از آنجایی که تعداد کنه‌ها اغلب کم است (۱۰ تا ۱۵ کنه برای هر نفر)، پیدا کردن این حفره‌ها ممکن است دشوار باشد. آن‌ها اغلب در تار بین انگشتان، در چین‌های پوستی مچ دست، آرنج یا زانو و روی آلت تناسلی و سینه دیده می‌شوند. نواحی سر، صورت، گردن، کف دست و کف پا اغلب در نوزادان و کودکان بسیار خردسال درگیر بوده، اما در بزرگسالان و کودکان بزرگتر درگیر نمی‌شود. افراد مبتلا به گال پوسته دار ممکن است علائم و نشانه‌های معمول گال مانند بثورات یا خارش مشخص را نشان ندهند.
نحوه ابتلا به گال
گال معمولاً از طریق تماس مستقیم، طولانیمدت و پوست به پوست با فردی که گال دارد منتقل میشود. تماس عموماً باید طولانی شود. یک دست دادن یا در آغوش گرفتن سریع معمولا باعث گسترش گال نمی‌شود. این بیماری به راحتی به شرکای جنسی و اعضای خانواده منتقل میشود. گاهی به‌طور غیرمستقیم از طریق اشتراک‌گذاری وسایلی مانند لباس، حوله یا ملافه‌ای که توسط فرد آلوده استفاده شده، منتشر میشود. با این حال، هنگامی که فرد آلوده گال پوسته‌دار شده داشته باشد، چنین انتشار غیرمستقیمی می‌تواند بسیار راحت‌تر رخ دهد، چرا که عفونت انگلی در این حالت بسیار شدیدتر است.
تشخیص بیماری گال
تشخیص این بیماری معمولاً بر اساس ظاهر و توزیع معمول بثورات و وجود خطوط انجام میشود. در صورت امکان، تشخیص گال باید با شناسایی کنه، تخم کنه یا ماده مدفوع کنه تایید شود. این کار را می‌توان با برداشتن دقیق یک کنه از انتهای لانه آن با استفاده از نوک سوزن یا با خراش دادن پوست برای بررسی زیر میکروسکوپ از نظر وجود کنه، تخم یا مواد مدفوع کنه انجام داد. مهم است که به یاد داشته باشید که حتی اگر کنه‌ها، تخم یا مواد مدفوع پیدا نشوند، ممکن است فرد همچنان آلوده شود. معمولاً کمتر از ۱۰ تا ۱۵ کنه در کل بدن یک فرد آلوده وجود دارد. با این حال، افراد مبتلا به گال پوسته‌دار می‌توانند با هزاران کنه آلوده شوند و باید آن‌ها را بسیار مسری در نظر گرفت.
طول عمر کنه عامل بیماری
در یک فرد، کنه گال می‌تواند تا ۱ تا ۲ ماه زنده بماند. خارج از بدن انسان، کنه‌ها معمولاً بیش از۴۸ تا ۷۲ ساعت زنده نمی‌مانند. این انگل‌ها اگر به مدت ۱۰ دقیقه در دمای ۵۰ درجه سانتیگراد قرار بگیرند می‌میرند. ایا بیماری گال خطرناک است؟ این بیماری در صورت عدم درمان ممکن است منجر به خارش شدید شبانه و ایجاد زخم روی پوست شود. زخم‌های ناشی از خارش ممکن است عفونی شوند. درمان برای رفع علائم و بهبود خواب شبانه ضروری است.
درمان بیماری گال
حتی تمیزترین افراد هم دچار گال می‌شوند. شستن در آب و صابون یا شنا در دریا مانع از ابتلا نشده یا آن را درمان نمی‌کند. درمان گال با نمک ممکن نیست. محصولاتی که برای درمان گال مورد استفاده قرار می‌گیرند، کنه‌های عامل بیماری را از بین می‌برند. برخی نیز تخم آن را نابود می‌کنند. داروهای درمان این بیماری فقط با تجویز پزشک در دسترس است.
پزشک ممکن است از اشکال دارویی مختلف برای درمان این بیماری استفاده کند، از جمله پماد برای انگل گال. همواره دستورالعمل‌های ارائه شده توسط پزشک و داروساز و همچنین دستورالعمل‌های موجود در جعبه یا چاپ شده روی برچسب را به دقت دنبال کنید. درمان قطعی گال منوط بر مصرف دقیق و اصولی دارو است. هنگام درمان بزرگسالان و کودکان بزرگتر، کرم یا لوسیون باید در تمام نواحی بدن از گردن تا پاها و انگشتان پا استفاده شود. دارو قبل از شستن باید برای مدت زمان توصیه شده روی بدن بماند. پس از درمان باید لباس تمیز پوشید.
علاوه بر فرد مبتلا، درمان برای اعضای خانواده نیز توصیه میشود، به ویژه کسانی که تماس طولانی مدت پوست به پوست با فرد آلوده داشته‌اند. همه افراد باید به طور همزمان تحت درمان قرار گیرند تا از آلودگی مجدد جلوگیری شود. اگر خارش بیش از ۲ تا ۴ هفته پس از درمان ادامه یابد یا اگر خطوط یا بثورات جدید ظاهر شوند، ممکن است نیاز به درمان مجدد باشد.
هر کسی که مبتلا به این بیماری باشد، شرکای جنسی او و سایر افراد با سابقه تماس‌های پوست به پوست طولانی مدت با فرد آلوده، باید تحت درمان قرار گیرند. درمان برای اعضای یک خانواده با فرد مبتلا به گال توصیه میشود، به ویژه افرادی که تماس طولانی مدت پوست به پوست با فرد آلوده داشته‌اند. همه افراد باید به طور همزمان تحت درمان قرار گیرند تا از آلودگی مجدد جلوگیری شود.
در صورت عدم وجود نشانه های خوب شدن گال، یعنی تداوم خارش طی ۲ تا ۴ هفته پس از درمان یا ظاهر شدن خطوط یا بثورات جدید ممکن است نیاز به درمان مجدد باشد.
بعد از درمان گال
بثورات و خارش ناشی از بیماری می‌تواند برای چند هفته تا یک ماه پس از درمان باقی بماند، حتی اگر درمان موفقیت آمیز بوده و تمام کنه‌ها و تخم‌ها از بین رفته باشند. در صورت شدید بودن خارش، پزشک ممکن است برای تسکین خارش داروی بیشتری تجویز کند. علائمی که بیش از ۲ هفته پس از درمان باقی می‌مانند می‌تواند به دلایل مختلفی باشد، از جمله:
- تشخیص نادرست: بسیاری از واکنش‌های دارویی می‌توانند علائم گال را تقلید کرده و باعث بثورات پوستی و خارش شوند. تشخیص گال باید با خراش دادن پوست و برداشت نمونه گال که شامل کنه، تخم یا مدفوع کنه در زیر میکروسکوپ باشد، تایید شود.
- عفونت مجدد با گال از اعضای خانواده یا سایر افراد آلوده، در صورتی که همه بیماران و افراد در تماس با آن‌ها به طور همزمان درمان نشوند.
- شکست درمان ناشی از مقاومت در برابر دارو بر اثر استفاده نادرست از داروهای موضعی. ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از درمان موثر، هیچ لانه جدیدی نباید ظاهر شود.
- شکست درمان گال پوسته‌دار به دلیل نفوذ ضعیف دارو به پوست ضخیم فلس دار و حاوی تعداد زیادی کنه گال. درمان مکرر با ترکیبی از داروهای موضعی و خوراکی ممکن است برای درمان موفقیت‌آمیز این نوع بیماری ضروری باشد.
- آلودگی مجدد از اقلام مورد استفاده مانند لباس، ملافه، یا حوله‌هایی که به طور مناسب شسته یا خشک نشده‌اند (این موضوع عمدتاً در مورد مواردی است که توسط افراد مبتلا به گال پوسته‌دار استفاده میشود). اقلام آلوده باید با ماشین لباسشویی در آب داغ شسته شده و با خشک کن خشک شوند یا حداقل به مدت ۷۲ ساعت در تماس با پوست قرار نگیرند.
- بثورات پوستی آلرژیک (درماتیت)
- قرار گرفتن در معرض کنه‌های خانگی که به دلیل واکنش متقابل با آنتی‌ژن‌های کنه درمان‌شده، باعث تداوم علائم میشود.
- اگر خارش بیش از ۲ تا ۴ هفته ادامه داشت یا اگر لانه‌ها یا بثورات جدید ظاهر شد، با پزشک مشورت کنید. درمان مجدد ممکن است ضروری باشد.
تماس با فرد آلوده
آیا در صورت تماس با فرد آلوده، درمان پیشگیرانه لازم است؟ خیر. اگر فردی فکر میکند که ممکن است گال داشته باشد، باید با پزشک تماس بگیرد. پزشک می‌تواند فرد را معاینه کند، تشخیص گال را تایید کرده و درمان مناسب را تجویز کند. محصولات مورد استفاده برای درمان این بیماری در انسان فقط با تجویز پزشک در دسترس هستند.
خوابیدن با فرد مبتلا یا داشتن رابطه جنسی با او خطر بالایی برای انتقال دارد. هر چه مدت طولانی‌تری فرد در معرض تماس پوست به پوست باشد، احتمال انتقال بیشتر است. اگرچه دست دادن کوتاه با فردی که گال غیر پوسته‌ای دارد می‌تواند خطر نسبتاً کم تلقی شود، نگه داشتن دست فرد مبتلا به گال به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه به عنوان خطر نسبتاً بالایی برای انتقال در نظر گرفته میشود. با این حال، انتقال می‌تواند حتی پس از تماس کوتاه پوست به پوست، مانند دست دادن، با فردی که گال پوسته‌ای دارد، رخ دهد. به طور کلی، فردی که تماس پوست به پوست با فرد مبتلا به گال پوسته‌ای دارد، کاندیدای مناسبی برای درمان در نظر گرفته میشود.
برای تعیین اینکه چه زمانی باید درمان پیشگیرانه برای کاهش خطر انتقال انجام شود، باید با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی مشورت شود. در این مورد موارد زیر اهمیت دارد:
- نوع گال (یعنی بدون پوسته‌دار در مقابل پوسته پوسته) که فرد در معرض آن قرار گرفته است.
- درجه و مدت قرار گرفتن در معرض تماس پوستی که فرد با بیمار آلوده داشته است.
- آیا فرد در معرض آلودگی در محیطی کار میکند که احتمالاً در طول دوره کمون بدون علامت افراد دیگر را در معرض قرار می‌دهد یا خیر. به عنوان مثال، پرستاری که در خانه سالمندان یا بیمارستان کار میکند اغلب به صورت پیشگیرانه درمان میشود تا خطر انتقال بیشتر گال در مرکز کاهش یابد.
متخصصان پوست و مو در دکترنکست
جمع‌بندی
بیماری گال یک بیماری انگلی بوده و به دنبال هجوم نوع خاصی از کنه (Sarcoptes Scabiei) به پوست انسان رخ می‌دهد. کنه لایه بالایی پوست زندگی کرده و در آنجا تخم‌ریزی میکند. شایع‌ترین علائم این بیماری خارش شدید و بثورات پوستی جوش مانند است. کنه گال معمولاً از طریق تماس مستقیم، طولانیمدت و پوست به پوست با فردی که این بیماری را دارد پخش میشود. این بیماری در سراسر جهان یافت شده و افراد از هر نژاد و طبقات اجتماعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری در شرایط شلوغ که تماس نزدیک بدن و پوست مکرر است به سرعت گسترش مییابد.
گال پوسته‌دار شکل شدیدی از این بیماری است که می‌تواند در برخی از افراد دچار نقص ایمنی و نیز افراد مسن و ناتوان رخ دهد. افراد مبتلا به این شکل از بیماری، دارای پوسته ضخیم پوستی هستند که حاوی تعداد زیادی کنه گال و تخم است. بیماران مبتلا به گال پوسته‌دار برای افراد دیگر بسیار مسری بوده و می‌توانند آلودگی را به راحتی، هم از طریق تماس مستقیم پوست به پوست و هم از طریق آلودگی اقلامی مانند لباس، ملافه و مبلمان خود پخش کنند. بیماری گال نیاز به درمان دارویی داشته و درمان باید بر اساس دستورالعمل‌ها و طبق دستور پزشک صورت گیرد. درمان دارویی می‌تواند شامل درمان خوراکی و پماد لوسیون یا شامپوی گال باشد. برای دریافت نوبت پزشک متخصص پوست و مو کلیک کنید.
منبع:
