گلوکوم (آب سیاه) دومین عامل نابینایی در جهان و از بیماری‌های شایع چشمی است که به عصب بینایی آسیب می‌رساند. عصب بینایی اطلاعات بصری را از چشم شما به مغز می‌فرستد و برای داشتن حس بینایی سالم، حیاتی است. آسیب به عصب بینایی، اغلب به فشار بالا در چشم مربوط می‌شود و در افراد مسن هم شایع‌تر است. در واقع در افراد بالای 60 سال، این بیماری یکی از علل اصلی نابینایی به شمار می‌رود.
اگر گلوکوم به‌موقع مشخص و درمان نشود، می‌تواند منجر به از‌دست‌دادن بینایی شود. از همین رو، مهم است تا اطلاعات اولیه‌ای درباره این بیماری و علائم آن داشته باشید و سلامت بینایی خود را تضمین کنید. ما در این مقاله، اطلاعات لازم درباره گلوکوم (آب سیاه)، علائم، انواع و روش‌های درمان آن را در اختیار شما می‌گذاریم.
گلوکوم چیست؟
بیماری گلوکوم وضعیتی است که در آن عصب بینایی که باعث اتصال چشم به مغز می‌شود، آسیب می‌بیند. این اتفاق معمولا به دلیل تجمع مایع در قسمت جلویی چشم رخ می‌دهد و باعث افزایش فشار داخل چشم می‌شود. این فشار به‌تدریج باعث آسیب به عصب بینایی شما می‌شود و حتی می‌تواند در نهایت، منجر به کوری دائمی و از‌دست‌دادن بینایی شود!
لازم به ذکر است که گاهی، برخی افراد حتی با داشتن فشار چشم طبیعی هم به گلوکوم (آب سیاه) دچار می‌شوند. به همین دلیل، مراجعه منظم به چشم‌پزشک می‌تواند به تشخیص به‌موقع بیماری و درمان آن کمک کند. فراموش نکنید که در این راستا، شما همیشه می‌توانید به‌راحتی از راهنمایی یک متخصص چشم پزشکی آنلاین هم بهره ببرید.
علائم گلوکوم
احتمالا می‌خواهید بدانید که علائم ظاهری گلوکوم چیست. مشکل این است که برای برخی از انواع گلوکوم، هیچ علامت ظاهری یا هشدار‌دهنده اولیه‌ای وجود ندارد و تغییرات در بینایی می‌تواند به‌تدریج اتفاق بیفتد. متاسفانه تعداد زیادی از افراد مبتلا به گلوکوم زاویه باز، هیچ‌گونه علائم قابل توجهی ندارند. به همین دلیل، انجام معاینات معمول و روتین چشم، برای تشخیص این بیماری، خصوصا در مراحل اولیه، بسیار مهم و موثر است. البته گلوکوم (آب سیاه) با زاویه بسته، علائم شدیدتری دارد که به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شوند.
آسیب گلوکوم برگشت‌ناپذیر است؛ بنابراین، برای جلوگیری از نابینایی نیاز به تشخیص و درمان به‌موقع دارید. خصوصا انجام آزمایش چکاپ سالمندان می‌تواند برای پیشگیری از عواقب بیماری بسیار موثر باشد. به‌طور کلی، ممکن است گاهی در صورت بروز این بیماری، علائم زیر را تجربه کنید:
- درد یا فشار شدید چشم؛
- سردرد؛
- دیدن هاله‌های رنگین‌کمانی در اطراف چراغ‌ها؛
- دید کم یا تاری دید؛
- تهوع و استفراغ؛
- قرمزی چشم‌ها.
انواع گلوکوم
باید بدانید که گلوکوم چشم انواع مختلفی دارد. دو نوع اصلی آن عبارتند از:
- گلوکوم با زاویه باز: این رایج‌ترین نوع گلوکوم (آب سیاه) است. متاسفانه این نوع از بیماری، علائمی ندارد و معمولا در طی سالیان متمادی اتفاق می‌افتد. علت آن هم مسدود‌شدن تدریجی کانال‌های تخلیه در چشم، در طول زمان است.
- گلوکوم زاویه بسته: با عنوان گلوکوم حاد یا مزمن هم شناخته می‌شود و اغلب به‌طور ناگهانی و حاد بروز می‌کند. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که زاویه بین عنبیه و قرنیه خیلی باریک شود. این موضوع می‌تواند موجب افزایش ناگهانی فشار در چشم شود. علائم آن معمولا شدید است و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
انواع دیگر گلوکوم که کمتر شایع هستند، عبارتند از:
- گلوکوم ثانویه: این نوع، زمانی اتفاق می‌افتد که بیماری دیگری باعث ایجاد فشار اضافی در چشم شما شود. آب‌مروارید یا عوارض ناشی از دیابت می‌توانند باعث بروز گلوکوم ثانویه شوند.
- گلوکوم با فشار طبیعی: این مورد زمانی است که در بینایی خود، نقاط کوری دارید یا عصب بینایی شما آسیب دیده است؛ اگرچه فشار چشم شما در حالت طبیعی خود است. کارشناسان در مورد علت بروز این نوع از گلوکوم، هنوز مطمئن نیستند.
- گلوکوم مادرزادی: نام دیگر آن، گلوکوم دوران کودکی است. نوع نادری است که معمولا در کودکان بسیار خردسال رخ می‌دهد و به دلیل ناهنجاری چشم ایجاد می‌شود. علائم این نوع ممکن است در بدو تولد یا دوران کودکی مشخص شوند.
عوامل تشدیدکننده ابتلا به گلوکوم
گلوکوم در جوانی، کودکی و به‌طور کلی، برای هر کسی ممکن است رخ دهد؛ اما با افزایش سن، احتمال ابتلا به آن بیشتر می‌شود. باید بدانید که افراد مبتلا به دیابت، دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به گلوکوم هستند. سایر عوامل خطر و تشدیدکننده برای ابتلا به این بیماری عبارتند از:
- سابقه خانوادگی گلوکوم؛
- دوربینی (برای گلوکوم با زاویه بسته)؛
- بیماری فشار خون بالا؛
- استفاده طولانی‌مدت از کورتیکواستروئیدها؛
- نزدیک‌بینی (مربوط به گلوکوم با زاویه باز)؛
- آسیب یا جراحی قبلی چشم.
متخصصان بیماری‌های چشم در دکترنکست
نحوه درمان گلوکوم (آب سیاه)
اولین نکته‌ای که باید بدانید، این است که متاسفانه نمی‌توان هرگونه از‌دست‌دادن بینایی را که قبل از تشخیص گلوکوم رخ داده است، بازگرداند. اما درمان، می‌تواند به جلوگیری از بدتر‌شدن بینایی کمک کند. در واقع هدف از درمان، جلوگیری از از‌دست‌دادن بیش‌ازحد بینایی است. درمان توصیه‌شده توسط پزشک، کاملا به نوع گلوکوم بستگی دارد. اصلی‌ترین درمان‌های موجود برای آب سیاه عبارتند از:
- قطره گلوکوم: این قطره به تجویز پزشک و برای کاهش فشار در چشم استفاده می‌شود.
- لیزر درمانی: این گزینه جزو جدیدترین درمان گلوکوم است که برای باز‌کردن قسمت‌های مسدود‌شده در چشم یا کاهش تولید مایع در چشم موثر است.
- داروی خوراکی: گاهی ممکن است پزشک، داروهای گلوکوم را برای شما تجویز کند تا با مصرف آن‌ها، بیماری را بهبود ببخشید.
- جراحی: معمولا برای بهبود عملکرد چشم در تخلیه مایع، روش جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر کسی به گلوکوم مادرزادی مبتلا باشد، به احتمال زیاد، از جراحی برای درمان استفاده می‌شود.
فراموش نکنید که برای نظارت بر وضعیت خود و بررسی کارآمد‌بودن درمان، به قرار ملاقات‌های منظم با پزشک خود نیاز خواهید داشت. مسلما خود پزشک این مورد را با شما در میان خواهد گذاشت.
جمع بندی
آب سیاه یک بیماری چشمی است که متاسفانه بینایی شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. معاینه مرتب چشم، می‌تواند باعث تشخیص زودتر بیماری شود و بینایی شما را نجات دهد؛ بنابراین از پزشک خود بپرسید که هر چند وقت یکبار باید به او مراجعه کنید. با داشتن اطلاعات و مراقبت مناسب، می‌توانید از پیشرفت بیماری و از‌دست‌دادن بینایی جلوگیری کنید.
از همین رو، ما این مقاله را به بررسی گلوکوم (آب سیاه)، علائم، انواع و روش‌های درمان آن اختصاص دادیم. فراموش نکنید که سوالات خود را می‌توانید از پزشکان دکترنکست بپرسید.
منابع:
nhs ، webmd ، webmd2 ، clevelandclinic ، mayoclinic
