درماتیت سبورئیک «Seborrheic Dermatitis» یک نوع بیماری پوستی شایع است که با قرمز شدن و پوسته‌پوسته شدن و شوره سر همراه خواهد بود. این عارضه یک شکل مزمن از اگزما است که اغلب در پوست سر ظاهر می‌شود. البته درماتیت سبورئیک صورت، بالای سینه و پشت را نیز می‌تواند تحت تاثیر قرار دهد. متاسفانه باید گفت که حدود 11 درصد از جمعیت جهان به این بیماری مبتلا هستند و اغلب در مردان بیشتر از زنان رخ می‌دهد. اما علت این عارضه چیست؟ چه علائمی دارد؟ و چگونه می‌توان آن را درمان کرد؟ در مطالب قبلی مجله سلامت دکترنکست با علائم اگزما شدیم. در این مقاله بیشتر در مورد عارضه درماتیت سبورئیک، علائم آن و نحوه مدیریت آن صحبت خواهیم کرد؛ پس تا پایان مقاله همراه ما باشید.
علت درماتیت سبورئیک
پزشکان علت دقیق این مشکل را نمی‌دانند. اما تا حدودی بر این باورند که دو عامل اصلی در ایجاد این بیماری نقش دارد. اولین عامل تکثیر بیش‌ازحد چربی است. چربی اضافی در پوست ممکن است به‌عنوان یک عامل تحریک‌کننده عمل کند و باعث قرمز‌شدن و چرب‌شدن پوست شود.
دومین عامل ایجادکننده بیماری مالاسزیا است، نوعی مخمر که به‌طور طبیعی در چربی پوست وجود دارد. بعضی اوقات تولید بیش‌ازحد مالاسزیا، باعث پاسخ التهابی در پوست و در نتیجه افزایش تولید چربی می‌شود. چربی بیش‌ازحد می‌تواند منجر به این بیماری پوستی شود. همچنین این عارضه احتمالا در نوزادان به‌دلیل تغییرات هورمونی که در والدین در دوران بارداری رخ می‌دهد، ایجاد شود. در بعضی موارد مشاهده عکس درماتیت سبورئیک می‌تواند ناراحت‌کننده باشد.
برای بسیاری جای سوال است که آیا این بیماری باعث ریزش مو می‌شود؟ یا با آکنه ارتباط دارد؟ درماتیت سبورئیک و ریزش مو ارتباط مستقیمی با هم ندارند؛ با این حال ممکن است التهاب ناشی از درماتیت سبورئیک بر ریزش مو تاثیر بگذارد. همچنین این بیماری و آکنه می‌توانند به‌طور همزمان و در همان نقاط بدن ظاهر شوند. هر دو مشکل تحت تاثیر چربی‌های پوست قرار می‌گیرند.
متخصصان پوست و مو در دکترنکست
افراد در معرض خطر درماتیت سبورئیک
پزشکان به‌صورت دقیق مطمئن نیستند که چرا برخی افراد به این بیماری مبتلا می‌شوند؛ ولی بعضی دیگر این‌گونه نیستند. اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده این بیماری را داشته باشد، خطر ابتلا به آن بیشتر می‌شود. البته برخی عوامل دیگر هم وجود دارند که خطر ابتلا به این عارضه را بالا می‌برند:
- چاقی؛
- مراقبت ضعیف از پوست؛
- عوامل محیطی مانند آلودگی؛
- سایر مشکلات پوستی مانند آکنه؛
- استفاده از بعضی محصو‌ل‌های مراقبت از پوست؛
- برخی بیماری‌ها مانند ایدز یا بیماری پارکینسون؛
- شوینده‌های خشن، صابون‌ها و مواد شیمیایی؛
- هوای سرد و خشک؛
- داروهایی مانند اینترفرون، پسورالن و لیتیوم؛
- تغییرات هورمونی.
تفاوت درماتیت سبورئیک و پسوریازیس
بیماری پوستی پسوریازیس و درماتیت سبورئیک می‌توانند علائم شبیه به هم داشته باشند. در هر دو بیماری تکه‌های پوست قرمز به‌صورت پوسته پوسته ایجاد می‌شوند. همچنین هر دو روی پوست سر و پشت مشاهده خواهند شد. پسوریازیس یک بیماری التهابی پوستی است که 2 تا 4 درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. پوسته‌های ایجادشده از پسوریازیس اغلب ضخیم‌تر از درماتیت سبورئیک است. در پوست سر، پوسته‌های پسوریازیس به رنگ نقره‌ای نزدیک‌تر به رنگ سفید یا زرد هستند. البته شرایطی به‌نام سبوپسوریازیس وجود دارد که در آن هر دو عارضه همپوشانی دارند. یعنی در این حالت شما علائم هر دو اختلال را دارید.
درمان درماتیت سبورئیک
بیشتر پزشکان توصیه می‌کنند برای درمان این بیماری پوستی قبل‌از درمان‌های پزشکی، برخی از داروهای خانگی را امتحان کنید. مردم اغلب از شامپوهای ضد شوره سر برای درمان این مشکل استفاده می‌کنند. استفاده روزانه از این درمان شوره سر برای گرفتن نتایج مطلوب ضروری است. باید شامپو را مطابق تمام دستورالعمل‌های روی بطری دنبال کنید. علاوه‌بر شامپو، چند درمان خانگی درماتیت سبورئیک زیر پیشنهاد می‌شود:
- استفاده از انواع صابون و مواد ضد حساسیت؛
- تراشیدن سبیل یا ریش؛
- استفاده از لباس‌های نخی گشاد برای جلوگیری از تحریک پوست.
برای درمان قطعی درماتیت سبورئیک باید به‌صورت مرتب انواع درمان‌ها را پیگیری کنید. اگر علائم شما با درمان‌های خانگی بهبود نیافت، با متخصص پوست آنلاین در مورد درمان‌های دیگر مشورت کنید. معمولا در این وضعیت راه‌حل‌های زیر پیشنهاد می‌شود:
- شامپوها و پمادهای قوی: این شامپوها حاوی دارو هستند. شما می‌توانید این داروها را به‌صورت مستقیم روی ناحیه آسیب‌دیده بزنید. اگرچه شامپوها برای درمان این مشکل بسیار موثر هستند؛ اما در صورت استفاده طولانی‌مدت ممکن است، عوارض جانبی ایجاد کنند. درباره اینکه آيا کرم ترمیم‌کننده ناندل قویترین دارو برای درمان درماتیت سبورئیک است یا خیر، باید با پزشک خود مشورت کنید.
- داروی ضد قارچ: در موارد نادر، پزشک ممکن است یک داروی ضد قارچ تجویز کند. اما آن‌ها اغلب این دارو را توصیه نمی‌کنند؛ چراکه می‌تواند عوارض جانبی جدی از جمله واکنش‌های آلرژیک و مشکلات کبدی ایجاد کند.
- مترونیدازول: مترونیدازول نوع دیگری از درمان است که می‌تواند علائم را با مبارزه با باکتری‌ها تسکین دهد. این دارو به دو صورت کرم و ژل موجود است. مترونیدازول را یک یا دو بار در روز روی پوست بمالید تا زمانی‌که علائم بهبود یابد.
- ترکیب پسورالن و نوردرمانی: پزشک شما می‌تواند از ترکیب پسورالن و نوردرمانی برای کمک به مدیریت علائم استفاده کند. شما می‌توانید پسورالن را روی پوست بمالید. پس‌از مصرف پسورالن، درمان درماتیت سبورئیک با لیزر انجام می‌شود. پزشک ناحیه آسیب دیده پوست را برای مدت کوتاهی در معرض نور فرابنفش قرار می‌دهد.
مراجعه به پزشک برای درماتیت سبورئیک
همیشه نمی‌توان این بیماری را با شامپو ضد شوره سر کنترل و درمان کرد. معمولا انواع داروهای خوراکی، شامپوهای تجویزی و کرم‌ها یا ژل‌های دارویی برای پوست سر و سایر نواحی بدن استفاده می‌شوند. به‌طور کلی، در موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- با شامپوی معمولی ضد شوره سر بهتر نمی‌شود.
- بخش‌هایی از پوست به‌شدت قرمز یا دردناک است.
- بخش‌هایی از پوست در حال تولید چرک، تخلیه مایع یا پوسته‌پوسته‌شدن است.
جمع بندی
درماتیت سبورئیک یک بیماری پوستی شایع، غیر واگیر و قابل کنترل آسان است. این نوع درماتیت باعث ایجاد لکه‌های قرمز، خارش‌دار و پوسته‌های چرب روی پوست شده و حتی حالت پوسته‌پوسته روی پوست سر ایجاد می‌کند. تکثیر چربی زیاد و مالاسزیا به‌عنوان دو عامل اصلی این بیماری معرفی می‌شوند. معمولا برای درمان مشکل ابتدا درمان‌های خانگی پیشنهاد می‌شود. درصورتی‌که این نوع درمان‌ها جواب ندهد، سایر درمان‌ها برای برطرف کردن این مشکل پوستی پیشنهاد می‌شود. برای یافتن قویترین دارو برای درمان درماتیت سبورئیک بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
منابع
