بیشتر سرطان‌های دهانه رحم ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. این ویروس یک عفونت مقاربتی است؛ یعنی از راه جنسی منتقل می‌شود. واکسیناسیون گسترده علیه این ویروس می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش سرطان دهانه رحم داشته باشد. در این مقاله دکترنکست در مورد گارداسیل، واکسن موثر علیه این ویروس، صحبت می‌کنیم.
گارداسیل چیست؟
ویروس HPV سویه‌های مختلفی دارد که از طریق تماس جنسی منتقل و موجب بسیاری از موارد سرطان دهانه رحم می‌شوند. گارداسیل یک واکسن HPV تایید شده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) است و می‌تواند برای هر دو جنس دختر و پسر استفاده شود. این واکسن علیه 9 نوع HPV (6 ،11 ،16 ،18 ،31 ،33 ،45 ،52 و 58) محافظت ایجاد می‌کند. در بین این‌ها نوع 16 و 18 بیشترین عامل سرطان دهانه رحم محسوب می‌شوند. این واکسن اگر قبل از مواجهه خانم‌ها با ویروس تزریق شود می‌تواند از بیشتر موارد سرطان دهانه رحم جلوگیری کند. علاوه بر این، گارداسیل می‌تواند در خانم‌ها از سرطان واژن و دستگاه تناسلی خارجی و در آقایان از سرطان مقعد و زگیل تناسلی پیشگیری کند.
انواع خاصی از HPV با سرطان‌های دهان و گلو مرتبط هستند؛ بنابراین گارداسیل احتمالاً می‌تواند در پیشگیری از این سرطان‌ها نیز مفید باشد. از طرفی به نظر می‌رسد که واکسیناسیون پسرها ممکن است با کاهش انتقال ویروس و در نتیجه کاهش سرطان دهانه رحم همراه باشد.
چه کسانی باید واکسن HPV دریافت کنند؟
واکسن HPV به طور معمول برای دختران و پسران 11 یا 12 ساله توصیه می‌شود، اگرچه می‌تواند از 9 سالگی هم استفاده شود. ایده‌آل این است که واکسن قبل از اینکه افراد تماس جنسی برقرار کنند و در معرض ویروس HPV قرار بگیرند، تزریق شود. در صورتی که فرد به HPV آلوده باشد واکسن ممکن است به اندازه کافی موثر نباشد یا اصلاً کار نکند. همچنین پاسخ به واکسن در سنین پایین‌تر بهتر از سنین بالا است.
مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) در حال حاضر توصیه می‌کند که همه کودکان 11 و 12 ساله، 2 دوز واکسن HPV به فاصله حداقل 6 ماه دریافت کنند. کودکان تا 15 سالگی می‌توانند طبق همین برنامه 2 دوزی، واکسن دریافت کنند. تحقیقات نشان داده است که برنامه 2 دوزی واکسن در کودکان زیر 15 سال موثر است.
افراد در بازه سنی 15 تا 26 ساله باید طبق برنامه 3 دوزی و با فاصله 6 ماهه واکسینه شوند. CDC دریافت واکسن را برای افرادی که تا 26 سالگی به طور کامل واکسینه نشده‌اند توصیه کرده است. FDA هم گارداسیل را برای افراد 9 تا 45 ساله تایید کرده است. افراد بین 26 تا 45 سال که تا به حال واکسن دریافت نکرده‌اند با پزشک خود در مورد فواید و مضرات تزریق آن مشورت کنند.
چه کسانی نباید واکسن HPV دریافت کنند؟
گارداسیل برای خانم‌های باردار و افرادی که بیماری متوسط یا شدید دارند توصیه نمی‌شود. همچنین اگر آلرژی شدید مثل حساسیت به مخمر یا لاتکس دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. علاوه بر این، اگر سابقه واکنش‌های آلرژیک تهدیدکننده حیات به هر یک از اجزاء واکسن یا دوز قبلی داشته‌اید، نباید واکسن دریافت کنید.
آیا گارداسیل برای افرادی که در حال حاضر فعالیت جنسی زیادی دارند موثر است؟
بله. حتی اگر شما یک سویه HPV در بدن خود داشته باشید دریافت این واکسن برای شما مفید است؛ زیرا می‌تواند شما را در برابر سویه‌های دیگر محافظت کند. با این حال، هیچ یک از واکسن‌ها نمی‌تواند عفونت HPV موجود را درمان کند. واکسن‌ها شما را تنها در برابر سویه‌هایی که قبلاً در معرض آن قرار نگرفته‌اید محافظت می‌کنند.
متخصصان بیماری‌های عفونی در دکترنکست
واکسن HPV چه خطرات و عوارضی دارد؟
به طور کلی عوارض خفیف هستند. شایع‌ترین عوارض جانبی واکسن‌های HPV شامل درد، تورم یا قرمزی در محل تزریق است. گاهی اوقات سرگیجه یا غش کردن بعد از تزریق اتفاق میفتد. نشستن تا 15 دقیقه بعد از تزریق واکسن می‌تواند خطر از حال رفتن را کاهش دهد. علاوه بر این‌ها سردرد، تهوع، استفراغ، خستگی یا ضعف ممکن است رخ دهد. واکسن HPV بیش از 15 سال است که پایش می‌شود و نشان داده است که اثربخشی و ایمنی بالایی دارد.
آیا خانم‌هایی که گارداسیل دریافت کرده‌اند باز هم لازم است تست پاپ اسمیر انجام دهند؟
بله. واکسن HPV برای جایگزینی تست پاپ اسمیر طراحی نشده است. غربالگری منظم سرطان دهانه رحم از طریق تست پاپ اسمیر که سن 21 سالگی شروع می‌شود، بخش مهمی از مراقبت‌های بهداشتی پیشگیرانه در زنان است.
افرادی که برای آن‌ها واکسن توصیه نمی‌شود چه روش‌های محافظتی دیگری وجود دارد؟
HPV از طریق تماس جنسی (دهانی، واژینال یا مقعدی) منتقل می‌شود. برای محافظت در برابر این ویروس، در هر بار تماس جنسی از کاندوم استفاده کنید. علاوه بر این ترک سیگار بسیار مفید است. کشیدن سیگار خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می‌دهد.
