اختلال در گردش لنفاوی اندامهای بدن میتواند باعث تورم آن اندام شده که به آن لنف ادم گفته میشود. لنف ادم به طور معمول در اندامهای فوقانی اتفاق میافتد. به طور کلی لنف ادم ممکن است در سایر نقاط بدن از قبیل سر و گردن، پستان، اندامهای تناسلی و اندامهای تحتانی اتفاق بیافتد.
این اختلال ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. از این دلایل میتوان به جراحی سرطان و رادیوتراپی بعد از آن اشاره کرد. فرایندهایی که باعث دستکاری سیستم لنفاوی اندام میشوند، از طریق ایجاد انسداد در مسیر گردش این سیستم، احتمال بروز لنف ادم را افزایش میدهند. لنف ادم باعث بروز پاسخ التهابی در اندام میشود و در قدم بعدی این پاسخ التهابی موجب افزایش تولید بافت فیبروز و چربی در آن اندام شده و تورم مداوم را به همراه دارد.
قابل ذکر است که در درمان سرطان پستان، لنف ادم به طور شایع اتفاق میافتد. در افرادی که تحت عمل جراحی پستان قرار میگیرند، ممکن است که غدد لنفاوی زیر بغل نیز خارج شود. همین مسئله میتواند باعث بروز لنف ادم در اندام فوقانی فرد شود.
همچنین باید توجه داشت که امروزه به طور شایع از رادیوتراپی برای درمان سرطان پستان استفاده میشود. انجام رادیوتراپی پستان و ناحیه زیر بغل، احتمال بروز این اختلال را به میزان زیادی افزایش میدهد. مطالعات نشان دادهاند که وزن بالا میتواند یکی از عوامل خطر برای ایجاد این اختلال باشد. قابل ذکر است که خطر بروز لنف ادم تا 20 سال بعد از انجام جراحی و رادیوتراپی وجود دارد. با این حال بسیاری از بیماران در طی 3 سال اول دچار این اختلال میشوند.
شناسایی و درمان لنف ادم
شناسایی و درمان لنف ادم از اهمیت بالایی برخوردار است. علت آن است که بروز این اختلال به میزان زیادی کیفیت زندگی بیمار را مختل میکند. برای مثال این اختلال میتواند با افت عملکرد اندامها، مشکلات روحی، نارضایتی از ظاهر و احساس زودرس خستگی همراهی داشته باشد.
مطالعات نشان دادهاند که در خانمهای مبتلا به سرطان پستان که درمان شدهاند، تحمل عوارض ناشی از لنف ادم بسیار دشوارتر از عوارض مربوط به ماستکتومی میباشد.
مطالعات مختلفی در این زمینه انجام شده است. این مطالعات اختلالات مختلفی از قبیل مسائل روانی، فیزیکی و احساسی بیماران را مورد ارزیابی قرار دادهاند. همچنین این مطالعات نشان دادند که آموزش بیماران (در زمینه مراقبت از خود، انجام اقدامات پیشگیرانه و خودداری از انجام فعالیتهایی که باعث بروز این اختلال میشود) میتواند در کاهش بروز این اختلال و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی آنها موثر باشد.
از سوی دیگر، بسیاری از مطالعات استفاده از روشهای جراحی را برای درمان آن پیشنهاد کردهاند.
نتیجه گیری
در نهایت میتوان گفت که بهترین روش درمان در این بیماران استفاده از نرمشهای روتین به علاوه CDT میباشد. از طرف دیگر مطالعات نشان دادهاند که کاهش وزن و آموزش روشهای مراقبت از خود نیز میتواند تا میزان قابل ملاحظهای باعث بهبود شرایط و در نتیجه بهتر شدن کیفیت زندگی این افراد شود.
Diagnosis, treatment and quality of life in patients with cancer-related lymphedema
ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید