ریتم شبانه روزی بدن و تاثیر آن بر حوادث قلبی‌عروقی

ریتم شبانه روزی (چرخه سیرکادین)

ریتم شبانه‌ روزی یا چرخه سیرکادین به عنوان یک الگوی تناوبی شناخته می‌شود که حدود 24 ساعت طول می‌کشد. چرخه‌های روشنایی-تاریکی عملکردهای بیولوژیکی را با محیط همگام می‌کنند. ریتم شبانه روزی، فیزیولوژی و رفتارها را نسبت به محیط به گونه‌ای هماهنگ می‌کند تا بدن مانند یک ساعت عمل کند. هسته سوپراکیاسماتیک (SCN) در هیپوتالاموس به عنوان تنظیم‌‌کننده ساعت عمل می‌کند و ریتم‌های 24 ساعته را در رفتار فیزیولوژیکی بدن، از جمله سایر مناطق مغز و بافت‌های محیطی، هماهنگ می‌کند. نوسانگرهای ساعت SCN در بافت‌های محیطی مانند دستگاه گوارش، کبد، ماهیچه، بافت چربی و بافت قلبی‌عروقی وجود دارند. خواب و سایر عملکردهای آنابولیک مرتبط با آن در شب القا می‌شود. فعالیت‌هایی مانند عملکرد ایمنی و ترشح هورمون، بیداری و عملکردهای کاتابولیک مرتبط با آن در  متابولیسم و ​​فعالیت بدنی در روز القاء می‌شود.

هورمون کورتیزول و نقش آن در تنظیم ریتم شبانه روزی

یکی از قوی‌ترین هورمون‌ها در فیزیولوژی انسان کورتیزول است. تقریباً تمام سلول‌های بدن اهداف بالقوه کورتیزول هستند. کورتیزول یکی از راه‌های انتقال پیام چرخه سیرکادین از SCN به بافت‌های محیطی را فراهم می‌کند. اوج کورتیزول پس از بیدار شدن، نقش ویژه‌ای در همگام‌سازی بدن با طیفی از اعمال در هر دو چرخه خواب-بیداری و نور-تاریکی دارد. علاوه بر این، قابل درک است که ریتم‌ شبانه روزی بدن پیام زمان روز را به سیستم ایمنی بدن، به صورت ترشح کورتیزول القاء می‌کند. برای بهزیستی جسمی و روانی، هماهنگی ریتم شبانه روزی ضروری است و اختلال در فعالیت شبانه روزی با پیامدهای مختلف فیزیولوژیکی، روانی و بالینی مرتبط است. بررسی حاضر نقش کورتیزول را در تنظیم ریتم شبانه روزی با تاکید ویژه بر سیستم قلبی‌عروقی مورد بحث قرار می‌دهد.

ترشح نوسانی کورتیزول

ترشح کورتیزول ریتم شبانه روزی خاصی دارد که تحت تأثیر خواب قرار می‌گیرد. بر اساس فیزیولوژی طبیعی، سطوح پایین‌تری از کورتیزول در مرحله اولیه خواب وجود دارد، در حالی که در پایان دوره خواب افزایش می‌یابد و تنها چند دقیقه قبل از بیدار شدن فرد به اوج خود می‌رسد. این ریتم در همبستگی با چرخه خواب-بیداری شکل می‌گیرد. بنابراین کورتیزول نقش مهمی در شروع بیداری دارد. به عبارت دیگر، کورتیزول بازی‌کن کلیدی در ریتم شبانه روزی بدن است و تقریباً بر هر بافت و اندام بدن تأثیر می‌گذارد و عملکردهای چرخه‌ای بیولوژیکی خاصی از جمله عملکردهای قلبی‌عروقی را کنترل می‌کند. تغییرات مشخص در سطوح کورتیزول در طول روز و شب ممکن است به توضیح عملکرد کورتیزول در سلامت و بیماری کمک کند.

به نظر می‌رسد وضعیت کورتیزول یک نشانگر بیولوژیکی عینی از پاسخ به استرس است که می‌تواند با اکثر بیماری‌های قلبی‌عروقی مرتبط باشد. زمان‌بندی رویدادهای قلبی‌عروقی مانند انفارکتوس حاد میوکارد و فیبریلاسیون بطنی می‌تواند بر شدت بیماری و بقا تأثیر بگذارد. به عنوان مثال پیش‌آگهی‌های وقایع قلبی عروقی در هنگام صبح بدتر است. در جمعیت عمومی، سطوح کورتیزول اندازه‌گیری شده در خون، ادرار یا مو با افزایش عوامل خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی، مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی و مرگ‌ومیر به هر علت مرتبط است.

این مطالعه مروری در مارس 2020 با استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی Google Scholar، PubMed و Scopus انجام شد. مطالعات بر اساس جزئیات عنوان و چکیده شناسایی شدند. عبارات جستجوی مربوطه شامل «ریتم شبانه روزی و قلبی‌عروقی»، «کورتیزول»، «کورتیزول و سندرم حاد کرونری»، «کورتیزول و آریتمی‌ها»، «کورتیزول و مرگ ناگهانی قلبی»، «کورتیزول و سکته مغزی»، و «عوامل محافظت از قلب» بودند. ما موفق شدیم 120 مقاله را بر اساس جستجوی بالا بازیابی کنیم.

سطح بالاتر کورتیزول، احتمال بالاتر حوادث قلبی‌عروقی

کورتیزول در ریتم شبانه روزی نقش کلیدی دارد. این هورمون به طور قابل توجهی در تنظیم عملکرد قلب نقش دارد. مطالعات قبلی تاکید کرده‌اند که کورتیزول بیش از حد با افزایش خطر حوادث قلبی‌عروقی، یعنی سندرم‌های حاد کرونری، آریتمی، مرگ ناگهانی قلبی و سکته مغزی مرتبط است. بررسی حاضر بر اهمیت کورتیزول بر ریتم شبانه روزی و تأثیر آن بر سیستم قلبی‌عروقی و همچنین عوامل درمانی بالقوه تاکید می‌کند.

NCBI – Cortisol on Circadian Rhythm and Its Effect on Cardiovascular System

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

اینستاگرام  تلگرام  لینکدین  آپارات  توییتر  فیسبوک  یوتیوب