اگر به عفونتهای باکتریایی مبتلا شده باشید، احتمالا اسم قرص سیپروفلوکساسین را شنیده‌اید؛ از قرص سیپروفلوکساسین برای عفونت ادراری و دیگر عفونتهای باکتریایی در قسمت‌های مختلف بدن استفاده میشود؛ کاربردهای دیگر این دارو برای درمان سیاه زخم و طاعون است. در این مقاله از مجله سلامت دکترنکست نکات مربوط به مصرف این دارو و عوارض جانبی آن را توضیح می‌دهیم.
داروی سیپروفلوکساسین چیست؟
این دارو یک آنتی بیوتیک فلوروکینولون است که برای عفونتهای بسیار جدی و سخت و بیماری‌هایی مانند طاعون تجویز میشود. آنتی‌بیوتیک‌های فلوروکینولون می‌توانند عوارض جانبی بسیار جدی و ناتوان‌کننده‌ای داشته باشند که ممکن است برگشت‌پذیر نباشند. داروهایی مانند سیپروفلوکساسین باید فقط برای عفونت‌هایی استفاده شوند که با آنتی بیوتیک ایمن‌تر قابل درمان نیستند.
این دارو به‌صورت قرص، شربت، قطره گوش، قطره چشم و تزریقی وجود دارد و بدون نسخه پزشک در دسترس نیست. داروی سیپروفلوکساسین فقط برای درمان عفونتهای باکتریایی استفاده میشود و برای انواع دیگر عفونت مناسب نیست؛ برای مثال سیپروفلوکساسین برای کرونا تجویز نمی‌شود؛ چراکه بیماری کرونا ناشی از ویروس است. معمولا از این دارو در موارد زیر استفاده میشود:
- عفونتهای مجاری ادراری
- عفونتهای قفسه سینه مثل ذات‌الریه
- عفونتهای پوستی و استخوانی
- عفونتهای مقاربتی
- ورم ملتحمه
- عفونت چشم
- عفونت گوش
اخطار مصرف سیپروفلوکساسین
بیشتر بزرگسالان و کودکان بالای 1 سال می‌توانند این دارو را مصرف کنند؛ اما پیش‌از مصرف سیپروفلوکساسین حتما با پزشک خود یا دکتر داروساز مشورت کنید؛ چراکه ممکن است برای برخی افراد مناسب نباشد؛ اگر بیماری‌ها و ناراحتی‌های زیر را دارید، مصرف سیپروفلوکساسین به شما توصیه نمی‌شود:
- داشتن واکنش حساسیتی به داروها
- سابقه عارضه جانبی شدید بعد از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها (خصوصا فلوروکینولون‌ها)
- دچار شدن به اسهال پیش‌از مصرف آنتی بیوتیک
- آنوریسم آئورت شکمی یا هر بیماری دیگری مربوط به آئورت
- وجود مشکل در تاندون‌ها
- ضربان قلب تند یا نامنظم
- عفونت قلبی یا بیماری مادرزادی قلبی
- فشار خون بالا و کنترل نشده
- بیماری‌های عامل تشنج و سکته مانند صرع
- مشکلات کلیوی
- دیابت
- بودن در دوران بارداری و شیردهی
نحوه و زمان مصرف کپسول سیپروفلوکساسین
نحوه مصرف این دارو به نوع عفونت، نظر پزشک و دستورالعمل روی جعبه بستگی دارد. دوزهای رایج این دارو، سیپروفلوکساسین 500 و 250 است. این قرص‌ها را می‌توانید همراه غذا یا بدون آن بخورید؛ اما از خوردن آن‌ها همراه با لبنیات خودداری کنید چون بر عملکرد داروی شما تاثیر می‌گذارند.
معمولا قرص سیپروفلوکساسین ۵۰۰ برای بزرگسالان و نسخه سبکتر آن برای کودکان و سالمندان تجویز میشود. این قرص‌ها را باید با مقدار زیادی آب قورت بدهید و هرگز آن‌ها را نجوید.
متخصصان بیماری‌های عفونی در دکترنکست
مدت زمان مصرف سیپروفلوکساسین ۵۰۰ چقدر است؟
معمولا این دارو برای یک یا دو هفته تجویز میشود؛ برای بعضی از عفونتها ممکن است فقط برای یک روز تجویز شود و در عفونتهای شدیدتر دوره مصرفش تا 3 ماه هم طول می‌کشد. مدت زمان مصرف این دارو را پزشک تعیین می‌کند. اگر به بیماری‌های عفونی مبتلا هستید می‌توانید در سایت دکترنکست، از متخصص بیماری‌های عفونی نوبت بگیرید.
بسیار مهم است که مصرف قرص سیپروفلوکساسین 500 را تا پایان دوره‌اش ادامه دهید؛ حتی اگر پیش‌از پایان دوره احساس کردید حالتان خوب شده است، نباید درمان را متوقف کنید؛ چراکه امکان دارد عفونت دوباره عود کند و فرصت سازگاری باکتری‌های باقی مانده با آنتی بیوتیک فراهم شود.
اشتباه‌کردن در مقدار مصرف
اگر نوبت خوردن قرص را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را بخورید مگر اینکه زمان خوردن نوبت بعدی نزدیک باشد؛ در این صورت فقط دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و نوبت بعدی را در زمان خودش بخورید. برای جبران دوز فراموش‌شده 2 قرص پشت سر هم نخورید.
اگر این قرص را بیش‌از دوز تجویز شده مصرف کنید، ممکن است عوارض جانبی سراغتان بیاید؛ این عوارض جانبی شامل حالت تهوع و استفراغ، اسهال، تپش قلب و ضربان نامنظم است و افرادی که به صرع دارند ممکن است دچار تشنج شوند.
عوارض قرص سیپروفلوکساسین
عوارض جانبی رایج این قرص که برای بیش‌از یک درصد مصرف‌کنندگان ایجاد میشود شامل موارد زیر است:
- حالت تهوع
- اسهال
- قرمزی یا ناراحتی چشم
- طعم بد در دهان
- شکل‌گیری لکه‌های سفید روی چشم
در موارد بسیار کمی عوارض سیپروفلوکساسین جدی‌تر است. اگر عوارض زیر برایتان ایجاد شد فورا مصرف قرص را متوقف کنید و پزشکتان را در جریان بگذارید.
- ضعف عضلانی، درد یا تورم در مفاصل یا تاندون‌ها (اغلب در مچ یا ساق پا رخ می‌دهد اما ممکن است در شانه و بازو هم اتفاق افتد و در کودکان شایع‌تر است).
- درد یا احساسات غیرطبیعی ( مثل بی‌حسی یا گزگز ) یا ضعف در بدن، به ویژه در پاها یا بازوها
- خستگی شدید، احساس اضطراب، خلق و خوی بد، مشکلات خواب یا به‌خاطرسپردن مسائل
- تغییرات در حواس بینایی، چشایی، شنوایی و بویایی
- اسهال حاوی خون یا مخاط
- ضربان قلب شدید و نامنظم
- تنگی نفس ناگهانی به‌خصوص موقع درازکشیدن
- تورم مچ پا، پا یا معده.
مصرف قرص سیپروفلوکساسین در موارد بسیار نادر می‌تواند مشکلات زیر را ایجاد کند:
- واکنش آلرژیک جدی
- جوش‌های پوستی همراه با خارش، قرمزی، تاول و…
- گرفتگی در گلو و قفسه سینه
- مشکل در تنفس یا صحبت‌کردن
- متورم‌شدن دهان، صورت، لب‌ها، زبان و گلو
مصرف قرص سیپروفلوکساسین حین بارداری و شیردهی
مصرف این قرص در دوران بارداری توصیه نمی‌شود؛ اگر در دوران بارداری هستید یا برای باردارشدن تلاش می‌کنید، با پزشکتان درباره مصرف این دارو صحبت کنید. پزشک احتمالا داروی دیگری را جایگزین سیپروفلوکساسین می‌کند. شما می‌توانید از سایت دکترنکست نوبت دکتر بگیرید.
وضعیت مصرف این دارو در دوران شیردهی متفاوت است؛ سیپروفلوکساسین به مقدار کم وارد شیر مادر میشود و بعید است مشکلی در کودک شما ایجاد کند. اگر پزشک سلامت کودکتان را تایید کند، می‌توانید در دوران شیردهی این قرص را مصرف کنید. اگرچه ممکن است داروهای دیگری در دوران شیردهی ترجیح داده شوند، اما مهم است دارویی که مصرف می‌کنید مفید باشد.
تداخل دارویی قرص سیپروفلوکساسین
بعضی از داروها می‌توانند بر نحوه عملکرد این دارو تاثیر بگذارند و همچنین احتمال بروز عوارض جانبی را بیشتر کنند. اگر هرکدام از داروهای زیر را مصرف می‌کنید، لازم است پیش‌از شروع مصرف سیپروفلوکساسین به پزشک خود اطلاع دهید:
- داروهای ضد اسیدی برای سوزش سر دل یا سوء هاضمه
- متوترکسات (دارویی برای درمان بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید)
- فنی توئین (دارویی برای صرع)
- استروئیدها
- تئوفیلین و آمینوفیلین برای آسم
- تیزانیدین (دارویی برای سفتی عضلات)
- وارفارین (دارویی برای جلوگیری از لخته‌شدن خون)
ترکیب سیپروفلوکساسین با داروهای گیاهی و مکمل‌ها
قرص‌های آهن، مکمل‌های کلسیم و روی می‌توانند بر سیپروفلوکساسین تاثیر بگذارند. بین مصرف قرص سیپروفلوکساسین و مکمل‌ها 2 ساعت فاصله بیندازید. درباره تاثیر داروهای گیاهی بر عملکرد این قرص اطلاعاتی در دسترس نیست و بهتر است پیش‌از مصرف با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
جمع بندی
گاهی اوقات پیش می‌آید که بیماری‌های عفونی باکتریایی به‌حدی سخت و قوی می‌شوند که آنتی‌بیوتیک‌های عادی برای درمانشان مناسب نیستند؛ در این مواقع، آنتی‌بیوتیک‌های فلوروکینولون تجویز می‌شوند؛ برای مثال از قرص سیپروفلوکساسین برای عفونت کلیه و دیگر عفونتهای جدی بدن استفاده میشود.
این دسته از آنتی‌بیوتیک‌ها عوارض جدی‌تری نسبت به داروهای عادی دارند و مصرفشان باید کنترل‌شده و در موارد ضروری باشد. پس‌از شروع مصرف هم اگر عوارض سیپروفلوکساسین یا داروهای مشابه‌اش خطرناک و جدی بود، باید مصرف آن متوقف و به پزشک مراجعه شود.
منابع:
