بسیاری از افراد با به میان آمدن بحث مشکلات و سختی‌های بارداری، به موضوع تهوع در بارداری و مشکلات و سختی‌های پیرامون آن اشاره می‌کنند. اما علت حالت تهوع بارداری در شب و روز چیست؟ زمان شروع حالت تهوع در بارداری در سه ماهه چندم است؟ حالت تهوع در بارداری دوم و بارداری‌های بعدی ممکن است؟ مضرات و فواید حالت تهوع در بارداری چیست؟ تهوع بارداری در نتایج بارداری و مراحل زایمان طبیعی تاثیر می‌گذارد؟ آیا میان حالت تهوع عصر و شب در بارداری و جنسیت جنین ارتباطی وجود دارد؟ رفع حالت تهوع بارداری ممکن است؟ درمان سریع حالت تهوع در بارداری چیست؟ حالت تهوع بارداری در شب و جنسیت جنین به هم مرتبط هستند؟ برای حالت تهوع بارداری چی خوبه؟ در این مطلب اطلاعات جامعی درباره تهوع دوره بارداری ارائه می‌دهیم.
حالت تهوع بارداری چیست؟
Hyperemesis gravidarum (HG) یا حالت تهوع در بارداری زمانی رخ می‌دهد که حالت تهوع و استفراغ شدید و مداوم در دوران بارداری، بدون هیچ عامل تحریک‌کننده خاصی می‌دهد. این وضعیت میتواند منجر به کاهش وزن و کم‌آبی بدن شود. تهوع حاملگی گاهی اوقات حالت تهوع شدید صبحگاهی نیز نامیده می‌شود.
تفاوت بین تهوع صبحگاهی و تهوع حاملگی
تهوع صبحگاهی در دوران بارداری بسیار شایع است و تا ۸۰٪ از افراد باردار آن را تجربه می‌کنند. این اختلال به اندازه تهوع بارداری شدید نیست و باعث کم‌آبی یا کاهش وزن نمی‌شود. تهوع صبحگاهی ممکن است باعث استفراغ و حالت تهوع گاه به گاه شود، اما همچنان فرد میتواند غذا و مایعات را در بیشتر ساعات روز دریافت کند. این وضعیت پس از ۱۲ هفته بارداری (سه ماهه اول) به احتمال زیاد بدون مداخله و خود به خود برطرف می‌شود.
تهوع بارداری باعث می‌شود که فرد باردار چندین بار در روز استفراغ کند. این وضعیت در نهایت میتواند منجر به کاهش وزن و کم‌آبی بدن شود. علائم HG اغلب بیشتر از حالت تهوع صبحگاهی طول می‌کشد. در صورت کم‌آبی و تشدید وضعیت، فرد ممکن است نیاز به مداخله درمان در بیمارستان داشته باشد. در مقایسه با تهوع صبحگاهی، تهوع بارداری چندان معمول نیست و تنها ۳٪ از زنان باردار دچار آن می‌شوند.
علائم استفراغ بارداری
Hyperemesis gravidarum معمولا در سه ماهه اول بارداری (از حدود هفته ششم) رخ می‌دهد. علائم میتواند هفته‌ها، ماه‌ها یا تا زمان زایمان ادامه داشته باشد. متاسفانه این اختلال میتواند ناتوان‌کننده باشد و فرد را از انجام فعالیت‌های عادی خود باز دارد. شایع‌ترین علائم تهوع بارداری عبارتند از:
- حالت تهوع شدید
- استفراغ بیش از سه بار در روز
- کاهش بیش از ۵ درصد وزن قبل از بارداری
- عدم توانایی در مصرف غذا یا مایعات
- کم‌آبی بدن
- احساس سرگیجه یا سبکی سر
- ادرار کردن کمتر از حد معمول
- خستگی مفرط
- از حال رفتن
- سردرد
سایر علائم کمتر رایج عبارتند از:
- فشار خون پایین
- ضربان قلب سریع
- پوست خشک
- گیجی
- زردی ناشی از آسیب کبدی
علت تهوع بارداری
متخصصان به طور دقیق نمی‌دانند که چه چیزی باعث استفراغ باروری می‌شود. با این حال، افزایش سطح انواع هورمون به احتمال زیاد علت آن است. به طور خاص، گنادوتروپین جفتی انسان (HCG)، که بدن در دوران بارداری بسیار سریع و در مقادیر زیاد می‌سازد. سطح HCG در حدود هفته ۱۰ بارداری به اوج خود می‌رسد، یعنی زمانی که اغلب افراد شدیدترین علائم را گزارش می‌دهند. استروژن، هورمون دیگری که در دوران بارداری افزایش می‌یابد، نیز ممکن است در ایجاد حالت تهوع و استفراغ نقش داشته باشد.
افراد در معرض خطر تهوع بارداری
برخی از افراد ممکن است احتمال بیشتری برای ابتلا به این اختلال داشته باشند. عوامل خطر برای تهوع بارداری عبارتند از:
- داشتن تهوع بارداری در بارداری قبلی
- داشتن بارداری چند قلو (دوقلو، سه قلو یا بیشتر)
- باردار شدن برای اولین بار
- سابقه خانوادگی ژنتیکی تهوع شدید صبحگاهی یا تهوع بارداری
- سابقه بیماری حرکت یا سردردهای میگرنی
عوارض تهوع بارداری
کمبود مایعات و مواد مغذی (سوء تغذیه) بیشترین عوارض مربوط به HG را ایجاد میکند. هنگامی که به طور مکرر استفراغ می‌کنید، دریافت ویتامین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز برای بدن دشوار می‌شود. این امر میتواند منجر به عوارضی مانند زایمان زودرس یا وزن کم هنگام تولد شود. همچنین ممکن است خونریزی در گلو یا سایر عوارض جانبی ناشی از استفراغ زیاد نیز اتفاق بیفتد.
تشخیص تهوع بارداری
پزشک در مورد علائم و سابقه پزشکی می‌پرسد و یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. ممکن است پزشک آزمایش خون و ادرار را برای بررسی کم‌آبی بدن تجویز کند. او همچنین ممکن است برای رد کردن انواع اختلالات از سونوگرافی استفاده کرده و سایر علل تهوع مانند بیماری‌های دستگاه گوارش را نیز بررسی یا رد کند. برای بررسی و درمان کبد چرب در بارداری با پزشک مشورت کنید.
متخصصان زنان و زایمان و نازایی در دکترنکست
درمان حالت تهوع بارداری
درمان بستگی به شدت علائم دارد. مطمئن شوید که تمام گزینه‌های درمانی خود را با پزشک متخصص زنان آنلاین در میان بگذارید. برای موارد بسیار خفیف، درمان‌های ممکن میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تغییر سبک زندگی: این تغییرات ممکن است شامل خوردن یا جویدن زنجبیل و نوشیدن چای زنجبیل برای رفع حالت تهوع باشد. درمان خانگی نفخ در بارداری در بهبود نشانه‌های تهوع موثر است.
- تغییر رژیم غذایی: تغذیه در بارداری مهم است. وعده‌های غذایی کوچک و مکرر (هر دو ساعت یکبار) متشکل از غذای خشک و ملایم میتواند به رفع حالت تهوع و استفراغ کمک کند. نان تست، سیب زمینی یا برنج نمونه‌های خوبی هستند. مطالعات نشان می‌دهند که غذاهای پرچرب می‌توانند در دوران بارداری حالت تهوع را تشدید کنند. ممکن است پزشک شما اجتناب از غذاهای چرب یا تند را توصیه کند.
- مصرف داروهای ضد تهوع: برخی از داروهای بدون نسخه می‌توانند به درمان حالت تهوع کمک کنند. مصرف ویتامین B6 یک انتخاب مناسب است. اگر این گزینه کارساز نباشد، ممکن است پزشک یک آنتی‌هیستامین مانند دیفن‌هیدرامین (شکل دارویی الگزیر نباشد) را پیشنهاد دهد. بدون مشورت با پزشک هیچ دارویی را برای رفع تهوع یا استفراغ مصرف نکنید.
- اجتناب از محرک‌ها: ممکن است متوجه شوید که برخی چیزها بیشتر حالت تهوع را تشدید میکند، مانند بوهای خاص یا سفر طولانی با ماشین. سعی کنید از فعالیت‌هایی که این احساس را در شما ایجاد می‌کنند اجتناب کنید. اگر استفراغ بیش از حد بوده و با کم‌آبی همراه شود، ممکن است لازم باشد در بیمارستان بستری شوید. برخی از درمان‌های ضد تهوع متوسط تا شدید حاملگی عبارتند از:
- داروهای تجویزی: چندین داروی تجویزی وجود دارند که می‌توانند حالت تهوع و استفراغ را تسکین دهند. اگر قادر به مصرف خوراکی داروها نیستید برخی از این داروها از طریق وریدی یا شیاف مقعدی در دسترس هستند.
- مایعات داخل وریدی: پزشک مایعات و مواد مغذی را با استفاده از رگ محیطی برای شما تجویز میکند. این امر ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.
- تغذیه لوله‌ای: شما مواد مغذی را از یک لوله انعطاف‌پذیر که پزشک در بینی یا معده قرار می‌دهد، دریافت می‌کنید. در بیشتر موارد، برای درمان در بیمارستان بستری خواهید شد.
- تغذیه کامل داخل وریدی تزریقی: در شدیدترین موارد تهوع بارداری ممکن است نیاز باشد که مواد مغذی از طریق وریدی داده شود که سیستم گوارش را به طور کامل نادیده می‌گیرد. این اتفاق به سیستم گوارش اجازه می‌دهد تا بهبود یابد و اصلاً مجبور به فعالیت نباشد. حتما با پزشک خود در مورد خطرات مصرف برخی داروها برای تهوع دوران بارداری صحبت کنید.
بهترین کاری که می‌توانم برای تهوع بارداری انجام دهم چیست؟
برخی از کارهایی که می‌توانید انجام دهید عبارتند از:
- خوردن وعده‌های غذایی کوچک هر چند ساعت یکبار
- خوردن غذاهای ملایم و پرهیز از غذاهای چرب
- مصرف ویتامین B6 و یا زنجبیل برای کمک به حالت تهوع
- اجتناب از محرک‌هایی مانند سفر طولانی با ماشین
زمان مراجعه به پزشک برای تهوع بارداری
استفراغ شدید یا ناتوانی مصرف غذا و مایعات جزء طبیعی بارداری نیست. در صورت داشتن موارد زیر، نیاز به مراقبت توسط پزشک دارید:
- حالت تهوعی که تمام روز طول بکشد و شما را از خوردن باز دارد
- سه بار یا بیشتر در روز به مدت چند روز استفراغ کنید
- کاهش وزن
- احساس سرگیجه، ضعف یا گیجی
- عدم دفع ادرار یا ادرار خیلی تیره
جمع بندی
Hyperemesis gravidarum اصطلاح پزشکی برای تهوع و استفراغ شدید در دوران بارداری است. علائم تهوع بارداری میتواند بسیار ناراحت‌کننده باشد. فرد باردار ممکن است بیش از سه بار در روز استفراغ کند، آب زیادی از بدنش را از دست بدهد، مدام احساس سرگیجه و سبکی سر داشته باشد و برخلاف انتظار وزن کم کند. خوشبختانه برای این مشکل رایج درمان‌هایی در دسترس است، از جمله داروهایی برای جلوگیری از حالت تهوع. این مشکل قابل پیشگیری نیست و ممکن است برای هر کسی در هر بارداری ایجاد شود. در مراحل اولیه برای درمان تهوع بارداری می‌توان از داروهای بدون نسخه استفاده کرد. در ادامه در صورت تشدید نشانه‌ها و عدم بهبود از داروهای نسخه‌دار و یا درمان‌های تزریقی استفاده می‌شود. تهوع بارداری بعد از بارداری ادامه پیدا نکرده و در صورت کنترل برای جنین عارضه‌ای را ایجاد نخواهد کرد.
منبع
