بدن برای محافظت از بافت‌های حساس در مجاری هوایی، مخاط تولید می‌کند که به‌عنوان خلط هم شناخته می‌شود. تغییر در رنگ، ضخامت یا مقدار آن می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل خاص مانند عفونت تنفسی، بیماری ریوی یا سرطان باشد. خلط گلو بخشی از سیستم تنفسی هر فردی است؛ اما گاهی‌اوقات باعث ناراحتی شخص خواهد شد. در این مواقع درمان آن بسیار ضروری است و باید خیلی سریع آن را انجام دهید.
در مقاله‌های قبل از مجله سلامت دکترنکست به معرفی روش درمان سرفه‌های ادامه‌دار پرداخته شد. در این مطلب قصد داریم علت و روش درمان سرفه خلط دار بپردازیم. اگر شما هم جزء کسانی هستید که از این مشکل رنج می‌برید تا آخر مقاله همراه ما باشید؛ چراکه روش‌های مختلفی برای درمان خلط سينه و سرفه آورده شده است.
علت خلط گلو چیست؟
خلط ماده غلیظ و چسبناکی است که هنگام بیماری در پشت گلوی شما آویزان می‌شود. آیا می‌دانستید که همیشه خلط گلو را دارید؟ در واقع غشاهای مخاطی برای محافظت و حمایت از سیستم تنفسی انسان مخاط می‌سازند. این غشا دهان، بینی، گلو، سینوس‌ها، ریه‌ها شما را دربرمی‌گیرند.
خلط چسبناک است؛ بنابراین می‌تواند گردوغبار و ویروس‌ها را به دام بیندازد. بیماری می‌تواند علت خلط گلو باشد. هنگامی‌که بیمار هستید، خلط می‌تواند غلیظ شود و بیشتر خود را نشان دهد؛ چراکه مواد خارجی را به دام می‌اندازد. خلط پشت حلق بخش از سیستم تنفسی شماست؛ اما اگر باعث ناراحتی شما می‌شود، راه‌هایی برای رقیق‌کردن یا کاهش آن وجود دارد.
درمان خلط گلو
روش‌های درمان خلط پشت حلق را می‌توان به دو دسته درمان خانگی و درمان دارویی تقسیم کرد. در درمان گلو درد در خانه می‌توانید بدون نیاز به پزشک روش‌هایی را برای بهبود وضعیت خودتان انجام دهید؛ اما در شرایط خاصی مانند داشتن خلط خونی، باید برای دریافت درمان‌هایی دارویی به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به همه روش‌های درمان سرفه خلط دار پرداخته شده است؛ پس همراه ما باشید.
1. هوا را مرطوب کنید
مرطوب‌کردن هوای اطراف می‌تواند خلط چسبناک گلو را رقیق کند. احتمالا شنیده باشید که بخار می‌تواند خلط را از بین ببرد؛ اما هیچ توجه علمی برای این نظریه وجود ندارد. البته به‌جای بخار، می‌توانید از یک دستگاه بخور سرد استفاده کنید. شما می‌توانید این مرطوب‌کننده را در تمام طول روز و با خیال راحت استفاده کنید.
2. هیدراته و گرم بمانید
نوشیدن مایعات کافی، به‌ویژه مایعات گرم می‌تواند به جریان مخاط کمک کند. آب و سایر مایعات می‌توانند با کمک به حرکت مخاط، خلط شما را از بین ببرند. سعی کنید مایعاتی مانند آبمیوه، آبگوشت شفاف، سوپ، چای بدون کافئین، آب میوه گرم و آب لیمو مصرف کنید. تنها مصرف نوشیدنی‌های گرم کافی نیست، شما باید خودتان را هم گرم نگه دارید. دوش آب گرم، پوشیدن لباس‌های گرم تر برای جلوگیری از سرما و خوابیدن با پتوی اضافی می‌تواند از جمله روش‌های گرم نگه‌داشتن باشد.
3. از تقویت‌کننده‌ها استفاده کنید
برای درمان خانگی سرفه خلط دار سعی کنید از غذاها و نوشیدنی‌های حاوی لیمو، زنجبیل و سیر استفاده کنید. یک نظرسنجی در سال 2018 نشان داد که این مواد غذایی به درمان سرماخوردگی، سرفه و پاکسازی ریه از خلط کمک می‌کنند. همچنین غذاهای تند حاوی کپسایسین، مانند فلفل قرمز به پاکسازی موقت سینوس‌ها و تحریک مخاط کمک خواهد کرد. همچنین نتایج پژوهش‌های علمی نشان داد که غذاها و مکمل‌هایی مانند ریشه شیرین بیان، جینسینگ، انواع توت‌ها و انار به درمان و کاهش خطر برخی بیماری‌های تنفسی ویروسی کمک می‌کند.
4. آب نمک را غرغره یا محلول سالین استفاده کنید
غرغره‌کردن آب نمک گرم به پاکسازی خلط پشت گلو کمک می‌کند و حتی باعث به تسکین گلودرد کمک خواهد کرد. اگر دوست ندارید آب نمک را غرغره کنید، یک جایگزین آسان‌تر و مؤثرتر برای خلط الالوان، محلول سالین (saline) است. در واقع، محلول آب نمک سالین، روشی طبیعی برای پاکسازی سینوس‌ها است. نتایج یک تحقیق نشان داد که استفاده مداوم از این محلول به‌مدت یک هفته، خلط گلو را رقیق می‌کند.
پزشکان بیماری‌های عمومی در دکترنکست
5. از روغن اکالیپتوس استفاده کنید
روغن اکالیپتوس قویترین داروی گیاهی ضد سرفه خلط دار است. استفاده از اسانس اکالیپتوس به کاهش خلط اضافی در سینه کمک کند. این روغن، مخاط را شل می‌کند تا بتوان آن را راحت‌تر سرفه کرد. همچنین اگر سرفه آزاردهنده دارید، اکالیپتوس می‌تواند آن را تسکین دهد. قبل‌از استفاده از این خلط آور قوی خانگی در مورد کیفیت برند آن تحقیق کنید و حتی در صورت ضرورت از یک متخصص مشورت بگیرید.
6. از دارو استفاده کنید
برای درمان خلط پشت حلق و سردی معده داروهای بدون نسخه وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. به‌عنوان مثال، داروهای ضد احتقان می‌توانند مخاط بینی شما را کاهش دهند. این داروها با کاهش تورم در بینی و بازکردن راه‌های هوایی عمل می‌کنند.
شما می‌توانید ضد احتقان‌های خوراکی را به شکل‌های مانند قرص یا کپسول، مایعات یا شربت خلط آور، پودرهای طعم‌دار و اسپری‌های ضد احتقان بینی پیدا کنید. البته قبل از مصرف هر کدام از داروها با پزشکان خودتان مشورت بگیرید؛ چراکه احتمال تداخل با سایر داروها وجود دارد.
اگر شرایط یا عفونت‌های خاصی دارید، پزشک احتمالا داروهایی را برای درمان علت اصلی علائم تجویز کند. در صورت داشتن بیماری مزمن ریوی، داروهای خاصی وجود دارند که می‌تواند مخاط شما را رقیق کنند. سالین هیپرتونیک درمانی است که از طریق ریزپاش (نبولایزر) استنشاق می‌شود. این محلول از سالین قوی‌تر است و می‌تواند موثرتر باشد.
سالین هیپرتونیک در دوزهای مختلف وجود دارد و می‌تواند برای درمان سرفه خلط دار در کودکان 6 سال و بالاتر استفاده شود. همچنین شربت کتوتیفن یکی از داروهایی است که در این مواقع تجویز می‌شود. البته هیچ‌وقت این دارو را بدون تجویز پزشک مصرف نکنید. برای درمان خلط گلو آنتی‌بیوتیک‌های مختلفی وجود دارد که پزشک با توجه به شدت مشکل شما بهترین آنتی بیوتیک برای خلط گلو را تجویز خواهد کرد.
چه زمانی به دکتر مراجعه کرد
شاید شما اول صبح متوجه خلط گلو شوید که معمولا دلیلی برای نگرانی نیست. همچنین بیماری، آلرژی فصلی یا بدن کم‌آب می‌تواند علت خلط پشت گلو باشد. از جمله بیماری‌هایی که باعث خلط می‌شود می‌توان به رفلکس اسید، آلرژی، آسم، فیبروز کیستیک، برونشیت مزمن و بیماری‌های ریوی اشاره کرد.
به‌عنوان مثال، رفلکس اسید باعث ایجاد خلط سفید گلو می‌شود یا برونشیت مزمن می‌تواند علت خلط خونی باشد. اگر علائمی مانند سرفه کردن خون، درد قفسه سینه، تنگی نفس و خس‌خس سینه دارید یا خلط گلو شما بیشتر از یک ماه ادامه داشت حتما نسبت به تهیه نوبت پزشک عمومی اقدام کنید و در مورد مشکل مشورت بگیرید.
جمع بندی
بدن هر شخصی همیشه مخاط تولید می‌کند. زمانی که مخاط اضافی مانند خلط گلو دارید، معمولا نشانه‌ای از این است که بدن شما در حال مبارزه با سرماخوردگی یا آلرژی است. داروها و درمان‌های زیادی وجود دارد که متناسب با شدت خلط می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. برای شروع درمان خلط گلو، درمان‌های خانگی مناسب هستند. اگر این نوع درمان‌ها برای شما موثر نبود، می‌تواند از محلول‌های نمکی استفاده کنید. این محلول‌ها در بیشتر موارد موثر بوده‌اند. اگر مقدار خلط شما به‌طور چشم‌گیری افزایش پیدا می‌کند یا علائم دیگری دارید که شما را نگران می‌کند، حتما به پزشک مراجعه کنید.
منابع:
