شاید نام قرص مورفین یا مرفین را در کنار داروهای دیگری چون متادون به‌عنوان داروهای مخدر شنیده باشید. از این دارو، معمولا برای تسکین درد استفاده میشود؛ با این وجود، اعتیاد هم به همراه دارد. در این مقاله از مجله سلامت دکترنکست در مورد این دارو توضیحات بیشتری خواهیم داد.
قرص مورفین چیست؟
Morphine یک داروی مخدر است که با مسدودکردن سیگنال‌های درد در طول اعصاب به مغز عمل می‌کند. از این دارو اغلب برای درمان دردهای متوسط تا شدید استفاده میشود. فرم طولانی رهش این دارو به‌شکل قرص برای کاهش دردهای شبانه‌روزی و فرمولاسیون با اثرات یک‌باره چون شیاف مورفین در صورت نیاز، برای کاهش درد فوری مصرف میشود.
این دارو متعلق به دسته‌ای از داروهایی‌ست که به‌عنوان مسکن‌های مخدر شناخته می‌شوند و نسبت به مسکن‌های عادی مثل داروی نوافن، اثرات فوری برای کاهش احساس و واکنش بدن شما به درد دارند. مورفین عموما به‌طور انحصاری و به‌صورت تزریقی استفاده می‌شد؛ اما انواع مختلفی از آن امروزه به بازار عرضه میشود و معمولا استفاده از آن را از طریق خوراکی و راه‌های دیگر تجویز می‌کنند.
موارد استفاده از داروی مورفین
قرص یا آمپول مورفین زیر نظر پزشک و در اغلب موارد برای تسکین دردهای شدید مانند درد ناشی از موارد زیر استفاده میشود:
- درد ناشی از یک ضربه بزرگ (به‌عنوان مثال، یک تصادف)؛
- عمل جراحی چون عمل قلب باز؛
- درد زایمان؛
- درد سرطان.
Morphine معمولا زمانی باید استفاده شود که سایر اشکال تسکین درد در مدیریت درد موفقیت‌آمیز نبوده باشند یا قادر به مصرف آن‌ها نبوده باشید.
نحوه استفاده از مورفین
استفاده از مورفین تزریقی یا قرص آن با پیروی از دستورالعمل‌هایی که پزشک یا داروساز به شما می‌دهد، بسیار مهم است؛ زیرا طبق شرایط شماست. پزشک دوز توصیه‌شده را در نسخه شما می‌نویسد. اگر زمان طولانی‌ست که این دارو را مصرف می‌کنید، مهم است که به‌طور ناگهانی مصرف آن را قطع نکنید. شما باید به‌تدریج و تحت نظر پزشک مقدار مصرفی را کاهش دهید.
تفاوت مورفین و پتیدین
شاید نام Morphine را در کنار داروهای دیگری به نام پتیدین شنیده باشید؛ اما باید گفت که این دو از نظر اثربخشی تفاوت دارند. برای روشن‌شدن این موضوع، باید گفت که پتیدین یک ماده مخدر مصنوعی‌ست که حدود یک‌دهم Morphine قدرت دارد.
خواص مورفین
همان‌طور که اشاره شد، استفاده از مورفین باعث تسکین درد فیزیکی میشود و بیشتر در فضای بیمارستانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این موارد، باعث کاهش گرسنگی و مهار رفلکس سرفه میشود. اثرات داروی مورفین شامل سرخوشی و تسکین درد است. مصرف این دارو بدون دستور پزشک و بیش از حد، وابستگی به آن را به همراه دارد و باید به فکر ترک اعتیاد به آن باشید؛ پس حتما طبق دستور پزشک و در مدت تعیین‌شده این دارو را مصرف کنید.
پزشکان بیماری‌های عمومی در دکترنکست
عوارض مورفین
پزشک با در‌نظر‌گرفتن شرایط شما و سنجیدن مزایا و معایب، مصرف این دارو را برای شما تجویز کرده است. با این وجود، همه مواد افیونی، از جمله همین دارو، می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند که برخی از این عوارض عبارت‌اند از:
- مشکلات تنفسی؛
- یبوست؛
- سردرد یا سرگیجه؛
- خستگی یا خواب‌آلودگی (به‌ویژه بلافاصله پس از مصرف دارو)؛
- از‌دست‌دادن اشتها؛
- توهمات، مشکلات حافظه و فراموشی؛
- نوسانات خلقی؛
- تهوع و استفراغ؛
- کاهش توانایی شناختی و مهارت‌های حرکتی؛
- خماری مورفین و اعتیاد به آن؛
- حالت تهوع و استفراغ.
این دارو روی افراد مختلف تاثیر متفاوتی دارد و ممکن است همه، برخی یا هیچ‌یک از این عوارض جانبی را نداشته باشید. اگر در حین مصرف درد شما به‌خوبی کنترل نشد یا متوجه شدید که باعث ایجاد احساس ناخوشایندی در شما میشود، با داروساز یا پزشک خود صحبت کنید. همچنین برای جلوگیری از عوارض جانبی جدی، همیشه آن را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف کنید.
خطرات مرتبط با مصرف مورفین
مصرف قرص مورفین قوی ممکن است رانندگی یا کار با ماشین‌آلات سنگین را برای شما دشوار کند. اگر به‌تازگی مصرف این دارو را آغاز کرده‌اید یا دوز مصرفی را تغییر داده‌اید، ممکن است در معرض خطر تصادف باشید. همچنین اگر مشکلات کلیوی دارید یا عملکرد کلیه شما مختل شده است، پزشک باید دوز این دارو را طبق شرایط شما تنظیم کند.
عوامل دیگری وجود دارند که ممکن است استفاده شما از مورفین را محدود کنند؛ برای مثال، در صورتی که الکل می‌نوشید یا داروهای دیگری مصرف می‌کنید که می‌توانند باعث خواب‌آلودگی شوند. پزشک بهترین فردی‌ست که به شما توصیه می‌کند که آیا این دارو مناسب شماست یا خیر.
ماندگاری مورفین در بدن
مورفین یک داروی سریعالاثر است که اثر آن بین 4 تا 6 ساعت باقی میماند. این دارو در عرض 15 ساعت از خون دفع میشود؛ اما برخی از روش‌های تست مورفین، ماندگاری آن را برای مدت طولانی‌تری حفظ می‌کنند. مورفین را می‌توان با آزمایش‌های استاندارد زیر در بدن تشخیص داد:
- آزمایش ادرار: دفع سریع مورفین از ادرار بین 1 تا 3 روز طول میکشد.
- آزمایش بزاق: مصرف این داروی مخدر بین 24-36 ساعت از طریق آزمایش بزاق قابل تشخیص است.
- تست مو: مصرف این داروی مخدر تا 90 روز از طریق این آزمایش قابل تشخیص است.
اعتیاد به مورفین و نشانه‌های آن
مصرف این دارو، می‌تواند منجر به وابستگی و اعتیاد شود. در واقع اثرات آرام‌بخش و سرخوشی قوی، این دارو را به‌نوعی به یک داروی مخدر تبدیل کرده است. اثرات آن بسیار شبیه به هروئین و سایر مواد مخدر قوی‌ست. علائم و نشانه‌های سوءمصرف این دارو عبارت‌اند از:
- حالت مستی و خلسه؛
- گفتار نامفهوم؛
- آهسته یا با تاخیر تکان‌دادن سر به داخل و خارج؛
- خواب‌آلودگی؛
- کاهش تعداد تنفس.
در چنین شرایطی، برای ترک مورفین باید زیر نظر متخصص اقدام کرد و قطع یک‌باره آن، ممکن است خطرات زیادی برای سلامت فرد به دنبال داشته باشد.
جمع بندی
مصرف داروی مخدری چون مورفین زیر نظر پزشک به‌طور قطع، مزایای بیشتری نسبت به معایب آن دارد. با این وجود، احتمال وابستگی به آن بالاست. در صورت مشاهده علائم سوءمصرف، بهتر است حتما با یک متخصص داخلی آنلاین مشورت کنید.
منابع:
webmd، drugs، healthdirect، dea، delamere، mtregis، harmonystuart
