غربالگری پاپ اسمیر چیست؟
غربالگری پاپ اسمیر (pap smear) که به آن pap test نیز میگویند، آزمایشی است که پزشک برای بررسی سرطان دهانه رحم در زنان از آن استفاده میکند. این غربالگری همچنین میتواند تغییراتی را در سلولهای دهانه رحم نشان دهد که ممکن است بعداً به سرطان تبدیل شود. در این مطلب دکترنکست به شرح جزئیات این نوع غربالگری پرداخته و چگونگی تفسیر نتایج آن را توضیح میدهد.
چرا پاپ اسمیر انجام میشود؟
آزمایش پاپ اسمیر برای بررسی تغییرات در سلولهای دهانه رحم قبل از تبدیل شدن به سرطان انجام میشود. اگر سلول سرطانی وجود داشته باشد، یافتن زودهنگام آن بهترین شانس را برای مبارزه فراهم میکند. در صورت وجود سلولهای پیشسرطانی، پیدا کردن زودهنگام تغییرات سلولی میتواند به جلوگیری از ابتلا به سرطان کمک کند. انجام پاپاسمیر به عنوان یک غربالگری روتین در زنان، موارد سرطان دهانه رحم تشخیص داده نشده را به شدت کاهش داده است. زنان 21 تا 65 ساله باید به طور منظم آزمایش پاپاسمیر را انجام دهند. اینکه این غربالگری هر چند وقت یکبار انجام شود، به سن، وضعیت سلامت و نتایج غربالگریهای قبلی شما بستگی دارد.
هر چند وقت یک بار باید غربالگری پاپ اسمیر انجام دهم؟
شما باید هر 3 سال یک بار از سن 21 تا 65 سالگی این آزمایش را انجام دهید. میتوانید آزمایش پاپ خود را با آزمایش ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) از سن 30 سالگی ترکیب کنید. در این صورت غربالگری هر 5 سال یک بار انجام میشود. HPV شایعترین عامل عفونی بیماریهای مقاربتی است و با ایجاد سرطان دهانه رحم مرتبط است.
در برخی موارد لازم است غربالگری پاپاسمیر به دفعات بیشتری انجام شود. این موارد عبارتند از:
- سرطان دهانه رحم یا تست پاپاسمیری که سلولهای پیشسرطانی را نشان میدهد
- عفونت HIV
- سیستم ایمنی ضعیف به دلیل پیوند عضو، شیمیدرمانی یا مصرف مزمن کورتیکواستروئید
- قرار گرفتن در معرض داروی دیاتیلاستیلبسترول (DES) قبل از تولد
شرایط مناسب جهت انجام غربالگری پاپاسمیر
در طول دوره قاعدگی نباید آزمایش پاپاسمیر انجام دهید. خونریزی شدید میتواند بر دقت آزمایش تأثیر بگذارد و به نتایج کاذب منجر شود. در صورتی که عفونت واژن (واژینیت) یا عفونت دهانه رحم (سرویسیت) دارید، دقت غربالگری کمتر خواهد بود و در این موارد اغلب نتایج کاذب به دست میآید.
جهت انجام غربالگری پاپاسمیر، موارد زیر را از 48 ساعت قبل از آزمایش انجام دهید:
- رابطه جنسی نداشته باشید و از روانکنندهها استفاده نکنید.
- از اسپری یا پودر در نزدیکی واژن استفاده نکنید.
- هیچچیزی از جمله تامپون، دارو، کرم و شیاف را وارد واژن نکنید.
- واژن را با آب، سرکه یا مایعات دیگر (دوش واژینال) شستوشو ندهید.
پاپ اسمیر چگونه انجام میشود؟
این آزمایش سلامت جنسی در مطب یا کلینیک پزشک شما انجام میشود. زمان آن حدودا از 10 الی 20 دقیقه متغیر است. نمونهبرداری به این صورت است که شما پاهای خود را روی تخت مخصوص باز میکنید. پزشک یک ابزار فلزی یا پلاستیکی (اسپکولوم) را در واژن شما قرار میدهد. آن را به گونهای داخل واژن باز میکند که دیواره واژن باز شود. در نتیجه امکان مشاهده دهانه رحم فراهم میشود. پزشک از یک سواب برای نمونه برداری از سلولهای دهانه رحم استفاده میکند. سپس آن را در یک ماده مایع در یک شیشه کوچک قرار میدهد و برای بررسی به آزمایشگاه میفرستد. تست پاپ اسمیر عارضه خاصی ندارد. صرفا ممکن است هنگام تماس سواب با دهانه رحم احساس درد خفیف داشته باشید که طبیعی است.
متخصصان زنان و زایمان و نازایی در دکترنکست
نتایچ پاپ اسمیر چگونه تفسیر میشود؟
نتایج غربالگری پاپاسمیر اغلب طی چند روز گزارش میشود. نتایج به دو صورت منفی (طبیعی) و مثبت (غیرطبیعی) است. در ادامه به طور خلاصه به تحلیل نتایج میپردازیم.
-
نتیجه منفی (طبیعی)
نتیجه منفی چیز خوبی است. بدان معناست که پزشک شما هیچ سلول پیشسرطانی یا سرطانی در دهانه رحم شما پیدا نکرده است. شما باید طبق همان برنامه 3 ساله یا 5 ساله که پیشتر گفته شد، غربالگری خود را ادامه دهید و نیازی به تکرار بیشتر تست نیست.
-
نتیجه مثبت (غیرطبیعی)
نتیجه مثبت لزوما به معنای وجود سرطان نیست. علل مختلفی میتوانند منجر به ایجاد نتایج مثبت شوند. این علل عبارتند از:
- التهاب خفیف یا تغییرات سلولی جزئی
- ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یا سایر عفونتها
- سرطان یا ضایعه پیشسرطانی
- نامطلوب بودن نمونه و خطای آزمایشگاهی
در صورتی که کمی قبل از انجام غربالگری پاپ اسمیر رابطه جنسی داشته یا از دیافراگم استفاده کرده باشید، ممکن است التهاب ایجاد شود. اگر التهاب یا تغییرات جزئی سلولی گزارش شود، پزشک ممکن است بدون اقدام تشخیصی یا درمانی دیگری، بیمار را پیگیری کند. این پیگیری یعنی ممکن است به شما پیشنهاد کند تا چند ماه دیگر مجددا آزمایش پاپ انجام دهید. اگر سلولهای غیرطبیعی تا آن زمان از بین نرفتند، پزشک ممکن است آزمایش و ارزیابیهای بیشتری را درخواست کند. این اقدامات ممکن است شامل روشی به نام کولپوسکوپی باشد.
کولپوسکوپی چیست؟
در طول کولپوسکوپی، پزشک شما یک اسپکولوم را در واژن شما قرار میدهد، درست مانند آزمایش پاپ. این بار با کولپوسکوپ به دهانه رحم نگاه میکند. کولپوسکوپ ابزاری است که دارای یک لنز و یک لامپ است و به پزشک اجازه میدهد تا دهانه رحم را بهتر ببیند. پزشک دهانه رحم را با یک محلول مایع پاک میکند. در نتیجه مناطق مشکوک برجسته میشوند. اگر پزشک مناطقی را با ظاهر غیرطبیعی ببیند، نمونهبرداری میکند (بیوپسی). سپس نمونه را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه (پاتولوژی) میفرستد.
پاپ اسمیر چه معایبی دارد؟
پاپاسمیر یک اقدام بیخطر تلقی میشود. اما این امکان وجود دارد که برخی از سلولهای غیرطبیعی یا سرطانهای دهانه رحم را تشخیص ندهد (منفی کاذب). باید اقدامات لازم جهت به حداقل رساندن نتایج مثبت و منفی کاذب توسط پزشک و بیمار انجام شود. همانطور که گفته شد، این آزمایش سرپایی ساده و بیدردسر، میزان وقوع سرطانهای دهانه رحم در مراحل پیشرفته را به شدت کاهش داده است. چرا که سلولهای سرطانی یا پیشسرطانی قبل از رسیدن به مراحل پیشرفته، شناسایی میشوند. بنابراین پایبندی به این غربالگری بسیار حائز اهمیت است.