آبله مرغان که به آن واریسلا زوستر نیز میگویند، عفونتی ویروسی است که ضایعات قرمزی ایجاد میکند. این ضایعات تاولی شده، پاره شده و سپس پوستهپوسته میشود. این بیماری برای افرادی که به آن مبتلا نشدهاند یا واکسن نزدهاند بسیار مسری است. میتوانید با واکسن از آبله مرغان و عوارض بعدی آن یعنی زونا پیشگیری کنید. آبله مرغان در کودکان بیشتر دیده میشود و در اغلب کشورهایی که واکسیناسیون سراسری آن انجام نمیشود (مانند ایران) بیشتر افراد در کودکی و در دوران مدرسه به آن مبتلا شدهاند. در این مطلب از دکترنکست به شرح علائم این بیماری و راههای پیشگیری از آن میپردازیم.
chicken pox ابله مرغان
این بیماری توسط ویروسی به نام ویروس واریسلا زوستر ایجاد میشود (به خود آبله مرغان نیز واریسلا زوستر گفته میشود). اگر واکسن آبله مرغان نزده باشید، ممکن است در جوانی و بزرگسالی به این ویروس مبتلا شوید. کودک مبتلا به آبله مرغان میتواند به راحتی ویروس را به سایر کودکان انتقال دهد. امروزه آبله مرغان بسیار کمتر دیده میشود زیرا اکثر کودکان در سنین پایین واکسینه میشوند.
قبل از تصویب اولین واکسن علیه آبله مرغان در ایالات متحده در سال ۱۹۹۵، تقریباً همه افراد به آبله مرغان مبتلا میشدند و تعداد بسیار کمی عوارض داشتند. در آن زمان ابتلا به این بیماری در سن پایین به دلیل عوارض کمتر، از فواید آبله مرغان و ابتلا به آن به صورت دستهجمعی به شمار میآمد. آبله مرغان کودکان به مراتب با عوارض کمتری نسبت به آبله مرغان در بزرگسالان همراه است.
یکبار ابتلا، ایمنی دائمی ایجاد میکند
وقتی آبله مرغان گرفتید، دیگر آن را از شخص دیگری نخواهید گرفت. اگر واکسینه نشدهاید، در هر سنی ممکن است به آبله مرغان مبتلا شوید. بزرگسالانی که به آبله مرغان مبتلا میشوند ممکن است دچار بیماری شدید شوند. بنابراین بهتر است در کودکی به آبله مرغان مبتلا شوید یا با واکسینه شدن از ابتلا به آن جلوگیری کنید.
راه های انتقال آبله مرغان
کودکان در هر سنی ممکن است به آبله مرغان مبتلا شوند. پس از قرار گرفتن در معرض آبله مرغان، ممکن است کودک شما یک تا سه هفته قبل از اینکه احساس بیماری کند خوب به نظر برسد. کودکان میتوانند ویروس را از دو روز قبل از بروز علائم بیماری تا زمان خوب شدن تمام بثورات پوستی پخش کنند. در ادامه میتوانید عکس آبله مرغان در کودکان را مشاهده کنید.
ویروس از راههای زیر منتقل میشود:
- تماس با کسی که آبله مرغان دارد
- تنفس هوای فرد مبتلا که عطسه یا سرفه میکند
- تماس با مایعات بثورات پوستی، چشم، بینی یا دهان کودک آلوده
تفاوت بین آبله و آبله مرغان چیست؟
آبله مرغان و آبله هر دو بیماری هایی هستند که روی پوست ایجاد بثورات میکنند، اما با هم تفاوت دارند. آبله یک بیماری بسیار جدیتر است که باعث بیماری شدید و مرگ میشود. این دو توسط ویروسهای مختلفی ایجاد میشوند. در حالی که این دو بیماری هر دو ایجاد بثورات میکنند، خود جوشها در زمانهای مختلف ایجاد میشوند و بثورات ظاهری متفاوتی دارند.
ضایعات پوستی آبله مانند یکدیگر بوده و همگی یکشکل به نظر میرسند، در حالی که ضایعات آبله مرغان با یکدیگر متفاوت بوده و هر کدام در یک مرحله قرار دارند. لکههای منفرد یکسان به نظر نمیرسند و برخی از آنها پوسته ایجاد میکنند. در حالی که برخی دیگر هنوز تاولی هستند. همچنین یک برنامه گسترده واکسیناسیون جهانی آبله را ریشه کن کرده است.
علائم آبله مرغان در کودکان
علائم آبله مرغان به راحتی قابل مشاهده است. ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی اغلب میتوانند به پوست کودک نگاه کنند و بفهمند که او آبله مرغان دارد یا خیر. علائم آبله مرغان معمولا به ترتیب زیر رخ میدهد:
علائم آبله مرغان در کودکان معمولا با تب، سردرد و از دست دادن اشتها شروع میشود. بعد از یک یا دو روز، راش روی بدن، صورت و پوست سر ظاهر میشود. بثورات بهصورت برجستگیهای قرمز کوچک شروع میشود و سپس به تاولهای پر از مایع تبدیل میگردد که در عرض چند روز پوسته پوسته میشوند. همچنین کودکان ممکن است گلودرد، معده درد یا بدن درد داشته باشند.
خلاصهای از علائم آبله مرغان
- تب
- احساس خستگی
- سردرد
- معده درد که یک یا دو روز طول میکشد
- بثورات پوستی که بسیار خارش دار است و شبیه تاولهای کوچک است
- برجستگی هایی پر از مایع
- پوستهپوسته شدن بعد از پارگی تاولها
- لکههای پوستی
- محو شدن لکهها
علائم آبله مرغان در بزرگسالان
علائم آبله مرغان در بزرگسالان مشابه علائم در کودکان است، اما ممکن است شدیدتر باشد. بزرگسالان ممکن است تب بالاتر، بثورات گستردهتر و تاولهای بیشتری نسبت به کودکان داشته باشند. همچنین احتمال بروز عوارض جدیتر مثل ذاتالریه یا آنسفالیت در بزرگسان وجود دارد.
با این وجود، همه افرادی که به آبله مرغان مبتلا میشوند علائمی ندارند و شدت علائم میتواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد.
متخصصان بیماریهای عفونی در دکترنکست
تشخیص آبله مرغان
علائم آبله مرغان به راحتی قابل تشخیص است. پزشکان اغلب میتوانند به پوست کودک نگاه کنند و متوجه شوند که آیا او به آبله مرغان مبتلا شده است یا خیر.
درمان آبله مرغان
درمان آبله مرغان در کودکان چگونه است؟ بایدها و نبایدهای آبله مرغان چیست؟
اطمینان حاصل کنید که کودک شما استراحت کافی داشته و مقدار زیادی مایعات دریافت میکند. آبله مرغان در عرض یکی دو هفته خود به خود از بین میرود.
درمان خارش آبله مرغان
برای اینکه کودکتان کمتر احساس خارش کند، میتوانید:
- یک پارچه خنک و مرطوب را روی بثورات فشار دهید.
- کودک خود را خنک نگه دارید.
- فرزندتان را تشویق کنید که خود را نخاراند. ناخنهای او را کوتاه کنید تا نتواند این کار را بکند.
- لوسیون حاوی آنتی هیستامین (یا پماد برای آبله مرغان که تجویز شده) را روی بثورات بمالید. این لوسیونها در داروخانه موجود است. اگر نمیدانید چه چیزی بخرید، از داروساز کمک بخواهید. این پماد برای آبله مرغان بزرگسالان نیز توصیه میشود.
- به کودک خود یک نوع آنتی هیستامین بدون نسخه بدهید. دیفن هیدرامین و ستیریزین دو نمونه از آنتیهیستامینهای بدون نسخه هستند.
- هر روز به کودک کمک کنید تا یک حمام یا دوش خنک داشته باشد. همچنین میتوانید کودک خود را با آب جو دوسر حمام کنید. وقتی او را خشک میکنید، با حوله مالش ندهید.
- به کودکتان آسپرین ندهید. آسپرین میتواند به کودکانی که تب دارند آسیب برساند. اگر کودک شما به مسکن نیاز دارد، از استامینوفن استفاده کنید. اگر مطمئن نیستید از چه محصولی استفاده کنید، از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
- برای جلوگیری از کمآبی بدن به کودک خود مایعات بدهید. اگر برایتان سوال است که “برای آبله مرغان چی بخوریم” مایعات سرد و رژیم غذایی ملایم در صورت ابتلا به زخم دهان به شما کمک خواهد کرد.
اگر نوزادم آبله مرغان گرفت چه کنم؟
اگر نوزاد تازه متولد شده شما (تا ۳ ماهگی) به آبله مرغان مبتلا شد، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. آبله مرغان برای نوزادان تازه متولد شده بیشتر از سایر افراد سالم خطر دارد.
چه کسانی بیشتر در معرض عوارض آبله مرغان هستند؟
افراد سالمی که به آبله مرغان مبتلا میشوند معمولاً عوارضی ندارند. با این حال، ابتلا به یک مورد شدید آبله مرغان میتواند برای نوزادان بسیار کمسن، نوجوانان، افراد باردار و افرادی که دارای مشکلات ایمنی هستند مانند بیماران پیوندی، خطرناکتر باشد. این گروه همچنین شامل افراد مبتلا به سرطان یا HIV یا افرادی است که تحت درمان با داروهای شیمیدرمانی یا استروئید هستند.
آیا آبله مرغان میتواند کشنده باشد؟
اکثر افراد بدون عارضه بهبود مییابند. با این حال، افراد کمی بودهاند که بر اثر آبله مرغان جان خود را از دست دادهاند.
جلوگیری از آبله مرغان
خوشبختانه واکسن آبله مرغان وجود دارد و برای ایمنی کافی دو دوز توصیه میشود. هنگامی که کودک شما زیر ۱۳ سال سن دارد، باید یک دوز را بین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و دومی را در سن چهار تا شش سالگی دریافت کند. اگر ۱۳ سال یا بیشتر سن دارید و هرگز واکسن را دریافت نکردید، باید دو دوز را با فاصله حداقل ۲۸ روز دریافت کنید. واکسیناسیون بیش از ۹۰ درصد در پیشگیری از آبله مرغان موثر است.
چه کسانی نباید واکسن آبله مرغان را دریافت کنند؟
افرادی هستند که نباید واکسن آبله مرغان را دریافت کنند. شما نباید واکسن آبله مرغان را دریافت کنید اگر:
- به واکسن یا هر قسمتی از آن حساسیت دارند.
- باردار هستید یا فکر میکنید ممکن است باردار باشید.
- سیستم ایمنی ضعیفی دارید.
- مبتلا به سل هستید.
- بیمار هستید.
- اخیراً تزریق خون یا هر واکسن با میکروب زنده دیگری داشتهاید.
متخصصان پوست و مو در دکترنکست
آیا بزرگسالان میتوانند به آبله مرغان مبتلا شوند؟
هنگامی که کودکان به آبله مرغان مبتلا میشوند، بدن آنها با ساخت مادهای به نام آنتیبادی با این بیماری مبارزه میکند. آنتیبادیها با ویروس مبارزه میکنند و به بدن کمک میکنند تا خوب شود. این آنتیبادیها در طول زندگی در بدن باقی میمانند. اگر یک فرد بالغ با ویروس تماس پیدا کند، آنتیبادیها برای مبارزه با میکروب وجود دارند.
آبله مرغان در بارداری
اگر یک زن باردار به آبله مرغان مبتلا شود علائمی مشابه به آبله مرغان در بزرگسالان را تجربه میکند. آبله مرغان در دوران بارداری علاوه بر علائمی که برای مادر دارد ممکن است خطر عوارضی مثل ذاتالریه، آنسفالیت و زایمان زودرس را افزایش دهد. همچنین ممکن است ویروس به جنین منتقل شود که باعث ایجاد سندرم واریسلا مادرزادی میگردد. این سندرم میتواند باعث ایجاد ناهنجاری در جنین شود.
در صورتی خانم باردار در معرض آبله مرغان قرار گیرد باید حتما با پزشک مشورت کند. واکسن آبله مرغان موثرترین راه برای پیشگیری از آبله مرغان است اما در دوران بارداری توصیه نمیشود. به این ترتیب پزشک ممکن است از داروهای ضدویروس و آنتیبادیهای درمانی برای کاهش شدت عفونت و محافظت از جنین در برابر عوارض استفاده کند.
جمع بندی
آبله مرغان یک بیماری ویروسی مسری است که با تظاهر ضایعات پوستی تاولی همراه است. این بیماری با واکسیناسیون قابل پیشگیری است. با این حال بسیاری از افراد به دنبال ابتلا در کودکی نسبت به آن ایمن میشوند. آبله مرغان در صورت ابتلا در بزرگسالی به احتمال بیشتری با عوارض همراه خواهد بود. بنابراین اگر بالای ۱۳ سال سن دارید و در کودکی به آن مبتلا نشدهاید، برای دریافت دو دوز واکسن به فاصله ۲۸ روز اقدام کنید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سیر بیماری و ضایعات پوستی در drnext از متخصص بیماری های عفونی و متخصص پوست مو نوبت ویزیت دریافت کنید.