بیماری لایم چیست؟
لایم شایع‌ترین بیماری منتقله از طریق کنه در آمریکا است. علائم و نشانه‌های اولیه بیماری لایم که توسط باکتری Borrelia burgdorferi ایجاد می‌شود شامل تب، لرز، سردرد، خستگی، درد ماهیچه‌ها و مفاصل و تورم غدد لنفاوی است. افرادی که لایم می‌گیرند، اغلب فکر می‌کنند که به آنفولانزا مبتلا شده‌اند. کنه پا سیاه تنها موجودی است که می‌تواند Borrelia burgdorferi (عامل بیماری لایم) را بین حیوانات یا بین حیوانات و انسان منتقل کند. کنه پا سیاه که توسط طیف وسیعی از میزبان‌ها حمل می‌شود، بسیار کوچک است. اگر این کنه به Borrelia burgdorferi آلوده باشد، نیش آن می‌تواند پیامدهای سلامتی مهمی را به دنبال داشته باشد. دکترنکست در این مطلب به شرح علائم و احتمال بروز افسردگی پس از آن می‌پردازد.
علامت اصلی لایم چیست؟
یکی از اصلی‌ترین علائم نشان‌دهنده لایم، بثورات متمایز ناشی از نیش کنه است. گاهی اوقات این بثورات مانند “چشم گاو” به نظر می‌رسد. اما بیشتر اوقات، بثورات فقط یک دایره قرمز هستند. عدم درمان و یا حالت مزمن لایم شامل علائم خستگی، اختلالات خواب، درد مفاصل یا عضلات، تورم در مفاصل، کاهش حافظه کوتاه مدت یا توانایی تمرکز و مشکلات گفتاری است.
اختلالات روان‌شناختی
اختلالات خلقی و بیماری‌های روانی تظاهرات شایع لایم و سایر عفونت‌های منتقله از طریق کنه هستند. با این حال، زمانی که عفونت‌های منتقله از کنه برای مدت طولانی تشخیص داده نشود، افراد طیف وسیعی از علائم عصبی-روانی را تجربه می‌کنند. بیماری لایم می‌تواند باعث اضطراب، حملات پانیک، افسردگی، اختلال دوقطبی، اختلالات رشد، اوتیسم، اسکیزوفرنی، PTSD، اعتیاد، بی‌خوابی، اختلالات شناختی، زوال عقل، خشونت و حتی خودکشی شود.
تشخیص بیماری لایم به عنوان علت، چالش برانگیز است
بیش از ۴۰۰ مقاله بررسی شده در مورد ارتباط بین بیماری لایم و علائم عصبی روانی وجود دارد. بزرگ‌ترین چالش برای افرادی که از اختلالات خلقی رنج می‌برند این است که بیشتر پزشکان سلامت روان برای جستجوی علل زمینه‌ای علائم از جمله بیماری لایم، آموزش ندیده‌اند. بسیاری از مردم در نهایت برای سال‌ها، یا حتی برای تمام عمر، بدون دلیل شناخته شده‌ای از داروهای تثبیت‌کننده خلق استفاده می‌کنند. در برخی افراد مبتلا به لایم، علائم خلقی ممکن است با دارو بهبود یابد، اما علائم اغلب عود می‌کند.
لایم و افسردگی
هنگامی که عفونت حاد با بیماری لایم به درستی درمان شود، افسردگی به ندرت ظهور پیدا می‌کند. در بیمارانی که به درستی تشخیص داده نمی‌شوند یا به طور موثر درمان نمی‌شوند، افسردگی شایع است. افرادی که از افسردگی ناشی از عفونت‌های منتقله از طریق کنه رنج می‌برند نیز اغلب علائم دیگری مانند خستگی، سردرد یا درد مفاصل را تجربه خواهند کرد. این علائم اضافی نشانه خوبی هستند که شک کنیم یک بیماری دیگر باعث افسردگی شده است.
بیماری لایم مزمن و افسردگی
از آنجایی که تشخیص صحیح بیماری لایم در مراحل انتهایی ممکن است سال‌ها طول بکشد، معمولاً برای افرادی که از افسردگی رنج می‌برند داروهای ضدافسردگی تجویز می‌شود. آن‌ها اغلب مجبورند داروهای ضدافسردگی متعددی را امتحان کنند زیرا افسردگی آن‌ها با داروهای اولیه کاهش نیافته است. ممکن است مهم باشد که حتی پس از تشخیص لایم برای تثبیت خلق فرد، مصرف داروی ضدافسردگی ادامه یابد. معمولاً پس از درمان مؤثر بیماری لایم در مراحل پایانی، افراد می‌توانند داروهای روانپزشکی خود را کنار بگذارند.
اختلال افسردگی اساسی (GAD)
اختلال افسردگی اساسی (GAD) می‌تواند با بیماری‌های زمینه‌ای مانند عفونت‌های منتقله از کنه همراه باشد. علائم اختلال افسردگی اساسی ممکن است شامل خلق افسرده، تحریک‌پذیری، نوسانات خلقی، بی‌خوابی، خستگی، تمرکز مختل و مشکلات شناختی باشد. علاوه بر تغییرات فیزیولوژیکی که در لایم رخ می‌دهد، ابتلا به یک بیماری مزمن می‌تواند به دلیل ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزانه، لذت بردن از سرگرمی‌ها، درگیر شدن در روابط یا زندگی با عدم اطمینان نسبت به پیامدهای یک بیماری مزمن، باعث افسردگی شود.
بیماری لایم و اضطراب
اضطراب همانند افسردگی، یک علامت رایج روانپزشکی است که می‌تواند با بیماری لایم مرتبط باشد. مانند سایر علائم عصبی روانپزشکی، اضطراب توسط التهاب و تغییرات متابولیکی که در عفونت‌های منتقله از کنه رخ می‌دهد، ایجاد می‌شود. نگرانی در مورد سلامتی فرد، به ویژه اگر علل آن مشخص نشده باشد، می‌تواند به اختلالات اضطرابی یا هراس منجر شود.
انواع اضطراب به دنبال بیماری لایم
انواع مختلفی از اضطراب ممکن است در لایم ظاهر شود که عبارتند از: حساسیت بیش از حد، اختلال اضطراب اجتماعی، اختلال هراس، اختلال وسواس فکری جبری (OCD) و اختلال اضطرابی پس از سانحه (PTSD). از میان عفونت‌های مرتبط با کنه، بارتونلا بیشتر از سایرین در ایجاد اضطراب نقش دارد.
سایر بیماری‌های خلقی مرتبط با لایم
موارد متعددی از اختلالات خلقی در زمینه لایم گزارش شده‌اند. اخیرا شیوع اختلال شخصیت دوقطبی در بیماران مبتلا به لایم مزمن گزارش شده است.
جهت مدیریت تظاهرات روان‌شناختی لایم چه باید کرد؟
اتخاذ یک رویکرد جامع در خصوص سلامت بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی، به ویژه در مواردی که تظاهرات چند سیستمی و چند علامتی دارند، بسیار حائز اهمیت است. برای کسانی که یک علت زمینه‌ای مانند بیماری مزمن سیستمیک دارند، نتایج درمان بسیار بهتر است. در سایر افرادی که اختلالات خلقی و روانپزشکی در آن‌ها بدون علت ارگانیکی ایجاد شده است، پیش‌آگهی ضعیف‌تر خواهد بود.
