دیابت ملیتوس و بروز آن بعد از ابتلا به پانکراتیت

همانطور که می‌دانید بیماری دیابت نوعی اختلال اندوکرین است. این بیماری به انواع مختلفی تقسیم بندی می‌شود. دیابت ملیتوس می‌تواند به صورت اولیه و یا به طور ثانویه اتفاق بیافتد. برای مثال دیابت نوع دو جزو موارد اولیه این بیماری است. همانطور که می‌دانید اکثر افراد با دیابت ملیتوس به نوع 2 آن مبتلا هستند.

از طرف دیگر تنها تعداد کمی از این بیماران درگیر نوع ثانویه این اختلال می‌باشند. دیابتی که بعد از ابتلا به بیماری پانکراتیت در افراد ایجاد می‌شود، جزو دسته ثانویه این بیماری می‌باشد. همانطور که می‌دانید، پانکراس (لوزالمعده) عضوی از بدن است که وظیفه تولید برخی از آنزیم‌های گوارشی و همچنین تعدادی از هورمون‌های بدن (انسولین و گلوکاگون) را بر عهده دارد.

التهاب پانکراس که به آن پانکراتیت گفته می‌شود ممکن است به طور حاد و یا مزمن اتفاق بیافتد. نوع حاد این بیماری معمولا بسیار پر علامت بوده و با درد شدید همراهی دارد. باید توجه داشت که ابتلا به پانکراتیت یکی از اورژانس‌های مهم پزشکی است. التهاب پانکراس ممکن است به دلایل مختلفی به وجود آید. از این دلایل می‌توان به استفاده از الکل و یا داروهای مختلف اشاره کرد. التهاب حاد پانکراس می‌تواند باعث اختلال در تولید آنزیم‌ها و هورمون‌های ذکر شده شود.

اختلال در تولید هورمون انسولین، متابولیسم گلوکز در بدن را دچار اشکال می‌کند و می‌تواند باعث بروز دیابت شود. این نوع از دیابت برای اولین بار در قرن 19 معرفی گردید. ولی با توجه به اهمیت بسیار بالای این بیماری و عوارض خطرناکی که ممکن است به همراه داشته باشد، تا به امروز مطالعات بسیار زیاد و گسترده‌ای در این زمینه انجام شده است.

مطالعه‌ای که در سال 2021 منتشر شد به بررسی مسائل مربوط به این نوع از دیابت پرداخت. اطلاعات مربوط به این مطالعه به طور مختصر در زیر توضیح داده شد.

نتایج حاصل از مطالعات

مطالعات نشان داده‌اند که افرادی که به پانکراتیت مبتلا می‌شوند (حتی در مواقعی که هیچ گونه سابقه‌ی دیگری از ابتلا به بیماری برون ریز پانکراسی نداشته باشند)، نسبت به جمعیت نرمال جامعه در خطر بالاتری (2 برابر) برای ابتلا به دیابت قرار دارند.

باید توجه داشت که این نوع از دیابت در چهار پنجم از مواقع بعد از پانکراتیت مزمن و یک پنجم موارد بعد از پانکراتیت حاد ایجاد می‌شود. ولی باید در نظر داشت که احتمال بروز دیابت بعد از ابتلا به هر نوع از پانکراتیت‌های ذکر شده، با هم برابر است.

قابل ذکر است که در کسانی که حملات پانکراتیت حاد به طور مکرر اتفاق می‌افتد در خط بالاتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند. همچنین مطالعات نشان داده‌اند که احتمال بروز دیابت بعد از پانکراتیت در آقایان میانسال غیر چاق بیشتر است. دیابت ناشی از پانکراتیت، احتمال سرطان پانکراس را افزایش می‌دهد.

روش‌های مختلفی برای درمان این بیماری پیشنهاد شده است. خط اول درمان استفاده از متفورمین می‌باشد. نویسندگان این مطالعه پیشنهاد کرده‌اند که در بیمارانی که دچار پانکراتیت حاد می‌شوند، تا مدت‌ها پیگیری از نظر امکان ابتلا به دیابت ثانویه به پانکراتیت انجام شود.

DIAGNOSIS OF ENDOCRINE DISEASE: Post-pancreatitis diabetes mellitus: prime time for secondary disease

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

اینستاگرام  تلگرام  لینکدین  آپارات  توییتر  فیسبوک  یوتیوب