میتوکندری در دیابت تیپ ۲ بر خلاف انتظارات نقش عمده‌ای را ایفا میکند.
مقدمه
دیابت تیپ 2 یکی از شایع‌ترین بیماریهای غیرقابل انتقال است. این بیماری اغلب به دنبال مقاومت به انسولین که خود به معنی عدم توانایی بافتها در پاسخ به انسولین است، میباشد. دیابت همچنین منجر به اختلال هموستاز متابولیک میشود. دیابت، یک بیماری متابولیک مزمن است که در اثر تولید و ترشح ناکافی انسولین ایجاد میشود. در صورت ابتلا به دیابت تیپ 2 (T2D)، ناتوانی بافتها در پاسخ کافی به انسولین نیز اضافه می‌گردد. این تغییرات منجر به غلظت بالای گلوکز در خون میشود که به مرور منجر به عوارض مختلفی می‌گردد. دیابت امروزه یکی از شایع‌ترین بیماریهای غیرواگیر است. طبق اطلس دیابت فدراسیون بین‌المللی دیابت 2019، 463 میلیون نفر در جهان از دیابت رنج می‌برند.
پاتوژنز دیابت تیپ ۲
پاتوژنز T2D را می‌توان با فرضیه triumvirate توضیح داد. که بر اساس آن اختلال عملکرد سه ارگان اصلی – کاهش ترشح انسولین در لوزالمعده، افزایش تولید گلوکز کبدی و کاهش جذب گلوکز از ماهیچه‌ها – به طور تجمعی منجر به افزایش قند خون میشود. این فرضیه بعداً گسترش یافت و بافت‌های دیگری را که به هموستاز گلوکز کمک می‌کنند را شامل شد. مانند بافت چربی، کلیه، روده، سلولهای α پانکراس و سیستم عصبی، که همراه با سه مورد قبلی شر هشتگانه دیابت را تکمیل میکند، شامل شد.
در سطح بافتها و سلول‌ها، مکانیسم اصلی پاتوفیزیولوژیکی که مخل عملکرد متابولیک طبیعی میباشد مقاومت به انسولین (IR) است. که به معنای ناتوانی بافتها در پاسخ به سیگنال انسولین تعریف میشود. در ابتدا، پانکراس با تولید بیش از حد انسولین این نقص را جبران میکند. اما در مرحلهای از پیشرفت بیماری، ترشح انسولین نیز کاهش می‌یابد. IR عمدتا بر کبد، ماهیچه‌های اسکلتی و بافت چربی تأثیر می‌گذارد، که منجر به کنترل ناکافی ماده مغزی توسط این بافتها میشود. این بافتها به جای ذخیره و اکسیداسیون گلوکز و لیپیدها در حالت تغذیه شده، به واسطه تجزیه ذخایر و صادرات گلوکز و اسیدهای چرب به جریان خون، مانند اندام در حالت Fasting عمل می‌کنند. این اضافه بار باعث افزایش قند خون، تجمع چربی اکتوپیک و در نتیجه بدتر شدن IR میشود.
نتیجه
میتوکندری در دیابت تیپ ۲ و در مکانیسم مقاومت به انسولین، به عنوان بازیگر اصلی در متابولیسم انرژی سلولی نقش دارد. عملکرد میتوکندری تحت تاثیر مقاومت انسولین در بافت‌های مختلف قرار میگیرد. از بین بافتها، کبد و ماهیچه‌های ارادی بیشترین تاثیر را بر هموستاز گلوگز کل بدن دارا می‌باشند. تمرکز این مقاله بر مطالعات انسانی که به بررسی عملکرد میتوکندری در کبد، ماهیچه و سلولهای خونی در زمینه دیابت تیپ ۲ می‌پردازد، میباشد. همچنین، مداخلات متفاوت که میتوکندری در مقاومت به انسولین و دیابت تیپ ۲ را نشانه گرفته در ادامه ذکر شده است.
به منظور مقایسه بهتر اطلاعات، مطالعات انتخاب شده‌ای که از رسپیرومتری برای اندازه‌گیری عملکرد میتوکندری وجود دارد، ضمیمه شده است. روی هم رفته، توانایی تنفسی میتوکندری به نظر، نشانگر متابولیک میباشد. با توجه به این که همزمان با پیشرفت بیماری کاهش می‌یابد ولی بعد از مداخلات سبک زندگی (مانند ورزش) و دارویی افزایش می‌یابد. همچنین همراهی با بهبود در سلامت متابولیک دارد. در آخر، روش‌های درمانی نوین که به منظور هدف قرار دادن میتوکندری توسعه داده شده‌اند، پتانسیل این را دارا هستند که روش‌های درمانی در هم آمیخته اتخاذ شوند. که هم علل و هم نقص‌های ثانویه دیابت را درمان کنند و بهبود ببخشند.
PubMed-Targeting Mitocondria in Diabetes
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
