خواب زیاد هم دقیقا همچون عدم خواب کافی، می‌تواند مضراتی برای بدن داشته باشد. این در حالی است که کمتر به مسئله بیش‌ازحد‌خوابیدن پرداخته می‌شود. زیاد‌خوابیدن می‌تواند نشان از برخی بیماری‌های جدی مانند افسردگی داشته باشد و به دنبال خود، مشکلاتی از جمله دیابت، بیماری قلبی و… را بیاورد. پس حتی اگر زیاد‌خوابیدن برای‌تان لذت‌بخش است؛ اما برای حفظ سلامتی خود، باید این مسئله را کنترل کنید.
قطعا این سوال برای‌تان پیش می‌آید که چطور می‌توان خواب زیاد را کنترل کرد و اصلا علت آن چیست؟ ما قصد داریم در این مقاله به بررسی این مسئله بپردازیم و تا حد امکان به سوالات شما در رابطه با زیاد‌خوابیدن پاسخ دهیم.
چقدر خوابیدن بیش‌ازحد تلقی می‌شود؟
خواب کافی و مورد نیاز برای هر فرد در طول زندگی به میزان قابل توجهی متفاوت است. این کاملا به سن، سطح فعالیت و همچنین سلامت عمومی و عادات سبک زندگی شما بستگی دارد. به‌عنوان مثال، در طول دوره‌های استرس یا برخی بیماری‌ها، ممکن است نیاز به خواب افزایش یابد یا مثلا علت خواب زیاد در زنان ممکن است به دلیل بارداری باشد. اگرچه نیاز به خواب از فردی به فرد دیگر و در طول زمان متفاوت است؛ اما متخصصان معمولا به بزرگسالان توصیه می‌کنند که در هر شب، بهتر است بین 7 تا 9 ساعت بخوابند.
از طرفی، زیاد‌خوابیدن در نوزادان امری طبیعی است؛ اما گاهی ممکن است این خواب، بیشتر از حد معمول باشد. در این صورت، باید حتما به پزشک مراجعه کنید؛ چرا‌که علت خواب زیاد نوزاد، می‌تواند نشان از برخی بیماری‌ها مانند عفونت داشته باشد.
علت خواب زیاد در افراد چیست؟
اگرچه زیاد‌خوابیدن گاهی طبیعی است؛ اما در صورت مداومت و تکرار، می‌تواند حاکی از یک مشکل اساسی در سلامتی باشد. این عارضه باعث می‌شود افراد در طول روز از خواب‌آلودگی شدید رنج ببرند که معمولا با چرت‌زدن یا خواب بعد از ظهر برطرف نمی‌شود. همچنین باعث می‌شود که آن‌ها، شب‌ها برای مدت‌زمان غیر معمولی بخوابند. بسیاری از افراد مبتلا به پرخوابی، علائمی مانند انرژی کم، اضطراب و مشکلات حافظه را به دلیل نیاز مداوم خود به خواب تجربه می‌کنند. در ادامه، برخی علل زیاد‌خوابیدن را بررسی می‌کنیم.
آپنه انسدادی خواب
آپنه انسدادی خواب، گاهی می‌تواند علت خواب آلودگی زیاد در طول روز باشد. این اختلال باعث می‌شود که افراد در طول خواب به‌طور لحظه‌ای نفس نکشند. در نتیجه، در چرخه خواب طبیعی اختلال ایجاد می‌شود که همین منجر به افزایش نیاز به خواب خواهد شد. آپنه همچنین می‌تواند علت عرق زیاد در خواب هم باشد.
اختلال در چرخه خواب
مسائل متعددی می‌توانند باعث اختلال و وقفه در چرخه خواب شوند. این اختلال، می‌تواند علت خستگی و خواب آلودگی زیاد باشد. این وقفه‌ها ممکن است به دلیل سروصداهای بلند، روشن‌بودن چراغ‌ها، مصرف کافئین قبل از خواب، داشتن درد و سندرم پای بی‌قرار به وجود آیند.
نارکولپسی (Narcolepsy)
نارکولپسی یک بیماری مرتبط با خواب است که می‌تواند فرد را در طول روز، دچار خواب‌آلودگی شدید کند. این حالت، حتی بعد از یک خواب کامل شبانه یا با چرت‌زدن در روز از بین نمی‌رود و فرد باید تحت درمان قرار گیرد.
کم‌کاری تیروئید
شرایط فیزیکی مانند کم‌کاری تیروئید نیز ممکن است در برخی موارد، بر الگوهای خواب تاثیر بگذارد و علت خواب زیاد در مردان یا زنان شود. داشتن تیروئید کم‌کار ممکن است باعث شود فرد حتی پس از یک استراحت کامل شبانه هم در طول روز دچار خواب‌آلودگی شود.
فصل بهار
از آنجایی که در فصل بهار، مویرگ‌ها گشاد می‌شوند، جریان خون در بدن افزایش می‌یابد؛ همین امر، باعث می‌شود تا خون و اکسیژن کمتری به مغز برسد. در نتیجه این موضوع، علت بی حالی و خواب زیاد در فصل بهار خواهد بود.
داروها
برخی از داروها همچنین ممکن است علت خواب الودگی زیاد به‌عنوان یک عارضه جانبی باشند. مصرف چنین داروهایی ممکن است بر کیفیت زندگی روزمره شما تاثیر بگذارد؛ برای مثال، منجر به خواب‌آلودگی در محل کار شود. بنابراین اگر کنار‌آمدن با خواب‌آلودگی بیش‌ازحد ناشی از مصرف دارو برای‌تان دشوار است، باید برای تغییر دوز مصرفی با پزشک خود مشورت کنید.
طبع افراد
علت خواب زیاد در طب سنتی می‌تواند به طبع افراد مربوط باشد. در این صورت، افرادی با طبع گرم و تر یا سرد و تر نیاز بیشتری به خواب دارند. در چنین حالتی، مصرف غذاهای سرد می‌تواند منجر به خواب‌آلودگی شود. پرخوری و مصرف غذاهای چرب هم می‌تواند به افزایش زمان خواب منجر شود. خوردن غذاهای چرب همچنین ممکن است علت جنب شدن زیاد در خواب، افزایش وزن و در نتیجه عامل خروپف باشد.
علت خواب زیاد از نظر روانشناسی
اصلی‌ترین علت خواب آلودگی زیاد از نظر روانشناسی، افسردگی است. در واقع رابطه بین مشکلات خواب و افسردگی دو‌طرفه است. به‌عبارتی، اختلال در خواب، هم یک عامل خطر و هم یکی از علائم افسردگی است. استرس و افسردگی هر دو می‌توانند باعث ایجاد خستگی و کسلی در بدن شوند که همین منجر به نیاز بیش‌ازحد به خواب خواهد شد. البته به یاد داشته باشید که گاهی علت خواب آلودگی زیاد در زنان و تغییرات خلقی آن‌ها به دلیل عادت ماهانه است و نیازی به نگرانی نیست.
همچنین استرس و نگرانی برای آینده و زندگی، می‌تواند علت خواب زیاد در نوجوانان دختر و پسر باشد. قطعا می‌دانید که افسردگی، استرس و پیامدهای ناشی از آن‌ها، می‌توانند به‌طور کلی زندگی فرد را مختل کنند. بنابراین، بهتر است در چنین مواردی حتما از یک متخصص یا روان پزشک آنلاین کمک بگیرید.
پزشکان بیماری‌های عمومی در دکترنکست
چطور خواب زیاد را کنترل کنیم؟
زیاد‌خوابیدن می‌تواند اثرات منفی مانند سردرد، مشکل در تمرکز و حافظه، چشم و صورت پف‌کرده، اضطراب و افسردگی، چاقی و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و دیابت را به همراه داشته باشد. بنابراین، ضروری است که برای حفظ سلامت بدن، میزان خواب خود را کنترل کنید. در ادامه، راهکارهایی برای کنترل این مشکل در اختیارتان می‌گذاریم.
- زنگ ساعت خود را همیشه تنظیم کنید. تنظیم زنگ ساعت برای هر روز، می‌تواند در مرتب‌کردن الگوهای خواب به بدن کمک کند و آن را به ریتم طبیعی خود بازگرداند.
- بهتر است چرت‌های کوتاه بزنید یا به‌طور کل از چرت‌زدن خودداری کنید. چرت‌زدن زیاد ممکن است الگوی خواب بدن را مختل کند و باعث خواب زیاد شود.
- هنگام خواب، نور اتاق را تنظیم کنید. وجود نورهای زیاد در زمان خواب، می‌تواند باعث تحریک مغز و جلوگیری از خواب شود.
- برای افزایش کیفیت خواب خود و در نتیجه، جلوگیری از خواب‌آلودگی در طول روز، بهتر است استفاده از گوشی و وسایل الکترونیکی را کنار بگذارید.
- یک دفترچه خواب داشته باشید. اگر در مورد خواب خود نگرانی دارید، در مورد آن بنویسید. اینکه هر شب چه میزان می‌خوابید، چقدر طول می‌کشد تا خوابتان ببرد، اینکه در طول روز چرت می‌زنید یا نه و هر چیز دیگری که تصور می‌کنید مهم است را یادداشت کنید. این دفترچه می‌تواند اطلاعات مهمی را در اختیار پزشک شما قرار دهد و به سلامتی شما کمک کند.
جمع بندی
مسلما بدن برای حفظ سلامتی و انرژی خود در طول روز به خواب نیاز دارد؛ اما گاهی ممکن است همین خواب، برای بدن خطرناک شود! زیاد‌خوابیدن به‌صورت مداوم و غیر طبیعی، می‌تواند هشداری برای به‌خطرافتادن سلامت بدن باشد. بنابراین، لازم است در این زمینه آگاهی داشته باشید تا در صورت وقوع، با کمک پزشک، سلامت خود را حفظ کنید.
ما در این مطلب از مجله سلامت دکترنکست سعی کردیم به بررسی علل و راه‌های کنترل خواب زیاد بپردازیم. باز هم اگر سوالی در رابطه با خوابیدن زیاد دارید، می‌توانید آن را مطرح و از پزشکان دکترنکست کمک بگیرید.
منابع:
