زیره برای کاهش وزن، سنبل‌الطیب برای بهبود خواب، زردچوبه برای کاهش التهاب و … امروزه مصرف گیاهان دارویی به میزان قابل‌توجهی افزایش یافته است. چرا که مردم تصور می‌کنند این مواد به واسطه گیاهی و طبیعی بودنشان، ایمن‌تر هستند. طبق آمار، ۸۰٪ از جمعیت جهان، انواع مختلفی از محصولات گیاهی را مصرف می‌کنند. این میزان سالانه ۱۰ تا ۲۰٪ افزایش پیدا می‌کند. اما آیا به راستی همیشه مصرف گیاهان دارویی ایمن و بدون عارضه است؟ دکترنکست در این مقاله به بررسی پاسخ این سوال می‌پردازد.
گیاه دارویی همراه با مخلفات!
با وجود اینکه گیاهان دارویی اثرات درمانی ثابت شده‌ای دارند و ما در استفاده روزمره، این اثرات را مشاهده می‌کنیم، اما عموما پودر یا مایعی که به عنوان گیاه دارویی استفاده می‌کنیم، تنها شامل آن گیاه نیست. معمولا همراه با ماده اصلی، آلودگی‌هایی در فراورده وجود دارد که می‌تواند عوارضی برای فرد ایجاد کند. بنابراین این باور که استفاده از گیاهان دارویی به طور کامل ایمن است و مشکلی برای ما ایجاد نمی‌کند، اشتباه است.
چرا مردم از گیاهان دارویی استفاده می‌کنند؟
شاید اصلی‌ترین علت شیوع استفاده از داروهای گیاهی میان مردم، باور به این مسئله است که هر آنچه طبیعی است، ایمن است (که این باور اشتباه است!). علت بعدی می‌تواند کمتر بودن هزینه‌ی تهیه گیاهان دارویی باشد که این موضوع برای قشر کم درآمد جامعه اهمیت بالایی دارد. علت دیگر، این باور است که گیاهان دارویی مواد شیمیایی ندارند و در نتیجه مسمومیت و خطری برای فرد ایجاد نمی‌کنند (که البته این گزاره نیز کاملا اشتباه است!)
پزشکان بیماری‌های عمومی در دکترنکست
داروهای شیمیایی و گیاهان دارویی، چرا تقابل؟
برخلاف تصور اکثر افراد، داروهای شیمیایی ریشه‌ای کاملا جداگانه از گیاهان دارویی ندارند. حدود ٪۶۵ از داروهای شیمیایی که امروزه پزشکان برای ما تجویز می‌کنند، از گیاهان دارویی به دست آمده است. تفاوتی که وجود دارد این است که این گیاهان خالص‌سازی می‌شوند و آلودگی‌های آن‌ها زدوده می‌شود. در نتیجه ماده فعال باقی مانده اثر بیشتری در درمان بیماری ما داشته و به عنوان داروهای صناعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته باید در نظر داشت که داروهای شیمیایی نیز بی‌عارضه نیستند و گاهی به دلیل قدرت بالای آن‌ها، مشکلاتی برای بیمار ایجاد می‌شود. بنابراین قبل از مصرف این داروها حتما باید با پزشک خود مشورت کنید. برای این کار می‌توانید از دکتر آنلاین کمک بگیرید.
گیاهان دارویی از چه راه‌هایی ممکن است برای ما خطرآفرین باشند؟
دلایل مختلفی باعث می‌شود که مصرف گیاهان دارویی عوارضی در ما ایجاد کند:
- سمیت درونی: برخی گیاهان مثل افدرا، به ذات، برای انسان سمی هستند و مصرف آن‌ها خطرناک است.
- سمیت خارجی: همان طور که گفته شد، معمولا همراه گیاهان دارویی آلودگی‌هایی از جمله فلزات سنگین وجود دارد و مصرف آن‌ها می‌تواند بیماری‌هایی در فرد ایجاد کند.
- تشخیص اشتباه: بسیار پیش می‌آید که افراد خود درمانی کرده و برای علائم خود تشخیص اشتباه می‌گذارند. در نتیجه مصرف گیاه اشتباه، آنان را به عوارض جانبی و حتی مرگ دچار می‌کند.
- تداخل با داروها: گیاهان دارویی اغلب تداخلات زیادی با سایر داروها دارند. مثلا ممکن است اثر داروهای مصرفی شما را کاهش داده و یا به واسطه افزایش جذب آن‌ها، شما را دچار مسمومیت دارویی کنند. بنابراین قبل از مصرف هر گیاه دارویی باید با پزشک مشورت کرده و از تداخلات آن گیاه با داروهای خود مطلع شوید.
- عدم وجود مستندات کافی از ایمن بودن گیاه: هزاران گونه‌‌ی گیاهی وجود دارد که برای مصارف دارویی استفاده می‌شوند. بسیاری از این گیاهان هنوز مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند و عوارض کوتاه‌مدت و بلندمدت آن‌ها مشخص نشده است. بنابراین مصرف بی‌رویه این گیاهان می‌تواند خطرزا باشد.
بنابراین به یاد داشته باشید که گیاهان دارویی به واسطه طبیعی بودنشان لزوما ایمن نیستند و می‌توانند عوارض ناگواری برای شما داشته باشند. لازم است حتما قبل از مصرف هر گیاه دارویی، با پزشک خود مشورت کنید.
