عفونت گوش نوزاد که به عنوان اوتیت نوزاد نیز شناخته میشود، می‌تواند باعث نگرانی والدین شود. درک انواع، علائم و نشانه‌های عفونت گوش نوزادان برای تشخیص زودهنگام و درمان مناسب آن بسیار مهم است.
انواع عفونت گوش نوزاد
عفونت گوش دارای انواع مختلفی است که در ادامه توضیح می‌دهیم:
1. عفونت گوش میانی (اوتیت میانی)
در میان انواع عفونت گوش اطفال، اوتیت میانی شایع‌ترین نوع عفونت گوش در نوزادان است. دلایل عفونت گوش کودکان و نوزادان چیست؟ این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها یا ویروس‌ها باعث التهاب و عفونت در گوش میانی می‌شوند. گوش میانی در پشت پرده گوش قرار دارد. اوتیت میانی را می‌توان به عفونت گوش میانی اوتیت میانی حاد، اوتیت میانی حاد راجعه و اوتیت میانی مزمن همراه با افیوژن طبقه‌بندی کرد.
2. عفونت گوش خارجی (اوتیت خارجی یا گوش شناگر)
عفونت گوش خارجی، گوش خارجی و مجرای گوش را درگیر می‌کند. عفونت گوش خارجی معمولاً توسط باکتری یا قارچ ایجاد شده و می‌تواند به دلیل رطوبت بیش از حد، ضربه یا استفاده از اشیاء آلوده در گوش رخ دهد.
دلیل عفونت گوش نوزاد
عفونت گوش میانی بیشتر اوقات، توسط باکتری‌هایی ایجاد میشود که تقریباً همه کودکان در یک زمانی در بینی و گلوی خود دارند. عفونت گوش ویروسی نیز اغلب پس از عفونت ویروسی دستگاه تنفسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا ایجاد میشود. عفونت قارچی گوش کودکان زمانی اتفاق می‌افتد که قارچ‌ها (مانند آسپرژیلوس و کاندیدا) رشد کرده و در گوش کودک پخش شوند. از آنجایی که قارچ‌ها در دماهای بالاتر رشد می‌کنند، عفونت‌های قارچی گوش در ماه‌های گرم‌تر سال شایع‌تر هستند. این عفونت‌ها اغلب موجب خارش شدید شده و معمولاً بدون درمان از بین نمی‌روند.
نشانه‌ها و علائم عفونت گوش نوزاد
پیشنهاد می‌کنیم علائم عفونت گوش نوزاد را بشناسید تا در صورت برخورد با هر یک از این علائم به پزشک مراحعه کنید:
- گوش درد یا تحریک‌پذیری: علائم عفونت گوش نوزاد چیست؟ نوزادان مبتلا به عفونت گوش ممکن است گیجی، گریه یا علائم ناراحتی و بی‌قراری بیشتری از خود نشان دهند. آنها ممکن است برای کاهش درد گوش خود را بکشند.
- اختلال در خواب: عفونت گوش می‌تواند الگوی خواب نوزاد را مختل کند. نوزاد ممکن است در به خواب رفتن مشکل داشته باشد یا به طور مکرر در طول شب از خواب بیدار شود.
- تب: تب خفیف تا متوسط در نوزادان مبتلا به عفونت گوش شایع است. توجه به این نکته ضروری است که تب به تنهایی ممکن است همیشه نشان‌دهنده عفونت گوش نباشد، زیرا درجه حرارت بالا در بیماری‌های مختلف دیگر نیز وجود دارد.
- تغذیه ضعیف و بی‌اشتهایی نوزاد: عفونت گوش می‌تواند باعث ناراحتی در هنگام مکیدن یا بلع شده و به کاهش اشتها یا مشکل در تغذیه منجر شود.
- خروج مایع از گوش: در برخی موارد، مایع عفونی و چرک گوش ممکن است از گوش نوزاد خارج شود. این مایع می‌تواند چرک مانند باشد و بوی نامطبوعی داشته باشد.
- مشکل شنوایی: عفونت گوش می‌تواند به طور موقت بر توانایی شنوایی نوزادان تأثیر بگذارد. ممکن است متوجه شوید که نوزاد شما کمتر به صداها پاسخ می‌دهد یا در تعیین منبع صدا مشکل دارند.
- قرمزی و تورم: علائم عفونت گوش در کودکان چیست؟ گوش خارجی یا ناحیه پشت گوش ممکن است قرمز، متورم یا حساس به لمس به نظر برسد.
مهم است به خاطر داشته باشید که این علائم و نشانه‌ها می‌توانند از نوزادی به نوزاد دیگر متفاوت باشند. اگر مشکوک هستید که نوزاد شما عفونت گوش دارد، توصیه میشود برای تشخیص دقیق و درمان مناسب با یک متخصص اطفال یا پزشک عمومی مشورت کنید. پزشک احتمالاً گوش‌های نوزاد را با استفاده از اتوسکوپ معاینه می‌کند و در صورت لزوم ممکن است آزمایش‌های بیشتری را توصیه کند یا داروهایی مانند آنتیبیوتیک را تجویز کند. تشخیص و درمان زودهنگام عفونت گوش در نوزادان برای جلوگیری از عوارض و بهبود سریع بسیار مهم است.
درمان عفونت گوش نوزاد
گزینه‌های درمانی برای عفونت گوش در نوزادان به شدت و نوع عفونت بستگی دارد. در ادامه چند گزینه درمانی رایج برای عفونت گوش نوزاد آورده شده است:
1. نظارت
در برخی موارد، پزشک اطفال ممکن است تصمیم بگیرد که وضعیت نوزاد را بدون مداخله فوری به دقت بررسی کند. این رویکرد معمولاً برای موارد خفیف یا زمانی که عفونت به خودی خود و بدون عارضه برطرف میشود، اختصاص دارد.
2. آنتی‌بیوتیک‌ها برای عفونت گوش نوزاد
اگر عفونت گوش باکتریایی یا شدید باشد، ممکن است پزشک اطفال آنتی بیوتیک تجویز کند. آنتی‌بیوتیک‌ها به از بین بردن عفونت، کاهش علائم و جلوگیری از عوارض کمک می‌کنند. مهم است که دوز تجویز شده را دنبال کنید و حتی اگر به نظر می‌رسد که نوزاد بهبود یافته است، دوره مصرف آنتیبیوتیک را کامل کنید.
3. تسکین درد
عفونت گوش می‌تواند باعث ناراحتی و درد شود. پزشک اطفال ممکن است مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن را برای کاهش درد و تب توصیه کند. با این حال، مهم است که قبل از دادن هرگونه دارویی به نوزاد تازه متولد شده با پزشک اطفال مشورت کنید.
4. قطره گوش برای درمان عفونت گوش نوزاد
در برخی موارد، متخصص اطفال ممکن است قطره‌های آنتی‌بیوتیکی را برای هدف قرار دادن مستقیم عفونت در گوش تجویز کند. قطره‌های گوش در کانال گوش می‌توانند به کاهش التهاب و از بین بردن عفونت کمک کنند.
5. لوله‌های تمپانوستومی
اگر نوزادی دچار عفونت‌های مکرر یا مزمن گوش شود که به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهد، متخصص اطفال ممکن است قرار دادن لوله‌ای ریز در پرده گوش را توصیه کند. این لوله که لوله تیمپانوستومی نامیده میشود، به تهویه گوش میانی، جلوگیری از تجمع مایعات و کاهش دفعات عفونت گوش کمک می‌کند. این روش معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود.
مشورت با یک پزشک برای عفونت گوش نوزاد ضروری است. پزشک قادر است شدت عفونت را ارزیابی کرده و سن نوزاد، سابقه پزشکی و سایر عوامل مرتبط را برای تعیین مناسب‌ترین رویکرد درمانی در نظر بگیرند.
اقدامات خانگی برای مدیریت درد عفونت گوش نوزاد
درمان خانگی عفونت گوش کودکان چیست؟ در حالی که مشورت با یک پزشک برای درمان عفونت گوش در نوزادان مهم است، برخی از درمان‌های طبیعی و اقدامات مراقبتی خانگی وجود دارد که ممکن است به کاهش ناراحتی کمک کند. با این حال، این راه حل‌ها نباید جایگزین درمان پزشکی شوند. در ادامه به برخی از روش‌های طبیعی و اقدامات مراقبتی در منزل پرداخته‌ایم:
1. کمپرس گرم
قرار دادن کمپرس گرم روی گوش آسیب دیده می‌تواند به تسکین گوش درد کودکان و کاهش التهاب کمک کند. مطمئن شوید که کمپرس گرم است نه داغ و به آرامی آن را به مدت چند دقیقه در گوش خارجی نگه دارید. همیشه قبل از استفاده از کمپرس روی نوزاد، دمای کمپرس را روی پوست خود تست کنید.
2. تغذیه با شیر مادر
اگر نوزاد تازه متولد شده از شیر مادر تغذیه می‌کند، ادامه شیردهی می‌تواند باعث کاهش درد شده و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. شیر مادر حاوی آنتی‌بادی‌هایی است که می‌تواند به مبارزه با عفونت و بهبودی آن کمک کند.
3. بالا نگه داشتن سر نوزاد
بالا نگه داشتن سر نوزاد می‌تواند به تخلیه مایع از گوش کمک کند. می‌توانید با قرار دادن یک بالش یا حوله کوچک زیر تشک او، سر را کمی بالاتر ببرید.
4. هیدراتاسیون
اطمینان از اینکه نوزاد به اندازه کافی هیدراته شده و آب کافی دریافت کرده، می‌تواند به رقیق شدن مخاط و تسریع بهبودی کمک کند. اگر کودک از شیر خشک استفاده می‌کند، شیردهی‌های مکرر را در نظر بگیرید.
5. از قرار گرفتن نوزاد در معرض دود اجتناب کنید
قرار گرفتن در معرض دود سیگار می‌تواند علائم را بدتر کرده و بهبودی را به تاخیر بیندازد. نوزاد را از دود سیگار دور نگه دارید تا تحریک به حداقل رسیده و بهبودی تسریع یابد.
6. محیطی تمیز و خشک برای نوزاد فراهم کنید
تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه اطراف گوش می‌تواند به جلوگیری از عفونت بیشتر کمک کند. گوش خارجی را به آرامی با یک پارچه نرم تمیز کنید و از وارد کردن هر گونه اشیایی مانند گوش پاک‌کن به مجرای گوش خودداری کنید.
7. تکنیک‌های تسکین‌دهنده
تکان دادن ملایم، آواز خواندن، یا پخش موسیقی آرام بخش ممکن است به منحرف کردن حواس نوزاد از ناراحتی کمک کند و کمی درد او را تسکین دهد.
به یاد داشته باشید، در حالی که این درمان‌های طبیعی و اقدامات مراقبتی در منزل ممکن است به کاهش ناراحتی کمک کند، به هیچ وجه جایگزین درمان پزشکی نیستند. مشورت با یک پزشک برای تشخیص صحیح و راهنمایی در مورد مناسب‌ترین گزینه‌های درمانی برای گوش نوزاد ضروری است.
پیشگیری از عفونت گوش نوزاد
پیشگیری از عفونت گوش در نوزادان می‌تواند چالش برانگیز باشد، اما اقداماتی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش این خطر انجام دهید. در ادامه چند نکته برای پیشگیری از عفونت گوش آورده شده است:
1. رعایت بهداشت
گوش‌های نوزاد خود را تمیز و خشک نگه دارید. از قرار دادن سواب‌های پنبه‌ای یا سایر اشیاء در مجرای گوش خودداری کنید، زیرا این امر می‌تواند باعث تحریک و فشار دادن موم یا مواد زائد به عمق گوش شود.
2. تغذیه با شیر مادر
در صورت امکان سعی کنید به نوزاد خود شیر بدهید. شیر مادر حاوی آنتی‌بادی‌هایی است که می تواند به تقویت سیستم ایمنی کودک و کاهش خطر عفونت از جمله عفونت گوش کمک کند.
3. روش‌های صحیح تغذیه با شیشه
اگر نوزاد از شیشه شیر می‌خورد، کودک را در حالت عمودی در حین شیر خوردن نگه دارید تا از جریان یافتن شیر به گوش میانی جلوگیری شود. از نگه داشتن بطری اجتناب کنید، زیرا می‌تواند خطر تجمع مایع و عفونت را افزایش دهد.
4. اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار
دود سیگار می‌تواند خطر عفونت گوش را افزایش دهد. نوزاد خود را از دود سیگار دور نگه دارید و مطمئن شوید که محیط او بدون دود است.
5. محدود کردن استفاده از پستانک
استفاده بیش از حد یا طولانی مدت از پستانک با افزایش خطر عفونت گوش همراه است. استفاده از پستانک را محدود کنید، به خصوص زمانی که نوزاد شما دراز کشیده یا خوابیده است.
7. از مکان‌های شلوغ اجتناب کنید
قرار گرفتن در مکان‌های شلوغ را محدود کنید، به‌ویژه در فصل سرما که عفونت‌های تنفسی شایع‌تر است. این امر می‌تواند به کاهش خطر قرار گرفتن در معرض ویروس‌ها و باکتری‌هایی که می‌توانند باعث عفونت گوش شوند کمک کند.
8. دست‌های خود را بشویید
دست‌های خود را کاملاً بشویید و دیگران را تشویق کنید که همین کار را قبل از دست زدن به نوزاد انجام دهند. این امر می‌تواند به کاهش انتشار میکروب‌هایی که ممکن است منجر به عفونت شوند کمک کند.
متخصصان بیماری های کودکان در دکترنکست
جمع‌بندی
عفونت گوش نوزاد ممکن است به دنبال علل باکتریایی، ویروسی یا قارچی رخ دهد. در صورتی که علائم و نشانه‌های عفونت را در نوزاد خود مشاهده کردید یا به اوتیت نوزادان مشکوک شدید، حتما در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. درمان‌های خانگی، جایگزین درمان و مداخله پزشکی نیست. یادآوری این نکته مهم است که اگرچه این اقدامات پیشگیرانه می‌توانند به کاهش خطر عفونت گوش کمک کنند، اما پیشگیری کامل را تضمین نمی‌کنند. اگر نوزاد شما دچار عفونت گوش است، فوراً برای تشخیص و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از فلوشیپ اینترونشنال کاردیولوژی کودکان کلیک کنید.
مشاوره با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی، مانند یک متخصص اطفال، می‌تواند مشاوره و راهنمایی شخصی در مورد اقدامات پیشگیرانه خاص برای نیازهای نوزاد شما ارائه دهد.
منابع:
