چقدر درباره‌ی بیماری تنبلی تخمدان اطلاع دارید؟ آیا می‌دانستید که یکی از عوامل شایع بروز قاعدگی‌های نامنظم و ناباروری همین عارضه است؟ در این مقاله قصد داریم به بررسی این بیماری بپردازیم، از علائم و دلایل بروز آن حرف بزنیم و روش‌های درمان آن را به شما معرفی کنیم.
تنبلی تخمدان چیست؟
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یا همان تنبلی تخمدان نوعی عدم تعادل هورمونی در بدن است. در طی این اختلال تخمدان‌ها هورمون‌های زیادی به نام آندروژن تولید می‌کنند که باعث به هم خوردن نظم چرخه‌ی تولیدمثلی خواهد شد. به همین علت افراد مبتلا به تنبلی تخمدان سیکل‌های قاعدگی نامنظم و تاخیر در زمان قاعدگی را تجربه خواهند کرد. همچنین کسانی که به تنبلی تخمدان مبتلا هستند ممکن است اغلب پریود نشوند یا قاعدگی‌های طولانی‌ای را تجربه کنند. این علائم شایع نقش مهمی در تشخیص سریع بیماری خواهد داشت.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (تنبلی تخمدان) یکی از مهم‌ترین علل ناباروری در زنان به شمار می‌رود و حتی می‌تواند زمینه‌ساز بروز بیماری‌های دیگر در بدن هم باشد. در نتیجه در صورت مشاهده علائم حتما با یک پزشک متخصص مشورت کنید و درمان آن را جدی بگیرید.
علائم تنبلی تخمدان چیست؟
کمی قبل‌تر اشاره کوتاهی به بعضی از علائم این عارضه کردیم. در ادامه به صورت دقیق‌تر نشانه‌های این بیماری را بررسی می‌کنیم. همچنین پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با این بیماری دیدن چند مورد از تصاویر تنبلی تخمدان و علائم آن را نیز از دست ندهید.
- قاعدگی نامنظم؛ تاخیر در قاعدگی یا خونریزی شدید در طی قاعدگی از نشانه‌های این بیماری محسوب می‌شود.
- رشد غیرطبیعی موهای زائد در بدن؛ در این حالت موهای زائد صورت شما به صورت غیرطبیعی رشد خواهد کرد. همچنین موهای روی بازوها، سینه و شکم با ضخامت بیشتری رشد می‌کنند.
- آکنه؛ بروز آکنه در پشت بدن، قفسه سینه و صورت از علائم بارز این بیماری است.
- چاقی؛ حدود 40 تا 80 درصد افراد مبتلا به تنبلی تخمدان افزایش غیرعادی وزن در طول دوره بیماری را تجربه خواهند کرد.
- تیرگی پوست؛ احتمال دارد لکه‌های تیره‌ای در قسمت چین‌های گردن، زیر بغل، کشاله ران و زیر سینه‌ها مشاهده شود.
- تگ‌های پوستی؛ ممکن است اغلب در گردن یا زیر بغل ضایعات زگیل مانندی را ببینید که تحت عنوان «تگ پوستی» شناخته می‌شوند.
- ریزش مو؛ متاسفانه ریزش مو هم می‌تواند از عوارض این بیماری باشد. بنابراین در اثر عدم درمان تنبلی تخمدان فرد مبتلا ممکن است بخش‌هایی از موی سر خود را از دست بدهد.
- ناباروری؛ عدم تخمک گذاری منظم می‌تواند از دلایل ناباروری در خانم‌ها باشد.
علت تنبلی تخمدان چیست؟
طبق تحقیقات صورت گرفته هنوز علت دقیق بیماری تنبلی تخمدان مشخص نشده است. با این وجود چند مورد به عنوان نزدیک‌ترین علت بروز این عارضه معرفی شده‌اند. این عوامل شامل موارد زیر است:
- مقاومت به انسولین؛ انسولین بیش از حد می‌تواند باعث تولید مقدار زیادی از هورمون مردانه در بدن بشود. به همین علت فرایند تخمک‌گذاری (آزاد شدن تخمک از تخمدان به صورت ماهانه) با مشکل مواجه خواهد شد.
- وراثت؛ فعال‌شدن ژن‌های خاصی در بدن می‌توانند باعث بروز علائم تنبلی تخمدان شوند. در نتیجه سابقه‌ی خانوادگی در ابتلا به این عارضه موثر است.
- التهاب؛ مطالعات نشان داده است که غالب افراد مبتلا به تنبلی تخمدان در قسمتی از بدن دارای التهاب با شدت کم هستند. وجود این التهاب باعث تولید آندروژن در تخمدان پلی کیستیک می‌شود.
تنبلی تخمدان چه عوارضی دارد؟
این بیماری علاوه بر علائم گفته‌شده شامل عوارض بلندمدت هم هست که در صورت عدم درمان بروز پیدا می‌کنند و می‌توانند مشکلات متعددی را به همراه داشته باشند. عوارض آن شامل موارد زیر است:
- ناباروری
- دیابت بارداری/ فشار خون بالا به دلیل بارداری
- سقط جنین/ زایمان زودتر از موعد
- التهاب شدید کبد به دلیل تجمع چربی
- سندرم متابولیک (مجموعه ای از شرایط از جمله فشار خون بالا، قند خون بالا و سطح بالای کلسترول یا تری گلیسیرید)
- دیابت نوع 2
- آپنه خواب
- افسردگی، اضطراب و اختلالات خوردن
- سرطان دهانه رحم
تنبلی تخمدان و بارداری سریع
ابتدا بهتر است توضیح این قسمت را با کمی اطلاعات آماری شروع کنیم. طبق مطالعات انجام‌شده 70 تا 80 افراد مبتلا به عارضه تنبلی تخمدان از ناباروری رنج می‌برند و در صورت بارداری هم وجود این عارضه می‌تواند خطر عوارض بارداری را افزایش دهد.
با این وجود ناامید نشوید. شما می‌توانید با کمک گرفتن از یک پزشک متخصص بیماری خود را کنترل کنید و شدت عوارض پس از زایمان را تا حد قابل توجهی کاهش دهید. متخصص زنان با ارائه یک برنامه‌ی درمانی کارآمد شانس بارداری را در فرد مبتلا به تنبلی تخمدان افزایش می‌دهد. این برنامه درمانی شما می‌تواند شامل دارو یا فناوری‌هایی مثل لقاح آزمایشگاهی (IVF) باشد.
درمان تنبلی تخمدان چیست؟
روش مناسب برای درمان تنبلی تخمدان به شرایط شما بستگی دارد. در واقع با توجه به اینکه قصد بارداری دارید یا نه، روش درمان متفاوت خواهد بود
اگر قصد بارداری ندارید، درمان‌های پیشنهادی به صورت زیر است:
- استفاده از روش‌های ضدبارداری: شامل قرص‌های ضدبارداری، چسب‌ها، شات تزریقی، حلقه واژینال یا IUD است.
- داروی حساس‌کننده به انسولین: به این منظور «متفورمین» دارویی است که برای درمان دیابت تجویز می‌شود. اصلاح وضعیت انسولین در بهبود نظم چرخه‌های قاعدگی تاثیر به سزایی دارد. البته حتما توجه داشته باشید که تجویز این دارو و تعیین دوز آن باید توسط پزشک صورت بگیرد.
- داروهای مسدود کننده آندروژن: مصرف درست و به اندازه‌ی این دسته داروها به کنترل آکنه و رشد مو کمک خواهد کرد.
- اصلاح سبک زندگی: داشتن یک برنامه غذایی و ورزشی سالم تاثیر بسیار مثبتی بر سطح انسولین دارد و شدت علائم را کاهش می‌دهد.
اگر قصد بارداری دارید، روش درمانی پیشنهادی برای شما متفاوت خواهد بود:
- داروهای محرک آزادسازی تخمک: داروهایی در این زمینه که تحت عنوان قرص تنبلی تخمدان شناخته می‌شوند؛ شامل کلومیفن و لتروزول (خوراکی) است. همچنین گنادوتروپین‌ها هم به صورت تزریقی مصرف می‌شوند.
- جراحی: یکی دیگر از راه‌حل‌های پیش رو برداشتن بافتی است که در تخمدان آندروژن تولید می‌کند. البته این روزها با وجود داروهای پیشرفته موجود در بازار پزشکان کمتر به سراغ این روش می‌روند.
- IVF؛ این گزینه برای زمانی است که مصرف دارو کمکی به بهبود وضعیت تخمک‌گذاری نمی‌کند.
آیا درمان سریع تنبلی تخمدان ممکن است؟
بدون شک تمام افراد درگیر این بیماری به دنبال سریعترین درمان تنبلی تخمدان هستند ولی باید در نظر داشته باشید درمان سریع تنبلی تخمدان به طور کامل ممکن نیست، زیرا این اختلال یک مشکل هورمونی مزمن است که نیاز به مدیریت طولانی‌مدت دارد. با این حال، برخی از روش‌ها می‌توانند علائم را به سرعت کاهش دهند و کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشند. این روش‌ها شامل تغییر سبک زندگی، مصرف داروهای مناسب، و در برخی موارد مداخلات جراحی هستند.
اگرچه درمان قطعی و فوری برای این بیماری وجود ندارد، اما تنظیم قاعدگی، کاهش سطح آندروژن‌ها، و بهبود حساسیت به انسولین در کوتاه‌مدت قابل دستیابی است. دستیابی به نتایج سریع نیازمند پایبندی به یک برنامه
درمان تنبلی تخمدان با طب سنتی
برای درمان کیست تخمدان از طریق طب مکمل باید تغییری در سبک زندگی و برنامه‌ی غذایی خود ایجاد کنید. پس به نکات زیر توجه داشته باشید و رعایت آن‌ها را جدی بگیرید:
- تعادل در مصرف کربوهیدرات و پروتئین
- مصرف مواد غذایی ضدالتهاب
- افزایش مصرف آهن و منیزیم
- قطع مصرف قهوه
- افزایش مصرف مواد غذایی فیبردار و سویا
- ورزش منظم و خواب کافی
- کاهش استرس
- و…
توجه داشته باشید که پیدا کردن بهترین درمان و بهترین قرص برای تنبلی تخمدان فقط و فقط با کمک یک فرد متخصص امکان‌پذیر است. پس برای بهبود وضعیت بیماری حتما از یک پزشک متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
برای درمان تنبلی تخمدان چه بخوریم؟
تغییر سبک زندگی و داشتن برنامه غذایی سالم به نوعی از روش‌های درمان تنبلی تخمدان در خانه محسوب می‌شود. در این قسمت به معرفی چند ماده غذایی در این زمینه می‌پردازیم:
- مواد غذایی با GI (شاخص گلایسمی) پایین؛ مثل حبوبات، دانه‌ها، آجیل، مواد غذایی با کربوهیدرات کم و …
- مواد غذایی ضدالتهاب؛ مثل سبزیجات با رنگ سبز تیره، آلبالو، گیلاس، کلم بروکلی، گوجه، ماهی و …
- چربی‌های سالم، مثل روغن زیتون و …
- مواد پروتئینی کم‌چرب؛ مثل میگو، ماهی تن، بوقلمون، سویا، لوبیا و …
جمع بندی
امیدواریم با خواندن این مطلب به شناخت بهتری از بیماری تنبلی تخمدان رسیده باشید. در ادامه پیشنهاد می‌کنیم سری هم به مقاله‌ی مرتبط در این زمینه (یوگا برای تنبلی تخمدان) بزنید. همچنین خوشحال می‌شویم اگر تجربه‌ای در رابطه با بیماری تنبلی تخمدان دارید در قسمت نظرات آن را با ما به اشتراک بگذارید.
منابع:
